7 doanh nghiệp (DN) sản xuất tôn thép trong nước vừa có văn bản hỏa tốc đến Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương nêu quan điểm về đề xuất điều tra chống bán phá giá đối với mặt hàng thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Các DN này gồm: Tập đoàn Hoa Sen, Công ty CP Thép TVP, Công ty CP Tôn Đông Á, Công ty CP Thép Nam Kim, Công ty Tôn Phương Nam, Công ty CP Tôn Pomina, Công ty CP sản xuất thép Vinh OOne.
Các DN này gửi văn bản hỏa tốc đến các cơ quan chức năng sau khi có thông tin Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) tiếp nhận hồ sơ về yêu cầu điều tra chống bán phá giá với thép cán nóng nhập khẩu từ Trung Quốc. Cụ thể, DN có đơn yêu cầu điều tra chống bán phá giá là Công ty TNHH Gang Thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh và Tập đoàn Hoà Phát.
Người tiêu dùng chịu thiệt, chỉ 2 DN được lợi
7 DN này cho biết, hiện nay ở Việt Nam, sản phẩm thép cán nóng HRC chỉ được sản xuất bởi Formosa Hà Tĩnh và Hoà Phát. Do vậy, nhóm DN này bày tỏ lo lắng nếu khởi xướng điều tra chống bán phá giá HRC nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ ảnh hưởng tiêu cực và nghiêm trọng trong toàn ngành thép.
Không chỉ bày tỏ lo lắng, 7 DN này còn đưa ra các phân tích về giá trị thông thường tại xưởng, giá trị xuất khẩu tại xưởng, giá xuất khẩu HRC nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam để chứng minh thép HRC nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam không có hành vi bán phá giá.
“Sản phẩm HRC từ Trung Quốc nhập khẩu vào Việt Nam đang không bán phá giá vì biên độ phá giá chỉ 1,26%. Trong khi đó luật Quản lý Ngoại thương quy định không áp dụng biện pháp chống bán phá giá đối với hàng hoá nhập khẩu có biên độ bán phá giá không vượt quá 2% giá xuất khẩu hàng hoá vào Việt Nam” - 7 DN này cho hay.
Bên cạnh đó, 7 DN cũng bác bỏ việc nhập khẩu HRC từ Trung Quốc gây thiệt hại cho ngành sản xuất HRC Việt Nam. Vì dựa trên báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam từ 2019-2023, lượng sản xuất HRC do các công ty Việt Nam sản xuất vẫn có sự tăng trưởng tốt từ hơn 4 triệu tấn năm 2019 đến 7,3 triệu tấn năm 2021, năm 2022 có giảm nhẹ xuống 6 triệu tấn nhưng sang năm 2023 đã khôi phục lên 6,7 triệu tấn.
Các DN cũng chứng minh không có hiện tượng sụt giảm về sản lượng bán hàng HRC của các công ty trong ngành sản xuất HRC Việt Nam, không có thiệt hại với số liệu về hiệu quả sử dụng công suất tốt.
“Dữ liệu thực tế cũng chứng minh không có hiện tượng HRC do công ty Việt Nam sản xuất bị ép bán với giá quá thấp để cạnh tranh với HRC nhập khẩu từ Trung Quốc. Vì các công ty trong nước luôn bán HRC cho DN tôn mạ và ống thép Việt Nam với giá cao hơn giá chúng tôi nhập khẩu từ 10 đến 20 USD/tấn, cao điểm có thể chênh lệch tới 40-50 USD/tấn” - 7 DN này cho biết.
Phân tích tác động của biện pháp chống bán phá giá (nếu có) áp dụng cho HRC nhập khẩu, 7 DN thép khẳng định sẽ ảnh hưởng cực kỳ tiêu cực đối với ngành thép Việt Nam và toàn nền kinh tế trong nước.
Bởi vì HRC là nguyên liệu chính để sản xuất các sản phẩm tôn thép mạ kẽm, mạ lạnh, mạ màu, ống thép… được sử dụng nhiều trong ngành xây dựng, cơ khí, các ngành công nghiệp. Trong khi đó, nguồn cung HRC trong nước đang không đủ cầu dẫn đến ngành tôn mạ, ống thép Việt Nam không đủ nguyên liệu để sản xuất.
Hiện mỗi năm, nhu cầu tiêu thụ HRC của Việt Nam khoảng từ 10 đến hơn 13 triệu tấn. Nhưng hiện tổng công suất thiết kế sản xuất HRC tại Việt Nam chỉ khoảng 8,2 triệu tấn/năm, buộc các DN phải nhập khẩu. Không chỉ vậy, có những mác thép mà các công ty sản xuất HRC trong nước không sản xuất hoặc sản xuất với lượng hạn chế nên bắt buộc các DN cũng phải nhập khẩu.
“Hoà Phát và Formosa là hai DN sản xuất được HRC tại Việt Nam với gần 80% ngành HRC nội địa. Một khi thuế chống bán phá giá HRC nhập khẩu từ Trung Quốc được áp dụng, hai DN này sẽ độc quyền hoàn toàn nguồn cung. Như vậy, các DN này có khả năng tăng giá bán, dẫn đến giá bán thành phẩm tăng tương ứng. Khi đó, giá nhập khẩu HRC cũng tăng cao vì áp thuế chống bán phá giá, chắc chắn ngành sản xuất tôn mạ, ống thép tại Việt Nam sẽ gặp khó khăn. Đối tượng chịu thiệt là người tiêu dùng” - 7 DN cho biết.
Bộ Công Thương vẫn đang thẩm định hồ sơ
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Trịnh Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), cho biết, liên quan đến hồ sơ yêu cầu đối với sản phẩm HRC nói trên, Cục Phòng vệ thương mại hiện đang tiến hành thẩm định tính đầy đủ hợp lệ của hồ sơ yêu cầu. Kết quả thẩm định hồ sơ sẽ được thông báo cho các bên liên quan theo quy định.
Căn cứ theo quy định của pháp luật phòng vệ thương mại của Việt Nam, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được Hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá, Cơ quan điều tra (Cục Phòng vệ thương mại) sẽ thông báo cho Bên yêu cầu về tính đầy đủ, hợp lệ của Hồ sơ yêu cầu. Nếu Hồ sơ chưa đầy đủ hợp lệ, Cơ quan điều tra sẽ thông báo cho Bên yêu cầu nộp Hồ sơ bổ sung.
Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày có thông báo hồ sơ đầy đủ hợp lệ, căn cứ vào kiến nghị của Cơ quan điều tra, Bộ trưởng Bộ Công Thương sẽ quyết định việc điều tra hoặc không điều tra.
Ngoài ra, thời hạn điều tra để áp dụng biện pháp chống bán phá giá là 12 tháng kể từ ngày có quyết định điều tra, và trường hợp cần thiết thời gian điều tra có thể gia hạn thêm 6 tháng.
Ngày 26-3, tại chương trình gặp gỡ nhà đầu tư ở Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất, lãnh đạo Hòa Phát chia sẻ, Hòa Phát và Formosa đã gửi hồ sơ đề xuất điều tra chống bán phá giá với thép HRC từ Trung Quốc. Đây là việc làm nhằm bảo vệ sản xuất trong nước, trong hồ sơ cũng đã thể hiện các dữ liệu thị trường, sản xuất, nhập khẩu HRC.
Ngày 20-3-2024, Hòa Phát chính thức cán mốc 9 triệu tấn thép cuộn cán nóng (HRC) sau gần 4 năm sản xuất sản phẩm này. Với công suất hiện tại 3 triệu tấn/năm, Hòa Phát là doanh nghiệp Việt Nam duy nhất sản xuất được thép cuộn cán nóng.
HRC là sản phẩm nền tảng, nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành sản xuất công nghệ cao khác như sản xuất ô tô, đóng tàu, công nghiệp cơ khí chế tạo, đồ gia dụng, kết cấu thép, tôn mạ, ống thép, vỏ container,…
