Vừa qua, đáp án của đề thi kiểm tra kết quả tập sự hành nghề luật sư đợt 1 năm 2021 môn “Kỹ năng tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật, đại diện ngoài tố tụng và thực hiện dịch vụ pháp lý khác đã nhận nhiều ý kiến trái chiều từ giới hành nghề luật.
Sau khi PLOđăng tải, chúng tôi nhận được ý kiến bàn luận của ThS Trần Thanh Thảo - giảng viên Khoa luật Hình sự, ĐH Luật TP.HCM - về vấn đề mang tính học thuật này.
Một vụ cướp dẫn đến chết người
Cụ thể, tại đề kiểm tra viết ở Câu 2 (phần tự chọn, đề số 1) có tình huống được tóm tắt như sau: Khoảng 08 giờ ngày 2-1-2018, Nguyễn Cường (sinh năm 1982) đến nhà chị HA để hỏi mượn chiếc xe máy về quê. Sau đó, Cường mang đi cầm chiếc xe này được bốn triệu và ăn tiêu, đánh bạc hết.
Không biết làm cách nào để có tiền chuộc lại chiếc xe đã mượn, Cường đến nhà bố nuôi của vợ là ông Nguyễn Văn Báu để vay tiền.
Khoảng 20 giờ cùng ngày, Cường đến nhà ông Báu nhưng ông Báu từ chối cho vay, Cường lấy con dao nhọn đe dọa. Khi ông Báu chạy đến gần cửa ra vào ban công tầng hai thì Cường đuổi kịp và dùng dao đâm vào vai trái ông Báu. Ông Báu quay lại chống đỡ thì bị Cường đâm nhiều nhát vào vai và tay phải.
Thấy ông Báu vẫn kêu cứu, Cường liền vơ túi ni-lông nhét vào miệng để ông Báu không kêu được nữa. Sau đó, Cường quay ra lục tủ trong phòng tầng hai lấy được 5 triệu đồng và bỏ trốn.
Ông Báu được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện nhưng chết vào sáng ngày 3-1-2018. Theo kết quả giám định pháp y, ông Báu chết do bị đa chấn thương, mất máu không hồi phục
Đề bài đặt yêu cầu người làm hãy nêu những điểm chính trong luận cứ bào chữa của luật sư cho Nguyễn Cường tại phiên tòa sơ thẩm.
 |
Các luật sư tại phiên tòa sơ thẩm (lần ba) xét xử bị cáo Trần Thị Tuyết (Tiền Giang) về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Ảnh chỉ có tính chất minh họa, không liên quan đến nội dung bài viết. Ảnh: ĐÔNG HÀ |
Đáp án chính thức được đưa ra là:
1. Về tội “Giết người”: Không đủ căn cứ để xác định Nguyễn Cường phạm tội “Giết người” theo điểm e khoản 1 Điều 123 BLHS. Bị cáo Nguyễn Cường chỉ phạm tội “Cố ý gây thương tích” theo điểm a khoản 1 Điều 134 BLHS.
Lý do: Việc Cường đến nhà ông Báu chỉ nhằm mục đích vay tiền, do không vay được nên Cường mới tấn công ông Báu để lấy tiền. Con dao mà Cường dùng tấn công ông Báu là Cường lấy trên bàn nhà ông Báu, không phải Cường chuẩn bị dao từ trước.
Cường không có mục đích tước đoạt sinh mạng của ông Báu, việc ông Báu chết nằm ngoài ý muốn của Cường. Vị trí trên cơ thể ông Báu bị Cường tác động là tại vai chứ không phải vị trí trọng yếu trên cơ thể. Cường chỉ lấy túi ni-lông nhét vào miệng ông Báu để ông không kêu được, mà không đâm ông Báu đến chết.
2. Về tội “Cướp tài sản”: bào chữa theo hướng giảm nhẹ TNHS. Hành vi của Cường chỉ cấu thành tội “Cướp tài sản” theo khoản 1 Điều 168 BLHS.
Lý do: Chưa đủ dấu hiệu để xác định hành vi của Cường gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội theo điểm g khoản 2 Điều 168 BLHS, vì tình tiết này khó định lượng về mặt chủ quan theo nguyên tắc có lợi cho bị cáo...
"Chỉ phạm 1 tội cướp tài sản"
Trao đổi cùng PLO về đáp án trên, Thạc sỹ Trần Thanh Thảo, Giảng viên Khoa luật Hình sự, Đại học Luật TP.HCM, nhận định hành vi của Cường trong tình huống của đề thi phải được xem xét với tội danh phù hợp nhất là Cướp tài sản với tình tiết định khung tăng nặng là làm chết người tại điểm c khoản 4 Điều 168 BLHS.
“Cường đã dùng dao tấn công ông Báu, làm nạn nhân không chống cự được và chiếm đoạt tài sản của nạn nhân và nạn nhân chết vì những thương tích do Cường gây ra từ hành vi cướp tài sản. Vị trí các vết đâm là vào vai và tay nên có thể xác định Cường ko cố ý tước bỏ tính mạng của nạn nhân”, ThS phân tích.
Từ các tình tiết này, ThS Trần Thanh Thảo cho rằng đây là trường hợp cố ý đối với hành vi cướp tài sản và vô ý đối với hậu quả chết người thuộc điểm c khoản 4 Điều 168 BLHS 2015, sửa đổi bổ sung 2017.
Đồng thời, ông Thảo cũng cho rằng việc đề thi có quan điểm Cường phạm thêm “Cố ý gây thương tích” theo điểm a khoản 1 Điều 134 BLHS là chưa phù hợp về mặt cấu thành tội phạm.
Theo ông Thảo, với tình huống đề bài thì Cường chỉ một tội là Cướp tài sản và có tình tiết tăng nặng là dẫn đến hậu quả chết người.
“Ý chí của người phạm tội là cướp tài sản, việc dùng vũ lực tổn thương thân thể, sức khỏe của nạn nhân là nhầm thực hiện bằng được hành vi cướp. Vì vậy, hậu quả tổn hại về thân thể, sức khỏe, tính mạng chỉ nên xem xét vào tình tiết định khung hình phạt và không cấu thành tội độc lập”, ThS Trần Thanh Thảo nêu ý kiến.
(Quan điểm của bạn thế nào về tình huống đề thi, đáp án và ý kiến trên đây? Mọi ý kiến vui lòng gửi vào e-mail phapluatcuocsong@phapluattp.vn)
