Fitch Ratings, tổ chức xếp hạng tín nhiệm uy tín trên thế giới, hôm nay, 8-12, ra thông báo nâng hạng tín nhiệm cho Việt Nam, đồng thời đưa ra một số giải thích cho quyết định mới nhất của mình.
Cụ thể, theo Fitch Ratings, việc nâng hạng mới nhất cho Việt Nam phản ánh cho triển vọng trung hạn tích cực của quốc gia này. Triển vọng này được hỗ trợ bởi dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào mạnh. Xu thế này sẽ thúc đẩy cho những cải thiện về cấu trúc.
Với việc nâng hạng tín nhiệm, Fitch Ratings cho biết họ có niềm tin rằng những thách thức kinh tế ngắn hạn xuất phát từ căng thẳng trên thị trường bất động sản, nhu cầu bên ngoài yếu, cũng như một số chậm trễ về thực thi chính sách tại Việt Nam sẽ không ảnh hưởng đến triển vọng tăng trưởng trung hạn của kinh tế. Lý do là bởi một số bệ đỡ của chính sách của Nhà nước Việt Nam sẽ giúp xử lý tốt các rủi ro này.
Đi vào cụ thể các căn cứ nâng hạng tín nhiệm, Fitch Ratings dự báo triển vọng tăng trưởng GDP trung hạn của Việt Nam là tích cực. Lợi thế về chi phí, lực lượng lao động có học vấn cao cũng như việc Việt Nam gia nhập nhiều hiệp định thương mại khu vực và toàn cầu giúp thu hút dòng vốn FDI trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang ngày một được đa dạng hóa về địa điểm.
Quan hệ ngoại giao với Mỹ được nâng cấp lên mức Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 9 vừa qua có thể thu hút thêm vốn FDI và thương mại từ Mỹ.
Với dự trữ ngoại hối của Việt Nam cải thiện nhẹ lên 89 tỷ USD tính đến cuối tháng 9 sau khi giảm trong năm 2022, Fitch Ratings khối dự trữ này sẽ tiếp tục cải thiện, nhờ thặng dư thương mại gia tăng trong năm 2024 và 2025. Cấu trúc nợ nước ngoài của Việt Nam cũng thuận lợi bởi phần lớn nợ từ các bên song phương hoặc đa phương, chính vì vậy gánh nặng nợ bên ngoài giảm đi.
Việc nâng hạng tín nhiệm trần tiền gửi ngoại tệ dài hạn của Việt Nam (IDR) từ BB lên mức BB+ cũng được Fitch Ratings giải thích cụ thể với các yếu tố sau.
Rủi ro trong lĩnh vực bất động sản được kiềm chế
Sự suy yếu trong lĩnh vực bất động sản và tăng trưởng kinh tế chững lại đã làm giảm nhu cầu vay tiền và giá trị tài sản của ngân hàng trong 9 tháng đầu năm 2023.
Một số doanh nghiệp vay nợ nhiều sẽ có thể đương đầu với rủi ro cần đảo nợ khi khoản vay đáo hạn. Song nhiều ngân hàng vẫn có thể tái cấp vốn cho bên vay tiền nhằm tránh khả năng vỡ nợ, thiệt hại tài chính.
Quy mô tài sản của hệ thống tài chính ước tính ở mức khoảng 190% GDP vào thời điểm cuối năm 2022. Tăng trưởng năm 2023 ước tính khoảng 11% sẽ tăng tốc lên 14% trong năm 2024, đúng với mục tiêu mà Chính phủ Việt Nam đề ra. Fitch Ratings tin rằng vốn hóa ngành ngân hàng sẽ cải thiện dần dần nhờ vào các kế hoạch huy động vốn.
Một số thách thức trong ngắn hạn
Fitch Ratings tin rằng sẽ có những thách thức do yếu tố môi trường, cùng với một số hiệu ứng ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu dùng trong nước do thị trường bất động sản khó khăn.
Dựa trên các tính toán của riêng mình, Fitch Ratings dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 ước tính khoảng 4,8%, thấp hơn khá nhiều so với con số 8% của năm 2022. Tuy nhiên sang năm 2024, GDP Việt Nam sẽ tăng trưởng được 6,3%, và 6,5% trong năm 2025.
GDP Việt Nam đã hồi phục trong quý III 2023, với mức tăng 5,3% sau khi chỉ đạt mức dương 3,7% trong nửa đầu năm 2023. Việc phụ thuộc vào tăng trưởng tín dụng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định với ổn định kinh tế vĩ mô.
Trong quan điểm nâng hạng tín nhiệm cho Việt Nam, Fitch Ratings dự báo Ngân hàng Nhà nước (SBV) sẽ giữ quan điểm chính sách tiền tệ nới lỏng trong năm 2024 khi mà vẫn còn tồn tại nhiều áp lực trong lĩnh vực bất động sản.
SBV đã hạ lãi suất tái cấp vốn 150 điểm cơ bản trong năm 2023 sau khi tăng 200 điểm cơ bản trong năm 2022, nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và làm giảm đi áp lực căng thẳng tín dụng trên thị trường bất động sản.
Fitch Ratings dự báo lạm phát sẽ giảm hơn nữa trong năm 2024 và vẫn trong mục tiêu của SBV sau khi giảm xuống ngưỡng trung bình 3,2% của năm 2023.
