Ngày 8-3, tòa án hình sự Bangkok (Thái Lan) đã quyết định tạm giam 12 ngày đối với trùm buôn lậu vũ khí quốc tế Viktor Bout người Nga trong nhà tù đặc biệt tại Bangkok. Đơn xin đóng tiền tại ngoại của Viktor Bout đã bị bác. Theo luật Thái Lan, Viktor Bout có thể bị gia hạn tạm giam đến 84 ngày mà không cần phải truy tố.
Đại sứ quán Nga tại Bangkok đã giới thiệu luật sư cho Viktor Bout. Trong những năm qua, Viktor Bout sống ở Nga và về danh nghĩa chính thức hành nghề xây dựng. Do đó, luật sư của Viktor Bout ở Nga cho biết ông sẽ nộp đơn đề nghị dẫn độ Viktor Bout về Nga.
Hiện cả Mỹ, Nga và tòa án tội ác chiến tranh của LHQ đều muốn đưa Viktor Bout ra xét xử. Tuy nhiên, Thái Lan cho biết Viktor Bout sẽ bị truy tố trước ở Thái Lan với các tội danh buôn bán vũ khí hoặc trợ giúp huấn luyện khủng bố hoặc hoạt động khủng bố.
Sa lưới vì mất cảnh giác
Theo thông tin chi tiết của báo Time, trùm buôn lậu vũ khí quốc tế Viktor Bout sa lưới sau 20 năm buôn lậu là do mất cảnh giác.
Trong cuộc thương lượng mua bán vũ khí gần đây nhất, đồng bọn của Viktor Bout đã đưa cho bên mua vũ khí bản sao bài báo đăng trên một tạp chí nói về Viktor Bout với tựa đề Người buôn tử thần để ngầm thông báo cho bên mua vũ khí biết họ đang giao dịch mua bán với ai.
Nào dè bên thương lượng mua vũ khí là người của Cục Phòng chống ma túy Mỹ giả danh tổ chức Các lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC) đang tìm cách chiêu dụ Viktor Bout ra khỏi Nga.
Họ gửi thư điện tử cho tên đồng bọn của Viktor Bout đề nghị thương lượng vào tháng 11-2007. Sau các cuộc gặp tại đảo quốc Curacao, Copenhaghen (Đan Mạch) và Bucharest (Romania), người của Cục Phòng chống ma túy Mỹ giả danh quyết định hẹn Viktor Bout đến Thái Lan để hoàn tất phi vụ vào ngày 6-3.
Chính vì vậy mà tại Thái Lan, cảnh sát hoàng gia đã hợp tác với Cục Phòng chống ma túy Mỹ bắt giữ Viktor Bout.
Buôn vũ khí khắp thế giới
Trùm buôn lậu vũ khí quốc tế Viktor Bout đang là đối tượng tội phạm của nhiều nước. Tòa án tội ác chiến tranh của LHQ buộc tội Viktor Bout tiếp tay cho chế độ của cựu Tổng thống Charles Taylor ở Liberia gây mất ổn định nước láng giềng Sierra Leone thông qua các phi vụ bán vũ khí đổi lấy kim cương.
Năm 2006, các phóng viên của Hãng tin AP (Mỹ) đã nhìn thấy một chiếc máy bay Ilyushin-76 đăng ký ở Kyrgyzstan đậu tại sân bay quốc tế Mogadishu (Somalia) vào thời điểm Somalia đang thuộc quyền kiểm soát của Hội đồng Các tòa án Hồi giáo, một tổ chức bị Mỹ cáo buộc có liên hệ với tổ chức khủng bố Al-Qaeda.
Máy bay của một hãng hàng không vận chuyển hàng hóa được cho là của Viktor Bout có văn phòng chính tại Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất. Một ủy ban của LHQ chịu trách nhiệm giám sát lệnh cấm vận vũ khí đối với Somalia sau đó đã kết luận chiếc máy bay này vận chuyển tên lửa vác vai và tên lửa đất đối không cho Hội đồng Các tòa án Hồi giáo.
Viktor Bout cũng bị nghi ngờ cung cấp vũ khí cho các phe nhóm nổi loạn ở Afghanistan. Năm 2002, chính phủ Bỉ từng buộc tội Viktor Bout rửa tiền với số tiền 325 triệu USD (5.200 tỷ đồng VN). Cách đây ba năm, năm 2005, Viktor Bout đã bị Mỹ đưa vào danh sách chú ý để áp đặt biện pháp trừng phạt kinh tế. Các nước như Bỉ, Nam Phi và Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất cũng đang điều tra về Viktor Bout.
Bị tóm vì lý do chính trị?
Các nhà điều tra tin rằng Viktor Bout đã vận chuyển súng AK-47 đến mọi ngóc ngách trên thế giới và hầu như có thể đáp ứng bất kỳ loại vũ khí nào phía đối tác cần. Mạng lưới tài chính của Viktor Bout trải dài từ châu Âu đến châu Phi và cả Trung Đông. Thậm chí dường như Viktor Bout đã sử dụng căn cứ không quân của Mỹ ở Iraq vào năm 2004 để buôn lậu vũ khí.
Năm ngoái, trả lời báo chí Nga, Viktor Bout nói rằng mình đã quá ngán với những từ ngữ báo chí gán gọi là Người buôn tử thần, Trùm chiến tranh và muốn được tôn trọng như một nhà doanh nghiệp chấp hành pháp luật.
Viktor Bout chất vấn ngược lại rằng nếu y buôn lậu vũ khí thì tại sao trong nhiều năm qua, chính quyền Mỹ cùng với các cơ quan chức năng như Cục Tình báo trung ương, Cục Điều tra liên bang, vệ tinh do thám lại không thể đưa ra bằng chứng cụ thể nào cả.
Theo nhận định của ông Brian Wood, điều phối viên của tổ chức Ân xá quốc tế, sở dĩ bây giờ Mỹ mới muốn tóm Viktor Bout vì lý do chính trị. Ông cho rằng có bằng chứng cho thấy vào những năm trước đây, máy bay vận tải của Viktor Bout đã tham gia vận chuyển hàng hóa cho quân đội Mỹ ở Iraq và Afghanistan.
Vào thời điểm đó, Bộ Ngân khố Mỹ đã phong tỏa tài sản của Viktor Bout và cấm các công ty làm ăn với Viktor Bout. Trong lúc đó, Bộ Quốc phòng Mỹ đang thuê máy bay vận chuyển của Viktor Bout qua các nhà thầu phụ mà không hề hay biết. Nếu bắt giữ Viktor Bout lúc đó, hóa ra Bộ Ngân khố và Bộ Quốc phòng đang làm những điều trái ngược nhau.
| Viktor Bout nổi tiếng đến nỗi có nhiều bài báo, sách và phim đã nói về y. Năm 2003, y đã trả lời phỏng vấn của tạp chí New York Time Magazine. Viktor Bout là nhân vật chính trong cuốn sách Người buôn tử thần phát hành hồi năm ngoái. Y còn là cảm hứng của bộ phim Trùm chiến tranh năm 2005 với nam diễn viên Nicholas Cage thủ vai trùm buôn lậu vũ khí Yuri Orlov. Theo đạo diễn phim, một cảnh chính của bộ phim đã sử dụng chiếc máy bay Antonov AN-12 thuê từ Hãng hàng không Skylink của Viktor Bout.
Năm 2002, Viktor Bout đồng ý trả lời phóng viên chi nhánh Hãng tin CNN (Mỹ) tại thủ đô Moscow (Nga). Phóng viên hỏi có phải Viktor Bout đã bán vũ khí cho Taliban và Al-Qaeda không và có phải đã cung cấp vũ khí cho các phe nhóm nổi loạn ở châu Phi để đổi lấy kim cương không. Viktor Bout phản bác và cho rằng tất cả đều là cáo buộc sai sự thật. Khi phóng viên hỏi đã từng gặp Osama Bin Laden chưa, Viktor Bout bảo nếu gặp được thì có lẽ y đã ngăn cản được vụ tấn công khủng bố 11-9-2001 ở Mỹ. |
LÊ LINH (Theo Bangkok Post, Time, Russia Today, CNN)
