Chiều 21-11, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử vụ án liên quan đến sai phạm trong việc mua, sản xuất thuốc phòng chống dịch cúm A/H5N1, xảy ra tại Công ty CP Dược phẩm Cửu Long và một số đơn vị.
HĐXX tiến hành xét hỏi đối với bị cáo Cao Minh Quang, cựu thứ trưởng Bộ Y tế. Do sức khỏe yếu, ông Quang được tòa cho phép ngồi khi nghe cáo trạng và trả lời xét hỏi.
 |
Cựu thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang. Ảnh: UYÊN TRANG |
VKS cáo buộc ông Quang với tư cách trưởng ban chỉ đạo giải quyết những vấn đề liên quan đến thuốc Tamiflu và Oseltamivir, ký quyết định thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc.
Tuy nhiên, khi được trưởng đoàn là ông Nguyễn Việt Hùng (cựu cục phó Cục Quản lý dược) báo cáo về việc Dược Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp 3,848 triệu USD, đồng thời cả Bộ Tài chính và Bộ Y tế đều có chỉ đạo kiểm tra đối với số tiền này, ông Quang đã không chỉ đạo kiểm tra, làm rõ.
Khai trước tòa, cựu thứ trưởng Bộ Y tế thừa nhận một phần trách nhiệm vì tin tưởng cấp dưới, không kiểm tra, giám sát. “Bị cáo không thể kiểm tra toàn bộ các nội dung, nếu cấp dưới không báo cáo cụ thể và lưu ý cho bị cáo thì bị cáo cũng không chú ý "- ông Quang nói và cho rằng sai phạm của mình không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến việc Dược Cửu Long làm thất thoát hơn 3,8 triệu USD ngân sách.
Theo lời bị cáo, nguyên nhân chính dẫn đến sai phạm là do phía Dược Cửu Long "cố tình che giấu và lập lờ hồ sơ". Điều này thể hiện qua việc Thanh tra chính phủ và Bộ Tài chính từng làm việc nhiều lần nhưng vẫn không phát hiện ra.
Bị cáo còn cho rằng Ban quản lý phòng chống dịch cúm A có con dấu riêng, hoạt động dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Y tế, nên hiểu trách nhiệm liên quan đến mua sắm, sản xuất, hợp đồng tài chính.. không thuộc về mình.
HĐXX truy vấn vì sao khi Bộ Tài chính có kiến nghị về việc kiểm tra lại các hợp đồng với Dược Cửu Long nhưng bị cáo không thực hiện? Ông Quang nói do nhận thức lúc đó hạn chế, nghĩ rằng lĩnh vực tài chính có bộ phận khác, thứ trưởng khác phụ trách.
Trước đó, trong phần thẩm vấn buổi sáng, bị cáo Lương Văn Hóa (cựu tổng giám đốc Công ty Dược Cửu Long) thừa nhận trong hợp đồng ký kết giữa Dược Cửu Long và Bộ Y tế có điều khoản quy định công ty tiếp tục đàm phán với nhà sản xuất để được giảm giá nguyên liệu, trường hợp được giảm giá thì phải báo cáo Bộ Y tế.
Sau khi mua nguyên liệu thì dịch bệnh giảm, khả năng dùng thuốc ít đi so với dự kiến ban đầu. Bị cáo chỉ đạo cấp dưới đàm phán với Công ty Mambo xem xét giảm giá. Mãi tới cuối 2015 đầu 2016, thời điểm ông Hóa chuẩn bị nghỉ hưu, phía Mambo vẫn chưa trả lời chính thức có giảm giá hay không.
Giải thích việc không phải trả 3,848 triệu USD nhưng không báo cáo với Bộ Y tế, cựu tổng giám đốc Dược Cửu Long cho rằng vì phía Mambo chưa có trả lời chính thức về việc đồng ý giảm giá nên công ty cũng chưa báo cáo bằng văn bản với Bộ Y tế.
Ông Hóa nhiều lần nhắc lại thời điểm năm 2005, Dược Cửu Long gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh. Do vậy, công ty đã dùng số tiền trên để tự “cứu mình”, để trả lãi ngân hàng, bổ sung vốn… Việc hạch toán này không được báo cáo Bộ Y tế.
Đến nay, khi đã phải đứng trước tòa, bị cáo “không có ý kiến gì về bản cáo trạng”, biết bản thân có lỗi, còn lỗi đến đâu thì tùy thuộc cơ quan tố tụng đánh giá.
Theo cáo trạng, năm 2005, dịch cúm A/H5N1 diễn biến phức tạp, Bộ Y tế đặt hàng Công ty Dược Cửu Long sản xuất thuốc Oseltamivir.
Từ tháng 2 đến tháng 4-2006, Dược Cửu Long nhập 520 kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD của Công ty Mambo (Singapore). Dược Cửu Long đã thanh toán cho Mambo 5,25 triệu USD, còn lại 3,848 triệu USD được trả chậm sáu tháng kể từ ngày nhận hàng.
Về sau, giá nguyên liệu giảm, bị cáo Lương Văn Hóa chỉ đạo thuộc cấp đề nghị Công ty Mambo cho giảm giá số tiền 3,848 triệu USD.
Trong nhiều lần làm việc với Bộ Y tế, ông Hóa không báo cáo và báo cáo sai sự thật về việc được giảm giá mua nguyên liệu. Hành vi dẫn tới ngân sách bị thiệt hại 3,848 triệu USD (tương đương hơn 61 tỉ đồng).
