Miền Bắc đối phó với khô hạn

Trung bình lượng mưa hụt 70%-80% so với năm ngoái, nhiều nơi không có mưa. Mực nước trên các sông, hồ thủy điện cũng đang ở mức thấp kỷ lục. Hiện mực nước hệ thống các sông và hồ thủy điện chủ lực tại miền Bắc đang ở mức thấp kỷ lục so với trung bình nhiều năm. Mực nước đo được tại một số trạm thượng nguồn như sông Đà, sông Thao, sông Cầu, hạ du sông Thái Bình... có chỉ số thấp nhất trong lịch sử. Sông Hồng tại Hà Nội hiện mực nước giảm xuống ở mức 1,34m (cùng thời điểm năm ngoái là trên 2m).
Ngoài tác động của El Nino, việc các nhà máy thủy điện phía Trung Quốc tích nước cũng khiến lượng nước chảy về nước ta giảm. "Tháng 9 năm ngoái, hồ Hòa Bình đã đầy nước. Vậy mà năm nay, tiết kiệm mãi đến tháng 11 mà nước vẫn chưa đầy", bà Lan Châu nói.
El Nino sẽ tác động trực tiếp đến thời tiết tại miền Bắc cho đến tận tháng hai, tháng ba năm sau. Theo đó, nền nhiệt độ - đặc biệt là trong mùa đông này sẽ cao hơn và mưa sẽ thiếu hụt nhiều hơn mức trung bình nhiều năm.
Do lượng nước thiếu hụt trầm trọng nên các tháng tới, hồ chứa không thể đảm bảo đủ nước cho hoạt động của các công trình thủy điện. Giao thông đường thủy cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi mực nước không đảm bảo cao tối thiểu 2,1m để tàu bè đi lại.
Đặc biệt, vụ lúa đông xuân chính sắp tới sẽ khó đảm bảo được nước tưới do cả một tháng ngâu, mà toàn miền Bắc chỉ đếm được số cơn mưa trên đầu ngón tay. Sản xuất nông nghiệp sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Các hồ thủy điện trong ba tháng tới sẽ khá căng thẳng do phải điều tiết nước cho sản xuất nông nghiệp. Với lượng nước tích trữ hạn chế như hiện nay thì toàn miền Bắc sẽ có nguy cơ thiếu điện trầm trọng. "Nếu xả nước để phát điện với công suất như năm ngoái thì đến tháng 2 hồ Hòa Bình sẽ hết nước, còn hồ Tuyên Quang là tháng 4", bà Lan Châu nhận định.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát đã chỉ đạo Cục Thủy lợi triển khai ngay các giải pháp đối phó. Theo đó, Bộ đã phối hợp với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) xây dựng phương án, thời điểm, lưu lượng nước xả hợp lý từ ba nhà máy thủy điện Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang nhằm bảo đảm đủ lượng nước cho sản xuất nông nghiệp ở hạ du.
Bộ cũng đề nghị Chính phủ bố trí khoản kinh phí 30 tỷ đồng để nạo vét, sửa chữa khẩn cấp hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, sông Nhuệ, hệ thống sông tại các tỉnh Bắc Ninh, Hà Nam và phát động phong trào ra quân làm thủy lợi nội đồng để đảm bảo thông nước tới mặt ruộng. Cùng với công tác thủy lợi, Bộ yêu cầu lãnh đạo các địa phương chủ động bố trí mùa vụ và cây - con phù hợp để tiết kiệm nguồn nước và đạt hiệu quả sản xuất cao.