Người đàn bà quay về từ "cõi chết"

Hà Thị Vân Anh (38 tuổi, ở Trại giam Tân Lập, Phú Thọ) không được xếp vào hàng phụ nữ xinh đẹp hay tuýp người ưa ăn diện, càng không có vẻ gì của thương gia buôn “hàng trắng”. Gương mặt cứ chân chất, hiền hiền. Ngấp nghé tuổi 40, sống trong cảnh tù tội, Vân Anh vẫn trẻ hơn rất nhiều so với tuổi.

Sau chút căng thẳng, người đàn bà dần lấy lại tự tin để kể về con đường tội. Vân Anh lớn lên ở một xã nghèo của huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Hơn 17 tuổi, chị ta theo chồng về xã Ngọc Vân, Tân Yên làm dâu. Đồng đất Bắc Giang vốn lắm sỏi nhiều dăm, thế nên muốn có cuộc sống no đủ không có cách nào khác là phải “không cho đất nghỉ không ngừng tay ta”. Cái đó Vân Anh không ngại, gia đình vốn đông con, chị ta đã học được cái nết hay làm từ nhỏ.

Sau hơn 10 năm lấy chồng và có 2 con trai, Vân Anh đã bị choáng váng trước “phong trào” làm giàu bằng con đường phạm pháp của một số người ở Ngọc Vân. Người này đi buôn ma túy, người kia cũng học theo. Thời điểm ấy và ngay cả bây giờ, đất Tân Yên có không ít trường hợp cả nhà cùng “chết” vì ma túy. Thấy người làng trên xây biệt thự, người xóm dưới sắm ôtô, Vân Anh như có lửa đốt trong lòng.

Một ngày giữa tháng 3/2004, người đàn bà chân lấm tay bùn tình cờ gặp lại người bạn vong niên, nhà ở Phố Thắng, Hiệp Hòa. Anh này có biệt danhh Thịnh “nửa đời”. Nghe bạn tỉ tê, Vân Anh quyết định tự mình thay đổi số phận.

Ngày 11/4/2004, được Thịnh “nửa đời” sắp xếp, Vân Anh lên Mộc Châu, Sơn La lấy ma túy. Chuyến hàng định mệnh đó, Vân Anh trực tiếp mua 3 bánh heroin của một người không rõ tên tuổi. Trên đường về, khi vừa đặt chân tới bến đò Bãi Sang (tỉnh Hòa Bình), cô ta bị công an “cất vó”.

Theo lời của nữ phạm nhân này, trước khi quyết định “dấn thân”, Vân Anh và chị chồng đã bàn bạc kỹ. Lấy lý do lên Mộc Châu buôn mơ, mận về bán, 2 người đàn bà này còn rủ thêm cả chị gái của Vân Anh đi cùng hòng che mắt thiên hạ. Lúc nhận được ám hiệu, Vân Anh một mình ôm đôla Mỹ lẻn đi giao dịch, sau đó để ma túy vào núi nilon đựng cam, rồi xách về như mấy bà đi buôn chuyến thực thụ.

Ngày 23/3/2005, Vân Anh bị TAND tỉnh Hòa Bình tuyên phạt tử hình về tội Mua bán trái phép chất ma túy. Cùng tội danh, chị chồng cũng bị xử phạt tù chung thân. Riêng người đàn bà thứ 3 được xác định là không dính líu đến vụ án. Hơn 2 tháng sau, TAND Tối cao xử phúc thẩm vẫn y án tử hình đối với Vân Anh.

Với cái cách giãi bày của Vân Anh, con đường phạm tội của chị ta thật giản đơn và “cái số” nó đen đủi. “Chồng em cũng mới bị bắt vì ma túy. Anh ta đang bị giam giữ ở một trại tạm giam của Bộ Công an”. Vân Anh nói mà không chút biểu lộ cảm xúc.

Khi hỏi về lý do viết đơn xin Chủ tịch nước xá tội chết, chị ta khẽ khọt: “Em không muốn phụ lại tình cảm của các cán bộ trại tạm giam”. Theo hồi ức của Vân Anh, ngay từ lúc bị chiếc còng số 8 bập vào tay, chị ta đã xác định chắc chắn “dựa cột”. Ngày cấp tòa sơ thẩm, rồi đến cấp phúc thẩm tuyên y án tử hình cũng thế. Cái cảm giác sẽ chết, chấp nhận cái chết và mong nhanh chóng được thi hành án cứ bám chặt lấy đầu óc chị ta.

Được nhập trở lại trại tạm giam sau cái án tử hình, Vân Anh có phần phá phách và tỏ rõ thái độ tiêu cực. Vậy nhưng những hành động ấy cũng chỉ loáng thoáng qua, rồi thay vào đó là trạng thái trầm cảm. Vân Anh vẫn còn nhớ như in, sáng 30/7/2005, chị ta được một nữ quản giáo, rồi hai người và nhiều hơn thế thay nhau đến an ủi, động viên viết đơn xin Chủ tịch nước xá tội chết. Chị ta kiên quyết chối từ. Những ngày tiếp sau cũng vậy, cán bộ trại tạm giam vẫn kiên trì thuyết phục. Họ không tiếc lời động viên và dành cho nữ tử tù những tình cảm yêu thương, gần gũi nhất. Đáp lại, Vân Anh vẫn cứ trơ trơ như hòn đá cuội.

Nhưng đến ngày thứ 7 (thời hạn cuối cùng), chị ta không thể cầm lòng nổi. Mang cơm vào cho phạm nhân, nữ quản giáo bảo với Vân Anh: “Em không sống vì mình cũng phải sống vì con và vì mọi người xung quanh chứ”. Vân Anh gục đầu vào vai nữ quản giáo và òa khóc. Để rồi chị ta xin giấy bút viết một mạch kín gần 2 trang giấy với những nét chữ ngả nghiêng.

“Mạng sống con người là trên hết. Cháu phận gái nữ nhi, không hiểu gì luật pháp. Cháu đã ham lợi nhuận mà đánh mất bản thân. Hôm nay, cháu thật xấu hổ phải viết đơn này lên khiếu bác. Cháu mong bác mở rộng lòng khoan hồng. Cho cháu được sống trên con đường cải tạo vì cháu còn mẹ già và 2 con nhỏ”.

Đơn xin được sống của tử tù được gửi đi, để rồi hơn 6 năm sau, ngày 19/11/2009, chị ta bất ngờ được “tái sinh”. Có lẽ xét thấy người đàn bà này vẫn còn có thể cải tạo, giáo dục được nên Chủ tịch nước đã chấp nhận lá đơn. Hôm Giám thị Trại tạm giam Hòa Bình cầm quyết định xá tội xuống khu giam giữ đặc biệt, tất cả những người có mặt ở đây đều hồ hởi chúc mừng chị ta. Vân Anh úng mãi chẳng nói được gì, ôm ghì lấy nữ quản giáo đứng gần nhất khóc như mưa.

Theo An ninh thủ đô