Ngày 22-3, Vụ Pháp chế, Bộ Y tế tổ chức hội thảo cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá mới và đề xuất biện pháp quản lý các sản phẩm này để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế Đinh Thị Thu Thủy cho biết sẽ Bộ Y tế sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan xây dựng văn bản trình Chính phủ để trình Quốc hội cho ý kiến về việc cấm thuốc lá thế hệ mới vì những hệ lụy sức khỏe của sản phẩm này đối với cộng đồng, đặc biệt là với giới trẻ hiện nay.
Theo bà Thủy, thuốc lá điện tử hay thuốc lá mới đang xâm nhập mạnh, được sử dụng nhiều ở mức đáng báo động. Mặc dù đã có nhiều biện pháp quản lý, xử lý nhưng việc buôn lậu mặt hàng này vẫn đang diễn ra.
Ngành công nghiệp thuốc lá đang tuyên truyền coi thuốc lá điện tử là tốt hơn cho sức khỏe so với thuốc lá truyền thống, trong khi điều này chưa được chứng minh.
Bên cạnh đó, việc cho phép sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới đi ngược lại với cam kết của Việt Nam khi tham gia Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá, và cũng ngược lại mục tiêu của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030, và các kế hoạch, chiến lược về nâng cao sức khỏe tại Việt Nam.
Thống kê của Bộ Y tế cho thấy tỉ lệ hút thuốc lá điện tử nói chung năm 2020 tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%). Đối tượng sử dụng thuốc lá điện tử tập trung cao ở nhóm tuổi 15-24 tuổi, sau đó là nhóm tuổi 25-44, tiếp đến là nhóm 45-64 tuổi.
Tỉ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong thanh thiếu niên, đặc biệt ở trong nhóm tuổi từ 13-17 tuổi đang giảm, là kết quả rất đáng khích lệ trong việc ngăn ngừa sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong giới trẻ.
Thạc sĩ Nguyễn Thị An - Giám đốc Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam cho biết, nhằm hướng tới giới trẻ nên thuốc lá điện tử được thiết kế kiểu dáng giống đồ dùng như cái bút, USB, thỏi son môi, hộp sữa... Tại Việt Nam, thuốc lá điện tử được bày bán công khai tại cửa hàng, thiết kế đẹp, có chương trình khuyến mại, dùng thử, thậm chí bán ngay trên vỉa hè, khu chung cư.
Do vậy, theo bà An, Việt Nam cần thực hiện các biện pháp kiểm soát thị trường, đẩy mạnh thực thi và tăng cường các quy định về chống buôn lậu, quảng cáo và bán các sản phẩm này.
Chia sẻ về tác hại của thuốc lá điện tử, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết thuốc lá điện tử đang mở đầu cho xu hướng mới về lạm dụng hóa chất nhân tạo. Có nhiều nhóm nguy cơ khi sử dụng thuốc lá điện tử, điển hình là hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử cao hơn thuốc lá thông thường, và trong hơi thuốc lá điện tử có chứa lượng hóa chất khổng lồ.
Hiện Vụ Pháp chế đang xây dựng văn bản liên quan và dự thảo trình Chính phủ để trình Quốc hội nhằm sớm có biện pháp quản lý. Dự kiến, nội dung sẽ trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10-2024.
