Bạn HOÀI NAM (phitocvietnam2007@yahoo.com) hỏi.
ANH PHÓ trả lời: Thưa bạn Hoài Nam,
Nếu dẫn theo lịch sử Trung Hoa thì chữ “Ngô” là danh từ riêng mà Chu Nguyên Chương đã tự xưng cho mình và sau đó người đời cùng gọi vậy, nên ta cũng theo đó mà gọi, thế thôi.
Cụ thể sách sử đã ghi như vầy: “Năm 1364, Chu Nguyên Chương tự lập làm Ngô Vương tại Ứng Thiên Phủ, xây dựng Trung Thư Tỉnh, lập bá quan, cử Lý Thượng Trường làm Thừa tướng, Từ Đạt làm Tả Thừa tướng và vẫn dùng niên hiệu “Long Phụng” của Tiểu Minh Vương”. (Những mẩu chuyện lịch sử nổi tiếng Trung Quốc: MƯỜI ĐẠI HOÀNG ĐẾ TRUNG QUỐC, Lưu Huy chủ biên, Phong Đảo dịch ra tiếng Việt, NXB Văn học, 2010, trang 701). Như vậy, lúc đầu Chu Nguyên Chương tự lập mình lên ngôi “vương” và tự xưng hiệu là “Ngô Vương”...
Sự việc tiếp theo đó, sử liệu lại ghi: “Tháng mười hai năm 1366, Chu Nguyên Chương phái Đại tướng Liêu Vĩnh Trung đón Tiểu Minh Vương từ Trừ Châu về. Khi thuyền ra giữa dòng, Liêu Vĩnh Trung mật sai người đục thuyền cho chìm. Tiểu Minh Vương chết. Chu Nguyên Chương thiêu hủy tất cả sử liệu ghi chép về vương triều Long Phụng. Năm 1367, Chu Nguyên Chương đổi niên hiệu là Ngô nguyên niên” (Sđd, trang 707).
Sau đó, tháng 12 năm 1367, thực hiện cuộc nam chinh bình định Phúc Kiến. Sử chép: “Quân Ngô chia thành mấy đường bao vây tấn công Diên Bình. Tháng giêng năm 1368 Diên Bình bị chiếm”... Như vậy, các sự kiện quan trọng như đặt hiệu xưng vương (Ngô Vương), đặt niên hiệu chính thức của triều đại (Ngô nguyên niên) và sử liệu Trung Quốc cũng từng ghi chép quân đội của chính quyền ấy (quân Ngô, giặc Ngô)... đều dùng chữ “Ngô”.
Tôi có tìm đọc nhiều sách nghiên cứu, từ điển của Việt Nam thì cũng thấy viết “Bình Ngô đại cáo” thôi, sách phân tích nhiều khía cạnh nhưng không thấy giải thích về việc như bạn hỏi. Tôi nghĩ danh từ riêng thường là do cha mẹ đặt cho hoặc chính mình tự đặt, có khi mang một ý nghĩa nào đó mà cũng nhiều khi chả có ý nghĩa gì cả. Riêng ý nghĩa chữ “Ngô” này, tôi chưa tìm được tài liệu nào khác để phục vụ bạn thêm. Bạn có biết chi khác, xin vui lòng trao đổi thêm để cho mọi người cùng biết. Cám ơn bạn!
Thân chào.
| Mọi ý kiến trao đổi và thư hỏi về chuyên mục Chuyện xưa-Chuyện nay do Anh Phó phụ trách, xin bạn đọc vui lòng gửi về: Chuyên mục Chuyện xưa-Chuyện nay, Báo Pháp Luật TP.HCM 34 Hoàng Việt, quận Tân Bình, TP.HCM Fax: 39914663; E-mail: baophapluat@phapluattp.vn, nguyetsan@phapluattp.vn) |
(Nguyệt san Pháp Luật TP.HCM số 172)
