Cơ cấu lại nền kinh tế cần bắt đầu từ 'nút thắt'

Sáng 30-10, Quốc hội thảo luận trực tuyến về dự kiến kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.

Từ điểm cầu Tây Ninh, ĐB Trần Hữu Hậu cho rằng báo cáo của Chính phủ; các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để Cơ cấu lại nền kinh tế đã được nêu khá rõ ràng, chi tiết, rộng và sâu.

Phần tổ chức thực hiện ghi rõ: “Căn cứ Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, hoàn thành trước tháng 12-2021”.

ĐBQH Trần Hữu Hậu

“Sau khi Chính phủ có Chương trình hành động, có lẽ các Bộ, ngành, địa phương sẽ xây dựng các chương trình hành động của mình. Tôi chưa biết Chính phủ và các bộ ngành, địa phương sẽ xây dựng Chương trình hành động theo những cách tiếp cận nào? Chính phủ sẽ chỉ đạo các ngành, các địa phương xây dựng Chương trình hành động như thế nào....

Tôi tha thiết mong rằng các địa phương sẽ không sao chép các chỉ thị, nghị quyết một cách rập khuôn máy móc như trước đây. Không đưa vào Kế hoạch và Chương trình hành động những việc mà chính mình chưa biết phải làm như thế nào”- ĐB Hậu nói.

ĐBQH tỉnh Tây Ninh sau đó đề nghị  cần tập trung xác định những “nút thắt” của nền kinh tế, của ngành mình, địa phương mình. Từ đó đưa ra biện pháp cụ thể, khả thi để khơi thông và tạo động lực cho các ngành, các địa phương và nền kinh tế phát triển mạnh và bền vững.

Theo ông, nếu cơ cấu lại nền kinh tế mà không giải tỏa được những “nút thắt” thì cũng giống như việc xây dựng đường cao tốc mà không giải tỏa được một số điểm nghẽn.

“Cơ cấu lại nền kinh tế bắt đầu từ xác định “nút thắt” của mỗi ngành, mỗi địa phương và của nền kinh tế là phương thức tiếp cận từ thực tiễn”- Phó Tổng thư ký Hiệp hội Điều  Việt Nam cho rằng những “nút thắt” này được khái quát lên từ những mâu thuẫn đang hiển hiện trong đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, của nhân dân.

“Cơ cấu lại nền kinh tế, ở một khía cạnh nào đó phải giải quyết cho được những mâu thuẫn nội tại đang ngăn cản sự phát triển”- ông Hậu nhấn mạnh và nêu dẫn chứng cụ thể từ ngành điện.

ĐB cho rằng điện là máu của nền kinh tế, của sinh hoạt và đời sống của người dân nhưng chúng ta đã và đang chứng kiến những mâu thuẫn lớn của ngành này.

“Cái thì đáng xót xa, cái thì đang gây bức xúc cho người dân và doanh nghiệp và đáng lo nhất là đang góp phần kìm hãm sự phát triển của chính ngành Điện và đất nước”- ông Hậu nói tiếp.

Phân tích cụ thể, ĐB đánh giá chỉ một thay đổi về chính sách, đất nước từ chỗ luôn lo lắng vì thiếu điện bỗng dư điện. Điện này là điện sạch từ gió, từ mặt trời, đúng với xu thế phát triển năng lượng tái tạo của thế giới lại phần lớn đầu tư từ nguồn lực ngoài nhà nước, nhưng rồi phải tạm ngừng phát triển. Những nơi đã phát điện thì cắt giảm công suất, lãng phí biết bao nhiêu nguồn lực xã hội.

Và điện thì dư nhưng việc giảm giá hết sức khó khăn và.... chỉ khi quá khó khăn mới được giảm giá. Điện thì dư mà càng dùng nhiều thì giá lại càng tăng rất phi thị trường. Khung giờ 9 đến 11 giờ sáng là khung giờ vàng cho sản xuất, cũng là khung giờ vàng cho phát điện mặt trời nhưng cũng là khung giờ cao điểm, doanh nghiệp phải trả với mức giá cao nhất…

“Những mâu thuẫn ấy là do đâu? Nút thắt nào khiến cho những mâu thuẫn ấy bao nhiêu năm nay nói mãi mà không sửa được?...”- ĐB nêu hàng loạt câu hỏi.

Ông Hậu nhớ lại năm 2004, ông cùng các thành viên của Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội khóa 11 tham gia thẩm tra Luật Điện Lực. “Khi ấy, chúng tôi đã rất hào hứng, bàn luận và kỳ vọng vào điều 18 và 19 về “Hình thành và phát triển thị trường điện lực”. Lúc ấy chúng tôi đều cho rằng việc phát triển thị trường điện cạnh tranh, đặc biệt là tách bạch rõ ràng các khâu: phát điện, truyền tải điện ,phân phối điện, bán điện, điều độ hệ thống điện quốc gia. Trong đó, Nhà nước chỉ nắm chặt khâu then chốt, huyết mạch là Truyền tải điện và điều độ hệ thống điện quốc gia... Còn lại để cho doanh nghiệp cạnh tranh thực thụ....”- ông Hậu cho biết.

 Theo ông, nếu làm được những điều trên sẽ tạo sức bật cho ngành điện phát triển;  giải quyết được những bài toán nan giải về điện đặt ra khi ấy.

“Chúng tôi lúc ấy cũng cho rằng đây là việc khó. Nhưng điều khó nhất, cái nút thắt khó gỡ nhất nằm trong tư duy và quyết tâm, chịu làm hay không, dám làm hay không của chính ngành Điện và ngành Chủ quản. Cho nên chúng tôi cho rằng chắc phải 10 năm mới xong. Rồi chúng tôi nói vui rằng “đặt mốc 2020 cho... chắc ăn”. Tiếc rằng bây giờ đã cuối năm 2021, nhưng chuyện có một thị trường điện thực sự có vẻ vẫn còn rất xa vời”- ông Hậu nói.

Kể lại câu chuyện này, ông Hậu tin tưởng nếu trong năm năm tới, ngành điện xác định được những nút thắt của mình, Chính phủ quyết liệt chỉ đạo cơ cấu lại theo hướng tách bạch rõ ràng các chủ thể của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối điện, bán điện…, ngành điện sẽ phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn. Người dân và doanh nghiệp sẽ được sử dụng điện với giá rẻ hơn, hợp quy luật hơn và ngành điện sẽ góp phần xứng đáng hơn vào sự phát triển của đất nước.

“Trong cơ cấu lại nền kinh tế, nếu các ngành, các địa phương bắt đầu từ những mâu thuẫn trong đời sống kinh tế- xã hội của đất nước, từ những bức xúc của người dân và doanh nghiệp sẽ tìm ra và tháo gỡ được những nút thắt, tạo ra được những thay đổi mang tính đột phá”- ông Hậu nói và cho rằng đây là một trong những phương thức để có thể cơ cấu lại nền kinh tế thiết thực nhất, mạnh mẽ nhất và hiệu quả nhất.

Đừng bỏ lỡ

Video đang xem nhiều

Đọc thêm