Dự kiến từ ngày 26 đến 28-3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách thảo luận về một số dự án luật trình thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV diễn ra vào tháng 5 tới đây, trong đó có dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Lái xe không phải học lại chương trình của Bộ GTVT
Theo báo cáo gửi đến hội nghị, Chính phủ đề xuất quy định điểm, trừ điểm bằng lái xe vào Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Cụ thể, bằng lái sẽ có 12 điểm, nếu tài xế vi phạm giao thông sẽ bị trừ điểm, mức trừ và hành vi bị trừ điểm sẽ được Chính phủ quy định bằng văn bản dưới luật. Dữ liệu về điểm trừ điểm đối với người vi phạm sẽ được cập nhật về hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi hình thức xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm bằng lái xe biết.
Tài xế sẽ được phục hồi đủ 12 điểm khi chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ thời điểm bị trừ điểm gần nhất.
Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm, người được cấp giấy phép lái xe phải tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Điều này có nghĩa, lái xe bị trừ hết điểm bằng lái không phải học và tham gia kỳ thi sát hạch cấp giấy phép lái xe theo chương trình đào tạo của Bộ GTVT hiện nay. Thay vào đó, CSGT sẽ tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức cho nhóm đối tượng này.
Giấy phép lái xe mới đổi, cấp lại, nâng hạng được giữ nguyên số điểm của giấy phép lái xe trước khi đổi, cấp lại, nâng hạng. Người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính có thẩm quyền trừ điểm bằng lái xe…
Quy định điểm, trừ điểm bằng lái xe rất văn minh
Với đề xuất trên, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh - cơ quan thẩm tra dự luật, nhất trí với báo cáo của Chính phủ và thấy rằng việc tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội bổ sung quy định về điểm, trừ điểm giấy phép lái xe trong dự luật là cần thiết.
Bởi lẽ, cơ quan thẩm tra nhận thấy hiện một số quốc gia tiên tiến đã thực hiện quy định này. Đây là quy định văn minh, hiện đại để quản lý quá trình chấp hành luật của lái xe thay vì quản lý từng hành vi đơn lẻ.
Thêm vào đó, nếu so sánh việc xử phạt tài xế bằng biện pháp bổ sung là tước bằng lái như hiện nay với việc trừ điểm phải kiểm tra lại kiến thức trước khi phục hồi điểm là biện pháp mang tính nhân văn hơn. Song song đó, việc trừ điểm bằng lái vừa quản lý chặt chẽ người được cấp giấy phép lái xe, vừa tạo điều kiện cho những người này có cơ hội điều khiển phương tiện khi người đó cố gắng, chấp hành tốt quy định của pháp luật.
“Theo báo cáo của Chính phủ, mỗi năm cơ quan chức năng tước có thời hạn trên 500 nghìn giấy phép lái xe. Khi bị tước, người lái xe không được phép điều khiển phương tiện, dẫn đến tác động không nhỏ đến các hoạt động đi lại, sản xuất kinh doanh, đời sống hàng ngày của người dân.
Việc tước giấy phép lái xe đang thực hiện thủ công, nhiều người vi phạm bỏ giấy phép không đến lấy, tồn đọng nhiều giấy phép lái xe tại cơ quan xử phạt, dẫn đến lãng phí, tăng chi phí, nguồn lực quản lý, nhưng vẫn chưa quản lý được quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe…”- cơ quan thẩm tra đánh giá.
Cạnh đó, quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe góp phần quản lý tốt hơn đối với người được cấp giấy phép lái xe khi điều khiển phương tiện giao thông. Qua đó, quản lý người lái xe trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, cho đến quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe, việc tái phạm. Từ đó sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của người lái xe.
Về cơ sở pháp lý để đưa ra quy định trên, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết nhiều ý kiến cho rằng quy định về điểm, trừ điểm giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý Nhà nước không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị để bảo đảm tính thống nhất với quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, cần bổ sung quy định về trừ điểm giấy phép lái xe là biện pháp xử phạt bổ sung và sửa quy định về hình thức xử phạt bổ sung trong Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã phối hợp với cơ quan soạn thảo xây dựng một điều (Điều 57) về điểm của Giấy phép lái xe như trong dự luật đã tiếp thu, chỉnh lý theo hướng quy định các nguyên tắc về trừ điểm, phục hồi điểm.
“Cạnh đó giao Chính phủ quy định cụ thể các hành vi vi phạm bị trừ điểm giấy phép lái xe, thẩm quyền trừ điểm, trình tự, thủ tục thực hiện trừ điểm, phục hồi giấy phép lái xe. Tại phiên họp thứ 31, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản nhất trí với quy định này trong dự thảo Luật”- báo cáo của cơ quan thẩm tra nêu rõ.
