Dự án đổi đất lấy hạ tầng tai tiếng

Ngày 27-5-2015, UBND tỉnh Cà Mau ký hợp đồng xây dựng-chuyển giao (BT) với Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Đồng Tâm (Công ty Đồng Tâm, trụ sở chi nhánh tại phường 5, TP Cà Mau). Theo hợp đồng này, Công ty Đồng Tâm sẽ xây đường cứu hộ, cứu nạn đê biển Tây, phục vụ quốc phòng, an ninh khu vực Hòn Đá Bạc, kết hợp phòng, chống cháy rừng Vườn quốc gia U Minh Hạ (gọi tắt dự án đường Tắc Thủ-Vàm Đá Bạc).

Dự án từng bị thu hồi

Dự án có chiều dài khoảng 23 km từ Tắc Thủ, xã Khánh An, huyện U Minh về Hòn Đá Bạc, huyện Trần Văn Thời, gồm hai giai đoạn: Giai đoạn 1 làm mới 13 km từ Co Xáng đến Đá Bạc, giai đoạn 2 từ Co Xáng về Tắc Thủ mở rộng trên nền đường nhựa cũ. Tổng vốn đầu tư dự kiến gần 600 tỉ đồng. Thời gian hoàn thành con đường là 36 tháng kể từ ngày bàn giao mặt bằng xây dựng cho Công ty Đồng Tâm. Phía tỉnh Cà Mau sẽ dùng tiền ngân sách và 178 ha đất nội ô TP Cà Mau để thanh toán giá trị đầu tư cho công ty này.

Trong quá trình thực hiện dự án, vào ngày 7-11-2016, UBND tỉnh Cà Mau ra Quyết định 1926/QĐ-UBND chấm dứt hợp đồng thực hiện dự án đường Tắc Thủ-Vàm Đá Bạc do “trong quá trình thực hiện dự án, nhà đầu tư đã vi phạm quy định của hợp đồng BT, phụ lục hợp đồng BT đã ký kết” (do tiến độ dự án chậm trễ - PV). Tuy nhiên, vào cuối tháng 12-2016, UBND tỉnh Cà Mau lại ra quyết định cho Công ty Đồng Tâm tiếp tục thực hiện dự án.

Trả lời PV Pháp Luật TP.HCMlý do vì sao đã thu hồi dự án BT nhưng sau đó chỉ hơn một tháng lại cho Công ty Đồng Tâm tiếp tục thực hiện, UBND tỉnh Cà Mau trả lời (bằng văn bản): Sau khi bị thu hồi dự án, Công ty Đồng Tâm khiếu nại, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức đối thoại và công ty xin UBND tỉnh “cho cơ hội cuối cùng”. Xét thấy Công ty Đồng Tâm đã có sự chuẩn bị tốt hơn về nhân lực, vật lực, tài chính để thực hiện dự án nên UBND tỉnh Cà Mau đã cho công ty này thực hiện lại dự án BT này.

Sau nhiều lần lùi tiến độ, toàn dự án BT đường Tắc Thủ-Vàm Đá Bạc dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2019. Ảnh: CHÍ HẠO

Huy động vốn sai quy định

Ngày 28-3-2018, UBND tỉnh giao đợt 1 hơn 15,6 ha tại khu dự án đô thị cửa ngõ Đông Bắc (phường Tân Thành, TP Cà Mau) cho Công ty Đồng Tâm theo hợp đồng BT đã ký. Sau khi được giao đất, Công ty Đồng Tâm chuyển giao cho Công ty Cổ phần Thương mại Phát triển Sài Gòn 268 thực hiện dự án khu nhà ở thương mại Happy Home. Điều đáng nói là trong khi chưa đầu tư đầy đủ cơ sơ hạ tầng thì chủ đầu tư đã phân lô, bán nền. Ngoài ra, hợp đồng để huy động vốn nhưng lại trả lợi nhuận bằng nền nhà trong tương lai. Việc làm này đã bị tỉnh Cà Mau “tuýt còi”. Theo UBND tỉnh Cà Mau, chủ đầu tư vi phạm Điều 19 Nghị định 99/NĐ-CP ngày 20-10-2015 của Chính phủ, cụ thể chủ đầu tư huy động vốn từ khách hàng khi chưa được Sở Xây dựng tỉnh thông báo dự án đủ điều kiện huy động vốn.

Trả lời PV Pháp Luật TP.HCM, ông Dư Minh Hùng, Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Cà Mau, xác nhận: “Dự án hưởng lợi của Công ty Đồng Tâm do Công ty Cổ phần Thương mại Phát triển Sài Gòn 268 thực hiện. Đầu năm 2018, dự án này đã có những hoạt động huy động vốn chưa đúng quy định. Chúng tôi đã đề nghị dừng việc huy động vốn và báo cáo về UBND tỉnh xin ý kiến chỉ đạo xử lý”.

Cũng theo ông Hùng, việc vi phạm về huy động vốn nói trên có thể phải bị xử phạt vi phạm hành chính đến vài chục triệu đồng. Thế nhưng khi PV hỏi vì sao tỉnh Cà Mau không xử phạt hành chính thì ông Hùng nói để rà lại quy định rồi trả lời sau.

Chủ đầu tư nói gì? Trao đổi với PV Pháp Luật TP.HCM qua điện thoại và tin nhắn, ông Đoàn Văn Quyết, Tổng Giám đốc Công ty Đồng Tâm, phủ nhận toàn bộ những kết luận của tỉnh Cà Mau về một số sai phạm của công ty dẫn tới bị cắt hợp đồng dự án BT. Cụ thể, nói về tiến độ dự án BT chậm trễ, ông Quyết cho rằng có chậm trễ là do vướng mặt bằng, đó không phải trách nhiệm của nhà đầu tư. Về việc huy động vốn khi dự án chưa đủ điều kiện theo quy định, ông Quyết nói: “Làm gì có bằng chứng nói công ty huy động vốn sai!”.

Tỉnh Cà Mau có “vượt rào”?

Đáng chú ý hơn là việc tỉnh Cà Mau tiến hành giao hàng chục hecta đất lúa cho Công ty Đồng Tâm thực hiện dự án nhà ở thương mại Happy Home (có lúc gọi dự án An Sinh) lại không trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ.

Ông Trịnh Văn Lên, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Cà Mau, lý giải: “Trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của dân thì thể hiện là đất trồng lúa. Tuy nhiên, thực tế khu đất này đã nuôi trồng thủy sản từ cả chục năm nay. Xét theo hiện trạng, chúng tôi thấy đây là đất nuôi trồng thủy sản nên theo quy định, không phải xin phép Chính phủ”.

PV phản biện với ông Lên rằng theo quy định tại Điều 11 Luật Đất đai 2013 thì cách xác định loại đất trong trường hợp này phải dựa vào giấy đỏ của dân. Ông Lên thừa nhận nếu căn theo quy định tại điều này thì phải trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ vì trên giấy tờ là đất trồng lúa. “Nhưng do áp lực giao đất cho nhà đầu tư, nếu trình xin thì mất nhiều thời gian hơn. Hơn nữa, về hiện trạng thì đất không còn trồng lúa và cũng không phải thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt đất trồng lúa” - ông Lên giải thích.

Theo hồ sơ, toàn bộ khu đất tỉnh Cà Mau đã giao và sẽ giao cho Công ty Đồng Tâm thực hiện dự án nhà ở thương mại lên đến 194 ha. Số đất này dân có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi hầu hết là đất trồng lúa.