Sáng 11-11, Quốc hội (QH) bước vào phiên chất vấn và trả lời chất vấn, hoạt động mà Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn khẳng định “tiếp tục được thực hiện theo đúng quy định của Luật hoạt động giám sát của QH và HĐND, trở thành điểm nhấn quan trọng mỗi kỳ họp.
Là người đầu tiên đăng đàn trả lời chất vấn của đại biểu (ĐB) QH, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng nhận được nhiều câu hỏi về thị trường vàng, một vấn đề nóng thời gian qua.
ĐB Lưu Văn Đức (đoàn Đăk Lăk) đặt vấn đề Thủ tướng giao cho NHNN và các Bộ, cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, hiệu quả, kịp thời các nhiệm vụ và giải pháp để bình ổn và quản lý thị trường. Vậy thời gian qua, NHNN đã thực hiện yêu cầu trên như thế nào, những giải pháp đó đã tác động đến giá vàng và thị trường vàng trong hiện tại và tương lai ra sao?
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho hay thị trường vàng của Việt Nam biến động cũng là diễn biến chung như các nước trên thế giới. NHNN đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định 24 và cũng thực hiện nhiều biện pháp để ổn định thị trường vàng từ 2013. Từ 2014-2019, thị trường vàng tương đối ổn định, nhu cầu mua vàng của người dân giảm.
Bắt đầu từ 2021, giá vàng thế giới tăng cao, dẫn đến giá vàng trong nước tăng cao. Tuy nhiên, cho đến trước thời điểm tháng 6-2024, NHNN chưa can thiệp. Từ tháng 6-2024, giá vàng quốc tế lập đỉnh cao, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới tăng cao. Trước khi can thiệp, giá vàng vào khoảng 2.300-2.400USD/ounce.
Chính phủ cũng chỉ đạo rất quyết liệt, NHNN đã căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành tổ chức đấu thầu vàng.
“Đây là giải pháp NHNN thực hiện khá hiệu quả trong năm 2013. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, giá vàng lập đỉnh cao, tâm lý kỳ vọng của thị trường cũng dâng lên cao, NHNN cân nhắc, đầu tiên can thiệp qua chín phiên đầu thầu nhưng chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế vẫn ở mức cao” - Thống đốc Nguyễn Thị Hồng giải trình.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định để thực hiện thu hẹp khoảng cách nhanh giữa giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế theo chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, NHNN chuyển sang phương án bán trực tiếp qua bốn ngân hàng thương mại nhà nước và SJC.
"Nhờ cách thức can thiệp như vậy, đến nay, chênh lệch giá vàng của trong nước và quốc tế đang từ mức từ 15-18 triệu đồng/lượng đến giờ chỉ còn 3-4 triệu đồng/lượng” - bà nói đồng thời nhìn nhận thị trường vàng vẫn còn tiếp tục diễn biến phức tạp.
Theo bà, Việt Nam là nước không trực tiếp sản xuất vàng, việc can thiệp hoàn toàn phụ thuộc vào nhập khẩu vàng quốc tế nên diễn biến sẽ tiếp tục khó lường. Do vậy, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến này để đưa ra các chính sách để ổn định thị trường vàng.
ĐB Đỗ Huy Khánh (đoàn Đồng Nai) nêu hiện nay thế giới có nhiều nước thị trường phát triển cho phép lập sàn giao dịch vàng, thu hút nguồn lực vàng, mang lại nhiều cơ hội cho nhà đầu tư trong nước. Đại biểu hỏi NHNN có kế hoạch đề xuất Chính phủ lập sàn giao dịch vàng hay không?
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay một số nước trên thế giới có thành lập sàn vàng, như Trung Quốc đã thành lập một sàn vàng rất lớn ở Thượng Hải. Đây là một trong những sàn vàng lớn nhất, nhì thế giới. Tuy nhiên, trong khu vực cũng có những nước không thành lập sàn vàng.
Việc thành lập sàn vàng cũng có những tác động tích cực, giao dịch được minh bạch, nhu cầu mua bán của người dân, doanh nghiệp, các chủ thể cũng được thuận lợi hơn. Tuy nhiên, để thành lập sàn vàng đòi hỏi sự đầu tư về cơ sở hạ tầng.
Mặt khác, Việt Nam không phải nước sản xuất vàng (như Trung Quốc là nước sản xuất vàng rất lớn). Trong khi đó, vàng để giao dịch giữa các chủ thể trong thị trường có thể phải nhập từ thị trường vàng quốc tế.
“Để lập sàn vàng, NHNN phải phối hợp với các ngành nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng để có thể tham mưu, đề xuất với Chính phủ ở thời điểm phù hợp với bối cảnh, điều kiện của Việt Nam” - theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng.
