Khai tên thật trên mạng xã hội: Sân chơi ảo được bảo vệ thật?

Quy định khai tên thật khi sử dụng dịch vụ Internet tuy chỉ mới nằm trong dự thảo “Nghị định quản lý, cung cấp, sử dụng Internet về nội dung thông tin trên mạng” được Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng nhưng đã dấy lên nhiều ý kiến trái chiều của cư dân mạng trong những ngày gần đây.

Nhằm thắt chặt cơ chế quản lý, kiểm soát thông tin trên Internet sâu sát hơn tại Việt Nam, dự thảo trên sẽ thay thế Nghị định 97/2008/NĐ-CP trong thời gian tới. Việc sử dụng Internet bao gồm các hoạt động: chơi game online, tham gia các diễn đàn, các trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội (MXH). Ở góc độ là một người tham gia vào MXH, liệu sự kiểm soát này có làm hạn chế người chơi khi mà tính ảo của nó bị giới hạn?

Cả khi ảo cũng cần được bảo vệ

Việc kết nối dễ dàng cùng với sự tương tác nhanh chóng, thuận tiện giữa các mối quan hệ trong cộng đồng tạo nên sức hấp dẫn cho các MXH. Tại những sân chơi ảo này, tính nặc danh giúp cho người dùng cảm thấy tự tin hơn khi tương tác với các mối quan hệ trong cộng đồng mà họ tham gia. Việc cởi bỏ những áp lực từ cuộc sống thường ngày, khoác lên mình một chiếc áo khác, tham gia vào một MXH nào đó, xây dựng cho mình một hình ảnh khác với cuộc sống thật trong một cộng đồng mới, giúp cho người ta cảm thấy vui vẻ, thoải mái hơn.

Chính vì vậy phải khai báo tên thật khi đăng ký vào một dịch vụ MXH bất kỳ nào đó sẽ làm cho người dùng cảm thấy mất tự nhiên và “bị kiểm soát”. Nói cách khác, sự phiền phức này làm cho người ta cảm thấy rằng tính cá nhân và quyền riêng tư của mình bị xâm phạm.

Năm 2011, có 19% người dùng Internet tại quán cà phê, 20% tại công sở và 55% người dùng Internet tại nhà, số còn lại là điện thoại và những nơi công cộng.

Tuy nhiên, theo các nhà quản trị mạng, việc đăng ký thông tin cá nhân thật với nhà cung cấp dịch vụ đồng nghĩa với việc người dùng Internet chấp nhận tham gia vào một cộng đồng có trách nhiệm hơn.

Anh Lê Thế Hiển, thành viên quản trị MXH meme cab.vn, chia sẻ: “Với tư cách người quản trị MXH, tôi nhận thấy tên thật không quan trọng bằng những giá trị thông tin tổng hợp được từ hành vi khách hàng. Trong trường hợp MXH mang tính học thuật cao như Quora, định danh thật và chính xác là yếu tố bắt buộc đối với các thành viên tham gia. Tuy nhiên, với những MXH có tính cộng đồng cao như Facebook chẳng hạn, họ vẫn khuyến khích người dùng sử dụng tên thật nhưng đây không phải yếu tố bắt buộc. Giá trị chính của Facebook nằm ở người dùng có tính chuyên biệt cao về sở thích, tính tương tác cao giữa các người dùng và giữa người dùng với các nhà quản lý. Theo tôi đây cũng là điều mà đội ngũ quản trị của các MXH hiện tại ở VN đang hướng đến”.

Không khả thi và khó đạt mục tiêu

Mặc dù chỉ mới trên dự thảo nhưng đã có khá nhiều ý kiến đa chiều về tính khả thi của nó. Rất nhiều người cho rằng nếu được thông qua, việc triển khai sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Khó khăn lớn nhất chính là làm sao để xác thực tính chính xác của việc khai báo thông tin cá nhân của người dùng Internet.

Nếu triển khai, việc này đòi hỏi các nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến phải có sự liên kết mạnh mẽ với cơ quan chức năng hoặc phải xây dựng được một hệ thống dịch vụ khách hàng cực kỳ phức tạp và sâu rộng để đảm bảo việc lấy chính xác về thông tin cá nhân của người dùng. Thủ tục nhiêu khê và rắc rối trong việc đăng ký vào một dịch vụ ảo đi ngược lại các nguyên tắc thuận tiện, dễ dàng, mau chóng của một dịch vụ Internet sẽ dẫn đến chuyện người dùng cân nhắc lại lợi ích khi tham gia vào các MXH trực tuyến. Về vấn đề kỹ thuật quản lý, anh Trần Mạnh Hiệp, quản trị viên diễn đàn tinhte.com, cho biết: “Việc khai họ tên thật đối với người tham gia không có gì khó, phía kỹ thuật quản lý cũng không bị ảnh hưởng nhiều. Nếu người chơi khai thật thì ở các diễn đàn sẽ có thêm thông tin về thành viên, những thông tin thật sự chất lượng hơn, thực tế hơn. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ làm sao để xác định đó là tên thật của người tham gia, vì ai cũng có thể nghĩ ra nhiều tên khác nhau để tham gia một MXH hoặc cùng lúc nhiều MXH khác nhau”.

PHAN HẢI