Tôi nghe vợ tôi nói đi ra đường mà không mang theo CMND hay căn cước công dân (CCCD) thì sẽ bị phạt, vì ngày trước vợ tôi từng bị xử phạt như vậy. Tôi còn nghe nói nếu không mang CMND ra đường thì sẽ bị tạm giữ. Cho tôi hỏi những điều này có đúng không?
Bạn đọc Anh Lê (TP.HCM)
Luật sư Lê Văn Bình, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Tại điểm 3 mục I Thông tư 04/1999 quy định công dân được sử dụng CMND của mình làm giấy tờ tùy thân trong việc đi lại và thực hiện các giao dịch. Mọi công dân phải có trách nhiệm mang theo CMND và xuất trình khi người có thẩm quyền yêu cầu kiểm tra, kiểm soát.
Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có nghĩa vụ đến cơ quan công an nơi đăng ký hộ khẩu thường trú làm thủ tục cấp CMND theo quy định.
Trường hợp công dân không mang theo CMND và không xuất trình được CMND khi có yêu cầu kiểm tra của người có thẩm quyền sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm a khoản 1 Điều 9 Nghị định 167/2013. Mức xử lý có thể là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đến 200.000 đồng.
Điều 20 Luật CCCD 2014 quy định CCCD là giấy tờ tùy thân của công dân Việt Nam có giá trị chứng minh căn cứ công dân của người được cấp thẻ để thực hiện các giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam.
Dó đó, việc không mang theo CMND (hoặc CCCD) bên mình khi ra đường sẽ bị phạt nếu lực lượng chức năng yêu cầu kiểm tra mà không xuất trình được.
Ngoài ra, có một số ý kiến cho rằng không mang theo CMND trên người khi đi ra đường sẽ bị tạm giữ, điều này là không có căn cứ.
Theo quy định tại Điều 11 Nghị định 112/2013 (được sửa đổi bởi Nghị định 17/2016) quy định việc tạm giữ người theo thủ tục hành chính chỉ được thực hiện trong ba trường hợp sau:
- Khi cần ngăn chặn, đình chỉ ngay các hành vi gây rối trật tự công cộng, gây thương tích cho người khác.
- Khi cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong các trường hợp mà người vi phạm có dấu hiệu bỏ trốn, tiêu hủy tang vật, phương tiện vi phạm, gây cản trở việc xử lý vi phạm.
- Khi cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi của người bạo lực gia đình vi phạm quyết định cấm tiếp xúc.
Như vậy, đem theo giấy tờ tùy thân là trách nhiệm của mỗi người và phải xuất trình khi có yêu cầu của người có thẩm quyền.
