Lo cảnh sát kiểm tra môi trường gây khó doanh nghiệp

Chiều 18-6, Quốc hội (QH) đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu (ĐB) QH tranh luận nhiều là thẩm quyền kiểm tra của cảnh sát môi trường.

Cụ thể, điểm b khoản 3 Điều 174 dự thảo luật quy định: “Lực lượng cảnh sát môi trường tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu hoạt động phạm tội, có tố giác, tin báo tội phạm về môi trường; kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đối với tổ chức, cá nhân theo kế hoạch được bộ trưởng Bộ TN&MT hoặc chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt”.

Cơ quan soạn thảo lý giải dự luật đưa ra quy định này nhằm hạn chế việc thanh tra, kiểm tra chồng chéo giữa các cơ quan quản lý nhà nước về môi trường, cũng như tránh gây phiền hà cho doanh nghiệp.

Phát biểu tại hội trường, Thiếu tướng Nguyễn Minh Đức, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, ủng hộ tinh thần của quy định là để “hạn chế thấp nhất việc doanh nghiệp đón nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra”. Tuy nhiên, ông Đức cho rằng quy định này vênh một số quy định pháp luật khác về chức năng, trách nhiệm, thẩm quyền của cảnh sát môi trường vốn là công cụ hữu hiệu để họ đấu tranh phòng, chống tội phạm về môi trường thời gian qua.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà giải trình ý kiến của đại biểu. Ảnh: TTXVN

“Nếu quy định như dự thảo luật thì cảnh sát môi trường sẽ rất bị động. Vì khi tiến hành kiểm tra thì phải xin ý kiến, hay theo kế hoạch của chủ tịch UBND cấp tỉnh, bộ trưởng TN&MT. Trong khi đó việc đấu tranh với tội phạm môi trường đòi hỏi phải nhanh chóng, kịp thời, đảm bảo bí mật… Bởi vì khi kiểm tra, cảnh sát môi trường có sử dụng các biện pháp nghiệp vụ của ngành công an. Với quy định khi kiểm tra phải xin ý kiến hay theo kế hoạch… sẽ làm bó tay lực lượng cảnh sát môi trường” - ông Đức nói và đề nghị sửa lại điều khoản này.

Trước ý kiến này, ĐB Nguyễn Mạnh Cường (Quảng Bình) đã tranh luận lại. Ông Cường cho hay qua thi hành luật hiện hành cho thấy có những bất cập, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ trong kiểm tra về môi trường giữa lực lượng cảnh sát môi trường và thanh tra môi trường. Điều này gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của doanh nghiệp nên cần phải phân định lại.

“Đấu tranh, phòng chống tội phạm về môi trường thì nên giao cho cảnh sát môi trường… Còn với hoạt động thanh tra, kiểm tra mang tính chất sản xuất, thường xuyên thì nên giao cho cơ quan thanh tra môi trường thì chuyên sâu hơn, phù hợp hơn” - ĐB Cường nói.

Sau phát biểu của ĐB Cường, Thiếu tướng Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk), nguyên Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp (Bộ Công an), đã tranh luận lại. Bà Xuân cho rằng công tác bảo vệ môi trường phải gắn liền với phòng, chống tội phạm về môi trường, không nên cắt khúc. Đồng thời, thực tế việc kiểm tra của cảnh sát môi trường khác với kiểm tra mang tính định kỳ và không chồng chéo, trùng giẫm làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của doanh nghiệp.

“Như trường hợp một công ty tại Bình Dương có hành vi xả thải trái phép, khi Cục Bảo vệ môi trường miền Nam vào kiểm tra thì không phát hiện vi phạm nhưng lực lượng cảnh sát môi trường bằng biện pháp nghiệp vụ đã kiểm tra, phát hiện vi phạm và tiến hành xử phạt hành chính” - bà Xuân dẫn chứng.