Trong vụ Việt Á, hai nữ bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy (cựu chuyên viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam) và Nguyễn Bạch Thùy Linh (Giám đốc Công ty SNB Holdings) bị xét xử về tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.
Chiết khấu là thông lệ thương mại
Trong phần luận tội, đại diện VKS xác định hai bị cáo đã gợi ý Công ty Capitaland ký Hợp đồng mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á, trị giá 1 triệu USD với mục đích để được hưởng lợi bất chính.
Sau đó, bị cáo Thuỷ đã lợi dụng mối quan hệ cá nhân, can thiệp, tác động để ông Nguyễn Thanh Long, cựu bộ trưởng Y tế có mặt tại buổi lễ trao kit xét nghiệm Công ty Capitaland ủng hộ Chính phủ Việt Nam, nên Nguyễn Thị Thanh Thủy và Nguyễn Bạch Thùy Linh được hưởng lợi 40% giá trị hợp đồng trên, với số tiền 8,085 tỉ đồng. Trong đó, Thủy hưởng lợi 2 tỉ đồng, Linh hưởng lợi hơn 6 tỉ đồng.
Căn cứ tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, đại diện VKS đề nghị tòa xử phạt bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy 3-4 năm, bị cáo Linh 30 – 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
Bào chữa cho bị cáo Nguyễn Bạch Thùy Linh, luật sư cho rằng cáo buộc bà Linh đã gợi ý Công ty Capitaland mua test xét nghiệm để hưởng lợi bất chính là chưa phù hợp.
Theo luật sư, việc lựa chọn kit test Việt Á do Ban lãnh đạo Công ty Capitaland quyết định. Công ty Capitaland có kế hoạch tài trợ trang thiết bị phòng chống dịch cho Chính phủ Việt Nam từ trước, không phải do bà Linh gợi ý, can thiệp hay tác động nhằm mục đích hưởng lợi bất chính như quy kết.
Quá trình đàm phán, giao dịch với Công ty Capitaland, bà Linh không hứa hẹn, không trực tiếp tác động tới người có chức vụ, quyền hạn thuộc Bộ Y tế nhằm đáp ứng mong muốn của Ban lãnh đạo Công ty Capitaland.
Hợp đồng mua bán kit test giữa Công ty Capitaland và Công ty Việt Á là giao dịch mua bán thương mại thông thường, do các bên tự nguyện thỏa thuận, giao kết, nội dung của hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật.
Khoản tiền 8 tỉ đồng là phần chiết khấu theo chính sách của Công ty Việt Á. Giữa Công ty Giang San (do bà Linh và chồng đứng tên chủ sở hữu) và Công ty Việt Á đã có một số đơn hàng test xét nghiệm trước đó và đều được chiết khấu 40% theo thỏa thuận. Việc này là thông lệ thương mại giữa nhà sản xuất với đại lý bán hàng.
Vì vậy, luật sư đề nghị VKS, HĐXX xem lại nội dung quy kết này và áp dụng bổ sung thêm các tình tiết giảm nhẹ cho bà Linh như bị cáo có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu và được tặng thưởng nhiều danh hiệu.
Vì giúp người mà thực hiện hành vi nhạy cảm?
Còn luật sư của bà Nguyễn Thị Thanh Thủy cho rằng vai trò của bà Thủy chỉ là người giới thiệu, kết nối cho Việt Á và Giang San gặp nhau để ký kết về việc độc quyền xuất khẩu test.
Khi phía bà Mai Hoàng (nhân viên Công ty Capitaland, em họ bà Thủy) nhờ bà Thủy mời giúp lãnh đạo để buổi nhận quà cho trang trọng và đúng với yêu cầu của Tổng giám đốc Capitaland thì bà Thủy nhận lời. Việc mua quà tặng gì, trị giá bao nhiêu tiền, bà Thủy không được biết hay bàn bạc, quyết định.
Cũng theo luật sư, trong việc tác động mời ông Long đến dự, giữa Thủy với Linh, và bà Mai Hoàng không có thỏa thuận, mặc cả lợi ích nếu Thủy mời được lãnh đạo đến.
Kết quả, sau thời điểm trao nhận quà tặng, Công ty Việt Á đã thanh toán cho số tiền chiết khấu 40% là hơn 8 tỉ đồng. Bà Linh chủ động biếu bà Thủy số tiền 2 tỉ đồng.
Luật sư thừa nhận bà Thủy đã hưởng lợi bất chính và phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng luật sư trần tình thêm "chẳng qua là thiếu hiểu biết pháp luật, nhiệt tình giúp đỡ bạn, giúp em họ thực hiện hành vi quá nhạy cảm nên phạm tội".
Tiếp đó, luật sư trình bày hoàn cảnh bà Thủy mắc nhiều bệnh như teo não, hồ sơ bệnh án gia đình mới cung cấp thêm tại Tòa và các tình tiết giảm nhẹ cho bà Thủy như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; tự nguyện khắc phục hậu quả; tích cực hợp tác với CQĐT… Từ đó, luật sư đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bà Thủy.
