Chiều 8-1, các luật sư tiếp tục trình bày quan điểm bào chữa cho 38 bị cáo trong vụ Việt Á.
Ông Chu Ngọc Anh, cựu bộ trưởng KH&CN bị xét xử về tội lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ. Trong phần luận tội, đại diện VKS đề nghị mức án 3-4 tù.
Theo luật sư bào chữa, ông Chu Ngọc Anh đã thừa nhận hành vi và chỉ mong HĐXX xem xét bối cảnh khách quan, đánh giá toàn diện vụ án.
Về việc ký quyết định phê duyệt đề tài, giao cho Học viện Quân y chủ trì, Công ty Việt Á thực hiện là trái quy định của pháp luật, luật sư cho biết theo Luật KH-CN về đề xuất nhiệm vụ thì có 2 dạng, gồm cơ quan, tổ chức, cá nhân tự đề xuất; và Bộ trưởng chủ động hoặc theo yêu cầu của Chính phủ đề xuất đặt hàng.
Theo luật sư, việc lấy ý kiến tư vấn xoanh quanh đề tài đã được thông qua Hội đồng tư vấn KH-CN. Ngoài ra, Luật KH-CN cũng đề cập đến việc nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện để cá nhân, tổ chức đề xuất nhiệm vụ KH-CN.
Việc ký các quyết định của ông Chu Ngọc Anh là trong bối cảnh cấp bách. Với tư cách là người đứng đầu Bộ KH-CN, luật sư cho rằng cựu Bộ trưởng phải hành động.
Cụ thể, ông Chu Ngọc Anh đã trao đổi với Thứ trưởng Phạm Công Tạc để tổ chức cuộc gặp với các nhà khoa học, xin ý kiến, góp ý, khuyến cáo. Ông Chu Ngọc Anh đã ký các quyết định, xác định 3 nhiệm vụ chính, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu kit xét nghiệm COVID-19.
Tiếp đó, Bộ KH&CN và Học viện Quân y ký hợp đồng triển khai. Luật sư cho rằng Việt Á tham gia là theo đề nghị của Học viện Quân y. Như vậy, theo luật sư, không có hành vi nào của cựu Bộ trưởng là trái với quy định của Luật KH-CN nên mong HĐXX xem xét.
Việc đưa kit xét nghiệm sản xuất thương mại trái quy định, luật sư phân tích rằng đề tài này dừng ở mức nghiên cứu quy trình, Bộ KH&CN không chịu trách nhiệm sản xuất thương mại. Đây là nội dung nằm ngoài phạm vi đề tài. Vấn đề sản xuất thương mại là trách nhiệm của Bộ Y tế. Đề tài vẫn thuộc phạm vi quản lý của Học viện Quân y nên trách nhiệm chính là Học viện Quân y.
Theo luật sư, lĩnh vực nghiên cứu khoa học là đặc thù, chỉ có người trực tiếp nghiên cứu mới biết rõ, vì vậy luật sư nói lên sự lăn tăn, đắn đo về việc sản phẩm này là của Việt Á hay của đề tài. Trong khi Bộ KH-CN chưa có kết quả nghiệm thu đề tài. Luật sư mong VKS, HĐXX cân nhắc, xem xét điều này.
Luật sư cũng nêu sự băn khoăn test xét nghiệm Công ty Việt Á sản xuất là sản phẩm của đề tài nghiên cứu Học viện Quân y hay của Công ty Việt Á bởi việc nghiên cứu còn phải mã hóa, giữ bí mật với nhau.
Hành vi sai phạm diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh, phải xử lý trong tình huống khẩn cấp, chưa có tiền lệ, chưa có kinh nghiệm. “Mong HĐXX xem xét điều này và đưa vào tình tiết giảm nhẹ cho tất cả bị cáo cũng như bị cáo Chu Ngọc Anh’’- luật sư nói.
Luật sư của cựu bộ trưởng thừa nhận thân chủ của mình có sai, ông Chu Ngọc Anh đã nhận trách nhiệm nhưng “có đến mức nguy hiểm bị truy cứu trách nhiệm hình sự?”.
Từ những căn cứ trên, luật sư đề nghị HĐXX xem xét cho ông Chu Ngọc Anh hưởng mức án phù hợp, bằng thời gian tạm giam.
Theo cáo trạng, ông Chu Ngọc Anh bị bắt tạm giam từ ngày 7-6-2022.
Theo cáo buộc, ông Chu Ngọc Anh và bị cáo Phạm Công Tạc, cựu thứ trưởng Bộ KH&CN biết rõ Đề tài thuộc quyền sở hữu Nhà nước nhưng khi Trịnh Thanh Hùng, cựu Vụ phó Bộ KH&CN tham mưu, vẫn ký các Quyết định giao Công ty Việt Á là đơn vị phối hợp nghiên cứu Đề tài.
Ông Chu Ngọc Anh được ông chủ Việt Á đưa tiền cảm ơn 200.000 USD; ông Phạm Công Tạc được Việt Á đưa cảm ơn 50.000 USD.