Chiều 11-10, tiếp tục phiên họp thứ 16, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) cho ý kiến về dự thảo nghị quyết của QH về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.
Dự thảo nghị quyết dự kiến được xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ tư QH khóa XV theo quy trình tại một kỳ họp. Sau khi được thông qua, nghị quyết sẽ được thực hiện thí điểm trong thời gian ba năm.
Bước đầu chỉ đấu giá biển số trắng, chữ đen
Theo tờ trình của Chính phủ, biển số đưa ra đấu giá là biển số ô tô cấp cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân (nền màu trắng, chữ và số màu đen) trong kho biển số chưa được đăng ký. Dự thảo nghị quyết quy định cụ thể về giá khởi điểm của từng biển số đưa ra đấu giá, theo đó mức giá khởi điểm đối với vùng 1 (Hà Nội, TP.HCM) được xác định là 40 triệu đồng; vùng 2 (gồm các địa phương còn lại) là 20 triệu đồng.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho hay quá trình xây dựng dự thảo nghị quyết, nguyên tắc xuyên suốt của Bộ Công an là không đưa ra khái niệm “biển số đẹp”, “kho số đặc biệt” hoặc “kho số đẹp”…
Theo ông Long, việc xác định giá khởi điểm của biển số ô tô để đấu giá là “hết sức phức tạp” do biển số là tài sản công đặc thù, giá trị cao hay thấp phụ thuộc vào thị trường và mức độ “đẹp” theo sở thích của người tham gia đấu giá quyết định.
 |
| Dự thảo nghị quyết quy định cụ thể về giá khởi điểm của từng biển số đưa ra đấu giá, theo đó mức giá khởi điểm đối với vùng 1 (Hà Nội, TP. HCM) là 40 triệu đồng; vùng 2 (gồm các địa phương còn lại) là 20 triệu đồng. Ảnh: HOÀNG GIANG |
Bộ Công an tính toán, căn cứ vào giá trị trung bình của một ô tô tại Việt Nam khoảng 800 triệu đồng và giá khởi điểm sẽ tương đương 2,5%-5% giá trị ô tô.
Nêu quan điểm của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới đánh giá việc cấp quyền sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá nhằm bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả công tác quản lý phương tiện giao thông đường bộ; tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước và tránh dư luận xã hội cho rằng có sự thiếu minh bạch, có hành vi trục lợi trong việc cấp biển số xe, nhất là có nhiều ô tô giá trị cao, “xe sang” thường hay có “biển số đẹp”.
Nhất trí với việc giới hạn thí điểm chỉ đấu giá đối với biển số ô tô nền trắng trong kho biển số chưa được đăng ký, tuy nhiên cơ quan thẩm tra cho rằng việc quy định giá khởi điểm khác nhau giữa vùng 1 và vùng 2 không có ý nghĩa khi người tham gia đấu giá trên phạm vi toàn quốc, không giới hạn và phân biệt giữa hai vùng. Từ đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề xuất áp dụng thống nhất một mức giá khởi điểm trên toàn quốc là 40 triệu đồng.
Một mức giá và đấu trực tuyến
Nêu ý kiến, Tổng thư ký QH Bùi Văn Cường cho rằng việc đấu giá sẽ tăng cường tính minh bạch, công khai, góp phần thu ngân sách nhà nước và sẽ thành công. Tuy nhiên, ông đề xuất mở rộng phạm vi đấu giá cả với biển nền vàng (dành cho ô tô kinh doanh vận tải) và biển mô tô. “Nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải, người có mô tô hạng sang sẵn sàng bỏ ra số tiền cao hơn để đấu giá biển số mà họ cho là đẹp” - ông Cường nói.
Phản biện lại, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng nên khoanh phạm vi thí điểm với một loại biển nền trắng chữ đen, không nên mở rộng ra biển nền vàng hay biển mô tô và cho rằng sau thí điểm sẽ xem xét, đánh giá, nếu tốt thì mở rộng sau.
Cạnh đó, chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật băn khoăn về phương thức “bất kỳ người nào, ở đâu đều có thể đấu giá, đăng ký biển số mình thích”, trong khi phương thức truyền thống là người thường trú ở đâu thì đăng ký ở đó.
Cho ý kiến, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu một mức giá để áp dụng trên toàn quốc khi đấu giá trực tuyến. Theo ông, mức giá này cần phù hợp để thu hút người dân tham gia đấu giá.
“Việc đấu giá nhằm khai thác kho số và đáp ứng một phần nguyện vọng chính đáng của người dân chứ không phải mục tiêu duy nhất là thu tiền. Do đó, Chính phủ nên nghiên cứu một mức giá khởi điểm phù hợp, không cao quá để tạo sự hấp dẫn” - ông Huệ nói.
Chủ tịch QH cũng lưu ý dự thảo nghị quyết chỉ nên thể hiện các nguyên tắc lớn, còn lại giao Chính phủ quy định và thực hiện.
Bán xe, có được giữ lại biển số đẹp?
Theo dự thảo nghị quyết, người trúng đấu giá được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt kết quả trúng đấu giá biển số ô tô; được gắn vào phương tiện giao thông của cá nhân, tổ chức.
Khi chuyển nhượng xe, người trúng đấu giá được quyền giữ lại biển số trúng đấu giá để đăng ký cho xe khác. Không được phép chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế biển số đã trúng đấu giá.
Người trúng đấu giá biển số ô tô được quyền chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế xe có gắn biển số trúng đấu giá như quy định hiện hành (biển số theo xe) nhưng người được chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế xe có gắn biển số trúng đấu giá không được quyền giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác hoặc chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá cho người khác.
Tổng thư ký QH Bùi Văn Cường đề xuất nghiên cứu mở rộng thêm quyền của người trúng đấu giá, như liên quan đến quyền thừa kế, cho tặng, được gắn biển số vào xe mới (khi xe cũ hỏng). Có như vậy người tham gia đấu giá mới sẵn sàng trả mức giá cao.
“Nếu giới hạn quyền, họ nghĩ đấu giá xong, sau này cũng không được sử dụng gì nhiều thì chỉ trả mức giá nhất định. Quyền nhiều, mức giá thậm chí lên tới tiền tỉ mỗi biển số, còn hạn chế quyền có khi chỉ 200-400 triệu thôi” - ông Bùi Văn Cường nói thêm.
Không đồng tình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng vấn đề không hẳn là thu được nhiều tiền hay ít tiền. Mặt khác, theo ông Tùng, đây là hình thức mới, thí điểm thì việc giới hạn quyền của người trúng đấu giá ở mức độ nào đó là phù hợp, bởi hiện nay cũng chưa hình dung được hết hệ quả pháp lý trong quá trình thí điểm nên cần thận trọng.
