Phát biểu tại buổi lễ bổ nhiệm Tư lệnh NATO tại châu Âu và Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Âu mới tại Đức ngày 3-5, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter tuyên bố “Mỹ và NATO không mong Nga trở thành kẻ thù, tuy nhiên cần xác định rõ NATO sẵn sàng bảo vệ các đồng minh và trật tự thế giới dựa trên các quy định quốc tế.”
Theo ông, sở dĩ NATO phải tăng cường sức mạnh quân sự ở phía đông châu Âu là vì các hành động hiếu chiến của Nga. Theo hãng tin AP (Mỹ), các hành động hiếu chiến này là việc Nga can thiệp vào xung đột Ukraine, sáp nhập Crime và có thái độ đe dọa các nước láng giềng vùng Baltic vốn là thành viên NATO.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter trong cuộc họp báo tại Đức ngày 3-5. (Ảnh: AP)
Bộ trưởng Carter cho biết điều làm Mỹ và NATO lo lắng nhất là đe dọa của Nga về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân. “Mỗi đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân của Nga dẫn tới nghi ngờ về cam kết ổn định chiến lược của các lãnh đạo Nga, về sự tôn trọng của Nga với các quy tắc không sử dụng vũ khí hạt nhân.”
Bộ trưởng Carter cho biết ông lấy làm tiếc vì quan hệ giữa NATO và Nga xấu đi. “25 năm trước, NATO không hề đặt ra ưu tiên ngăn chặn Nga ở phía đông châu Âu, nhưng giờ thì buộc phải có”.
Ông hy vọng Nga sẽ từ bỏ thái độ đối đầu với NATO. “Mỹ vẫn hy vọng vào khả năng Nga sẽ là một đối tác tích cực luôn tiến về phía trước, không tự cô lập và đi ngược lại phía sau như hiện tại. Cần nhớ rằng phần lớn những tiến triển mà NATO thực hiện và đạt được kể từ khi chấm dứt chiến tranh lạnh là thực hiện cùng với Nga”, ông Carter cho biết, “NATO sẽ vẫn giữ thái độ cởi mở với Nga, nhưng quyết định nằm ở phía Nga’”.
AP dẫn lời một số quan chức cấp cao Mỹ giấu tên cho biết Mỹ và các đối tác đang tiến vào một giai đoạn mới tập trung ngăn chặn các đe dọa từ Nga. Mỹ có kế hoạch sẽ tăng cường một tiểu đoàn lục quân đến NATO trong năm tới.
Tướng Curtis "Mike" Scaparrotti là Tư lệnh NATO tại châu Âu và Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Âu mới. (Ảnh: FRAUDSWACTH.COM)
Ngày trước đó, Bộ trưởng Carter cho biết NATO sẽ cân nhắc triển khai 4.000 quân đến Ba Lan và lực lượng này sẽ được luân chuyển khắp các nước Baltic. Lực lượng này đủ sức bảo vệ các nước này trong trường hợp Nga tấn công. Quy mô có thể sẽ còn tăng vì Mỹ đang khuyến khích các nước thành viên NATO cung cấp thêm quân.
Mỹ và NATO vẫn chủ trương không có hành động khiêu khích Nga nếu không thật sự cần thiết, chẳng hạn không chủ trương mở căn cứ quân sự mới hay triển khai quân thường trực ở các nước vùng Baltic. Quan điểm của Nga là nếu NATO đặt căn cứ quân sự ở các nước vùng Baltic sẽ vi phạm thỏa thuận năm 1997 giữa NATO và Nga.
Trong thời gian làm Tư lệnh quân đội NATO ở châu Âu, Tướng Philip Breedlove thường xuyên cảnh báo NATO cần sẵn sàng cho tình huống đối đầu với Nga. Tướng Curtis "Mike" Scaparrotti vừa hoàn thành nhiệm vụ là Tư lệnh quân đội Mỹ ở Hàn Quốc. Trước đó nữa ông là Tư lệnh quân đội Mỹ ở Afghanistan.
