Trong bài bình luận đăng trên đài RT, ông Sergey Poletaev - nhà phân tích chính trị và quân sự Nga - đã đưa ra một số nhận định về kế hoạch của Nga đối với Ukraine trong mùa hè này.
Theo ông Poletaev, trên thực tế, câu trả lời cho việc vì sao Nga lại tỏ ra trì trệ trên chiến trường rất rõ ràng. Năm nay và năm tiếp theo, Nga đã lên kế hoạch chi khoảng 5-6% GDP cho cuộc xung đột ở Ukraine và nhiệm vụ của Nga là sử dụng những nguồn lực tương đối nhỏ này một cách hiệu quả nhất có thể.
Chuyên gia này nhận định rằng mục đích của Nga là đạt được các mục tiêu của hoạt động quân sự mà không cần phải huy động thêm nguồn lực, trong khi vẫn phải đảm bảo duy trì kinh tế và xã hội ổn định.
Theo ông Poletaev, mặc dù tình hình trên chiến tuyến phần lớn vẫn không nhiều bứt phá kể từ mùa thu năm 2022, nhưng tình hình chính trị và viễn cảnh về cách mà xung đột có thể sẽ kết thúc đang thay đổi hoàn toàn, theo hướng có lợi cho Nga.
Nga đang chuẩn bị gì?
Ngày càng có nhiều tin đồn về việc Nga sắp mở cuộc tấn công lớn trong mùa hè này. Nhiều nhà bình luận khẳng định rằng cuộc tấn công mới sẽ nhắm vào các tỉnh Kharkiv hoặc Sumy, dự kiến diễn ra vào tháng 5 hoặc tháng 6, và chắc chắn “sẽ mang tính quyết định đối với toàn bộ cuộc xung đột”.
Tuy nhiên, theo ông Poletaev, có vẻ như Nga không mặn mà lắm với ý tưởng này. Ông Poletaev đưa ra nhiều nguyên nhân như sau:
Đầu tiên là do lực lượng Nga chưa đủ chín muồi. Trong mọi cuộc xung đột, nhu cầu tiến công lúc nào cũng tăng lên, đòi hỏi phải thiết lập các công cụ, kỹ thuật chiến lược, chiến thuật phù hợp cũng như việc phát triển đội ngũ sĩ quan, tham mưu.
Giành thắng lợi ở TP Avdiivka và giành thắng lợi ở Kharkiv và Sumy là hai điều hoàn toàn khác nhau. Việc dùng kế hoạch kiểm soát Avdiivka (hồi tháng 2) để chiến thắng trên mặt trận Kharkiv và Sumy là một thách thức rất lớn, nếu không muốn nói là không thể.
Thứ hai, lực lượng và phương tiện quân sự cần thiết để mở tấn công quy mô lớn vẫn chưa sẵn sàng. Nga có lực lượng dự bị khoảng 150.000-170.000 quân nhân, và con số này vẫn đang tăng lên mỗi ngày. Tuy vậy, số lượng lớn binh lính không đồng nghĩa với việc nó là một đội quân hiệu quả. Các binh lính này còn cần phải được huấn luyện, trang bị vũ khí, cung cấp đạn pháo, máy bay và nhiều thứ khác.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu cho biết việc thành lập hai cánh quân mới (gồm các sư đoàn, lữ đoàn, và các đơn vị hỗ trợ) sẽ hoàn thành vào cuối năm 2024. Như vậy, Lực lượng Vũ trang Nga sẽ chỉ đạt phong độ cao nhất trong vòng 8 đến 9 tháng tới, rất có thể đến khi đó Nga mới tính đến chuyện mở mặt trận tấn công tiếp theo.
Kế hoạch của Nga trong mùa hè này là gì?
Theo ông Poletaev, trừ khi mặt trận Ukraine đột ngột sụp đổ, nếu không thì Nga vẫn sẽ sử dụng chiến thuật cũ: đánh “chậm mà chắc" nhiều nơi, tiếp tục giằng co giành từng cánh đồng và làng mạc, kết hợp với các cuộc không kích đồng thời vào cả tiền tuyến và hậu phương của Ukraine.
“Bất chấp các cuộc phản công ngày càng phức tạp của Kiev, một kịch bản như vậy sẽ khiến Ukraine kiệt sức nhanh hơn nhiều so với Nga. Điều này đồng nghĩa vào cuối năm nay hoặc sang mùa hè năm sau, cán cân lực lượng sẽ nghiêng về phía Nga nhiều hơn" - ông Poletaev nhận định.
“Nếu lực lượng Ukraine gặp khó khăn bất ngờ ở Donbass, Kharkiv hay Zaporizhia, thì lực lượng dự bị Nga đã được triển khai tại các khu vực này sẽ nắm bắt cơ hội và giành ưu thế trước đối phương" - chuyên gia này nói thêm.
Khi Nga hoàn tất việc thành lập các đội quân mới (như đề cập ở trên) và quyết định triển khai họ đến biên giới Ukraine thì cũng là lúc Nga phát động tổng tiến công và “bản thân điều này có thể là yếu tố quyết định”, theo ông Poletaev.
Tình hình Ukraine từ góc nhìn của Nga
Mùa thu năm ngoái, Ukraine xác định nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2024 là giữ vững, xây dựng và tấn công (tức là duy trì mặt trận, xây dựng hệ thống phòng thủ và gây cho Nga thiệt hại nhiều nhất có thể).
Kiev cũng xác định mục tiêu tái cấu trúc quân đội và chuẩn bị cho những trận đánh thắng lợi quyết định vào năm 2025.
Theo ông Poletaev, vế “giữ vững" đang được Ukraine tiến hành, minh chứng là Nga chưa giành được nhiều bước tiến lớn trên các chiến tuyến. Tuy nhiên, các mục tiêu sau (xây dựng và tấn công) có vẻ như đang là một nhiệm vụ khó nhằn cho Kiev, trong bối cảnh nước này đang thiếu vũ khí và binh lính.
Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky trong nhiều tháng qua đã liên tục lên tiếng kêu gọi các đồng minh phương Tây, đặc biệt là Mỹ, nhanh chóng viện trợ vũ khí cho Ukraine. Nhà lãnh đạo Kiev cũng công du nhiều nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), và tham gia nhiều diễn đàn quốc tế để thực hiện “nhiệm vụ sống còn” này.
Theo đài CNN, ông Zelensky nói rằng việc gửi thêm gói vũ khí và phòng không tới Ukraine là điều quan trọng nhất mà các đồng minh của Kiev có thể làm. “Nếu chúng tôi có đủ hệ thống phòng không, chúng tôi có thể đưa hàng triệu người Ukraine về nhà” - ông Zelensky nói.
Về vấn đề quân lực, sau nhiều tháng tranh cãi chính trị, quốc hội Ukraine hôm 11-4 đã thông qua luật mới nhằm bổ sung lực lượng chiến đấu đang kiệt quệ trên chiến trường, vốn đang phải vật lộn để ngăn chặn các cuộc tấn công không ngừng nghỉ của Nga, theo tờ The New York Times.
Luật mới này cung cấp nhiều ưu đãi tài chính cho những công dân Ukraine tham gia nhập ngũ, bao gồm tiền thưởng cho binh lính chiến đấu ở tiền tuyến và trợ cấp tử vong cho gia đình lính tử trận. Luật cũng đưa ra các hình phạt bổ sung đối với những cá nhân trốn nghĩa vụ quân sự, chẳng hạn như đình chỉ giấy phép lái xe,...
Một trong những điểm đáng chú ý là luật nhập ngũ không đề cập thời gian xuất ngũ của lính nghĩa vụ, dù dự thảo trước đó nêu rằng lính nghĩa vụ sẽ phục vụ quân đội trong 36 tháng.
Về vấn đề này, Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết rằng việc giải ngũ đã được loại trừ khỏi dự thảo theo yêu cầu của Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine - ông Oleksandr Syrskyi vì cân nhắc tình hình chiến sự, các mối đe dọa và rủi ro mà Ukraine phải đối mặt.
Thay vào đó, chính phủ sẽ xây dựng một dự luật riêng về luân chuyển và xuất ngũ, nhưng việc này có thể mất tới 8 tháng, Bộ Quốc phòng Ukraine cho hay.
