Ở rìa con suối trong một ngôi làng Kamyanka (tỉnh Kharkiv) bị xung đột tàn phá, anh Max Polyukhovich đang dùng tay đào bùn để tìm kiếm. Một lúc sau, anh kéo lên được một khối kim loại mịn màu xám, dài trên dưới một mét. Đó là một quả đạn pháo Nga chưa sử dụng.
Ukraine thiếu đạn dược đến nỗi anh Polyukhovich - người lính 36 tuổi đã trở thành nguồn cung cấp đạn pháo quan trọng cho các lữ đoàn trên khắp mặt trận phía Đông Ukraine, theo tờ The Wall Street Journal.
Nguồn cung đạn pháo có một không hai
Anh Polyukhovich đã đi bộ, lội bùn để tìm đạn pháo mà quân Nga bỏ lại khi rút lui. Một số quả đạn anh gửi cho tiền tuyến, một số khác thì anh đưa về phòng thí nghiệm tạm thời của mình, biến chất nổ của chúng thành đạn cho máy bay không người lái (UAV).
Anh Polyukhovich, được biết đến với biệt danh Mad Max, ước tính rằng anh đã cung cấp ít nhất 14.000 quả đạn pháo cộng với 4.000 quả đạn UAV cho các lữ đoàn trên khắp miền Đông Ukraine. Theo anh này, “cơn đói” đạn dược của các chỉ huy ngày càng lớn và nếu anh gửi 100 viên đạn ngày hôm trước thì hôm sau họ sẽ hỏi xin thêm.
Mặc dù những đóng góp của Polyukhovich rất hữu ích nhưng chúng không thể bù đắp hoàn toàn sự thiếu hụt lớn về đạn pháo của Ukraine, khi hiện tại, các chỉ huy Ukraine ước tính Nga bắn nhiều đạn pháo hơn họ gấp 5 lần mỗi ngày.
Anh Polyukhovich đã chiến đấu suốt 8 năm ở miền Đông Ukraine kể từ năm 2014. Vào mùa hè năm ngoái, anh Polyukhovich tham chiến và bị trúng đạn, rất may không bị thương nặng. Lúc đó, nhận thấy nhu cầu đạn pháo của Ukraine ngày càng lớn, anh Polyukhovich đã tập trung hoàn toàn vào việc tìm kiếm và làm đạn tự chế.
Anh Polyukhovich thường tìm kiếm ở những khu vực mà Nga giành được trong giai đoạn đầu của chiến dịch quân sự đặc biệt. Chẳng hạn, ở các đầm lầy xung quanh TP Izium (tỉnh Kharkiv), anh Polyukhovich cho biết đã thu hồi được 2.500 quả đạn pháo còn sử dụng được mà quân Nga ném xuống nước trước khi rút quân vào tháng 9-2022 khi Ukraine giành lại khu vực này trong một cuộc phản công.
Theo anh Polyukhovich, khi quân đội giành lại một khu vực nào đó thì nên kiểm tra các đầm lầy để tìm đạn bởi đó là chiến thuật phổ biến mà Nga dùng để ngăn Ukraine dùng số đạn dược bỏ lại của mình.
Anh Polyukhovich cho rằng nước không làm hỏng các quả đạn này. Tuy nhiên, nếu anh thấy trên vỏ đạn có một vết xước nhỏ thì anh sẽ vứt nó đi bởi điều này có thể làm thay đổi quỹ đạo đạn pháo khiến các đội pháo binh có thể bắn trúng quân mình.
Anh Polyukhovich đã đi hàng chục lần tới ngôi làng Kamyanka, hiện chỉ còn một vài người dân sinh sống, tìm kiếm trong những ngôi nhà bị tàn phá và thu hồi được khoảng 1.000 quả đạn pháo. Có khi anh Polyukhovich tìm được chiến lợi phẩm là vị trí những kho đạn pháo của Nga trước đây.
Sau khi tìm kiếm ở làng Kamyanka, anh Polyukhovich quay trở lại phòng thí nghiệm. Vợ anh Polyukhovich ở cách làng không xa nhưng anh này nói rằng không có thời gian đến thăm vợ do mải mê với công việc phục vụ cho tổ quốc. Anh Polyukhovich chỉ gặp cô vài lần kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga nổ ra.
Các sĩ quan của Lữ đoàn 92 - đơn vị đang chiến đấu xung quanh làng Andriivka ở TP Bakhmut (tỉnh Donetsk) cho biết anh Polyukhovich đã cung cấp cho lữ đoàn hơn 8.000 quả đạn pháo. Tuy nhiên, lượng hàng của anh Polyukhovich không bù đắp được sự sụt giảm hỗ trợ quân sự từ phương tây. Hiện tại, lực lượng Ukraine đang bắn khoảng 2.000 quả đạn pháo mỗi ngày, giảm mạnh so với mùa hè năm ngoái.
Anh Polyukhovich chủ yếu tìm thấy đạn pháo cỡ nòng 152 mm để thích hợp với những cỗ pháo binh thời Liên Xô. Tuy nhiên, pháo phương Tây mà Lữ đoàn 92 đang dùng lại sử dụng đạn 155mm và nguồn cung cấp loại đạn này từ các nước đã giảm dần. Hiện lữ đoàn có nhiều hệ thống pháo cỡ nòng 155 mm hơn gấp 3 lần pháo cỡ nòng 152 mm và do đó hầu hết các hệ thống pháo của lữ đoàn đều không hoạt động.
Việc quốc hội Mỹ chưa phê duyệt gói hỗ trợ quân sự mới cho Ukraine trong bối cảnh Kiev thiếu đạn dược nghiêm trọng đã khiến lực lượng nước này phải tìm đến những giải pháp tạm thời như dùng đạn pháo còn sót lại của Nga và UAV để cản bước quân Nga.
Hành trình chế tạo bom cho UAV
Ngoài việc tìm kiếm đạn pháo của Nga, anh Polyukhovich còn chế tạo bom cho UAV. Đây là việc ngày càng trở nên quan trọng trong những tháng gần đây, khi đạn dược của phương Tây đã cạn kiệt, theo The Wall Street Journal.
Anh Polyukhovich thường thức dậy lúc 4 giờ sáng. Anh này nói rằng anh ngủ không ngon giấc và khi ngủ gật thì lại thấy những điều khủng khiếp mà anh từng chứng kiến trong cuộc chiến này hiện ra.
Trước bình minh, anh Polyukhovich thường lái xe về phía tiền tuyến, sau đó đi vào vùng đất trống giữa các cứ điểm của Ukraine và Nga. Anh Polyukhovich cẩn thận bước qua cánh đồng, tháo mìn chống tăng của Nga và mang chúng theo. Khi mặt trời mọc, binh sĩ Ukraine này mang chiến lợi phẩm về phòng thí nghiệm.
Ở đó, anh Polyukhovich cắt mìn chống tăng và đổ bột nổ vào nồi nấu. Anh nói: “Tôi là bếp trưởng ở đây”.
Sau khi chất nổ đã hóa lỏng, anh Polyukhovich và một số phụ tá sẽ đổ nó vào những quả đạn tự chế. Anh này giơ lên một trong những thành phẩm của mình là một vỏ bọc bằng nhựa chứa đầy thuốc nổ và được gắn ống dẫn vào một quả đạn mảnh mà UAV có thể thả xuống.
Do tình trạng thiếu đạn pháo ngày càng trầm trọng trong những tuần gần đây, các lữ đoàn Ukraine đã bắt đầu gửi những người chuyên rà phá mìn đến phụ anh Polyukhovich với hy vọng anh này sẽ dạy họ cách tìm thêm đạn.
Tuy nhiên, đó là công việc vô cùng nguy hiểm. Vài tháng trước, khi anh Polyukhovich vắng mặt, nhóm của anh đã cố gắng vô hiệu hóa một loại mìn sát thương nhạy hơn các loại mìn chống tăng mà họ thường gỡ. Mìn phát nổ khiến 1 người trong nhóm thiệt mạng và làm thủng một bên hông nhà anh Polyukhovich.
Hiện tại, anh Polyukhovich đã có một “đệ tử” là một trung sĩ 40 tuổi, có biệt danh là Tikhy. Trong vài tuần qua, anh Polyukhovich bắt đầu cho anh Tikhy đi cùng để thu thập mìn. Gần đây, hai người này còn phát hiện các UAV do thám của Nga bị bắn rơi mà các chỉ huy Ukraine đang tìm kiếm để có thể phân tích và tìm cách gây nhiễu chúng.