Tôi năm nay 32 tuổi, sắp kết hôn, tuy nhiên gia đình vợ yêu cầu lễ nạp tài và tiền nạp tài rất cao so với khả năng của tôi. Điều này khiến cho tôi nản chí và có suy nghĩ đến việc bỏ ý định lấy vợ. Xin hỏi việc thách cưới cao có vi phạm pháp luật không?
Bạn đọc Nhật Tân (Cà Mau)
Luật sư Đỗ Trúc Lâm, Đoàn Luật sư TP.HCM trả lời: Tại khoản 12 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 giải thích rõ "yêu sách của cải trong kết hôn là việc đòi hỏi về vật chất một cách quá đáng và coi đó là điều kiện để kết hôn nhằm cản trở việc kết hôn tự nguyện của nam, nữ".
Đồng thời, tại khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định nghiêm cấm hành vi “yêu sách của cải trong kết hôn”.
Do vậy, nếu tập quán nhà gái thách cưới nhà trai với giá trị chỉ mang tính tượng trưng thì không xem là vi phạm pháp luật. Ngược lại, nếu việc thách cưới cao mang tính chất gả bán (như đòi bạc trắng, tiền mặt, của hồi môn, trâu, bò, chiêng ché… để dẫn cưới) hoặc thách cưới nhằm cố ý cản trở hôn nhân tự nguyện thì sẽ thuộc hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.
Chế tài xử phạt vi phạm như sau:
Theo điểm đ khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020 (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã), hành vi "cản trở kết hôn, yêu sách của cải trong kết hôn" bị xử phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối.
Nghiêm trọng hơn, sau khi bị xử phạt hành chính nếu còn tiếp tục vi phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tại điều 181 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định rõ người có hành vi cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác kết hôn bằng yêu sách của cải bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 03 năm.
