Em gái tôi năm nay 16 tuổi, em tôi đã nghỉ học để đi làm và có bạn trai được một năm nay. Cả hai quen nhau được hai gia đình đồng thuận. Nay em gái tôi có thai ngoài ý muốn nên hai gia đình dự định sẽ tổ chức đám cưới.
Xin hỏi, em gái tôi chỉ mới 16 tuổi thì có thể đăng ký kết hôn không? Nếu tổ chức đám cưới thì có vi phạm pháp luật không?
Bạn đọc Như Ý (TP.HCM)
Luật sư Trịnh Công Minh, Đoàn Luật sư TP.HCM trả lời, căn cứ Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau: Nam từ đủ 20 tuổi trở lên và nữ từ đủ 18 tuổi trở lên; Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định; Không bị mất năng lực hành vi dân sự; Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.
Theo đó tại điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này cũng nêu rõ các hành vi bị cấm bao gồm: Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo; Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn; Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ; Kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng…
Theo những quy định trên có thể thấy, độ tuổi kết hôn của nam và nữ theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện nay là nam từ đủ 20 tuổi trở lên và nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Đồng thời, việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo quy định. Nếu nam chưa đủ 20 tuổi và nữ chưa đủ 18 tuổi thì sẽ không được đăng ký kết hôn.
Ngoài ra, đối với trường hợp chưa đủ tuổi kết hôn mà tổ chức đám cưới có thể xem là hành vi tảo hôn. Đây là một hành vi cấm kết hôn và sẽ bị xử phạt theo theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 58 Nghị định số 82/2020 (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã) đối với hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn sẽ bị xử lý như sau:
Phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng đồng đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người chưa đủ tuổi kết hôn; Phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án.
Do đó, với trường hợp của bạn đọc thì bạn gái 16 tuổi này chưa đủ điều kiện để đăng ký kết hôn, vậy nên không thể tiến hành đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Và cũng không thể tổ chức đám cưới vì trái với quy định của pháp luật và sẽ bị xử phạt như đã thông tin trên.