Cơ quan An ninh điều tra (ANĐT) - Công an TP.HCM đã hoàn tất kết luận điều tra (KLĐT) bổ sung lần thứ tư trong vụ án xảy ra tại Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP.HCM - Saigon Co.op.
Cơ quan ANĐT - Công an TP.HCM đề nghị truy tố: Diệp Dũng (Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op), Nguyễn Thành Nhân (cựu Tổng giám đốc Saigon Co.op), Hồ Mỹ Hòa (Giám đốc Phòng Tài chính Saigon Co.op). 2 bị can về tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ; 4 bị can khác về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Trước đó, sau khi nhận KLĐT bổ sung lần thứ ba, ngày 30-8-2023, VKSND TP.HCM đã trả hồ sơ điều tra bổ sung. Theo đó, VKS đề nghị điều tra bổ sung các vấn đề:
Yêu cầu cơ quan ANĐT thu thập các yêu cầu chưa nhận được trả lời liên quan đến hành vi phạm tội của các bị can.
Yêu cầu cơ quan ANĐT sau khi thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ án, tiến hành xem xét, đánh giá tình chất, mức độ hành vi phạm tội của từng bị can để xử lý đúng quy định pháp luật.
Đối với yêu cầu thứ nhất, ngày 24-7-2023, cơ quan ANĐT – Công an TP.HCM có công văn gửi Saigon Co.op cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan đến các đề xuất, tờ trình yêu cầu mở tài khoản của các phòng ban đối với tài khoản của Saigon Co.op năm 2016.
Ngày 6-9-2023, Saigon Co.op có công văn phúc đáp: “Qua nhiều lần tổ chức rà soát hồ sơ lưu, tài liệu lưu trữ liên quan, Saigon Co.op không tìm thấy những hồ sơ về chủ trương, thủ tục mở đối với hai số tài khoản của Saigon Co.op tại ngân hàng”. Saigon Co.op chỉ cung cấp được giấy đăng kí thông tin kiêm đề nghị mở tài khoản (dành cho khách hàng doanh nghiệp) đối với tài khoản mở của Saigon Co.op mở năm 2016.
Ngày 26-3-2023, cơ quan ANĐT có công văn gửi Tổ giám định tư pháp của Ngân hàng nhà nước Việt Nam đề nghị làm rõ nội dung: “Khi thực hiện giao dịch thì chủ tài khoản cần cung cấp hồ sơ nào khác để thực hiện giao dịch”.
Ngày 4-10-2023, Tổ giám định tư pháp có công văn phúc đáp và cung cấp một số quy định pháp luật liên quan để tham khảo xử lí vụ việc theo thẩm quyền.
Căn cứ vào những quy định mà Tổ giám định tư pháp cung cấp, cơ quan ANĐT nhận thấy trong dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt quy định về quy trình thanh toán ủy nhiệm chi, khi thực hiện chuyển tiền thì chủ tài khoản không cần cung cấp thêm hồ sơ nào khác.
Đối với yêu cầu thứ 2, quá trình điều tra, căn cứ vào các quy định tại Luật Hợp tác xã, Điều lệ Saigon Co.op và các quy định liên quan, cơ quan ANĐT đã xem xét và ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Thành Nhân và Hồ Mỹ Hòa từ hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng thành lạm quyền trong khi thi hành công vụ với vai trò, đồng phạm giúp sức.
Cũng theo KLĐT bổ sung, bị can Diệp Dũng được bầu làm Chủ tịch HĐQT Saigon Co.opvào ngày 10-9-2015. Với vai trò này, Diệp Dũng là người nắm rõ các quy định pháp luật về hợp tác xã, điều lệ, quy chế hoạt động…
Từ tháng 6-2016 đến tháng 3-2018, Diệp Dũng đã không thông qua HĐQT Saigon Co.op mà tự ý chỉ đạo các cá nhân tại Phòng tài chính, Phòng kế toán của Saigon Co.op thực hiện các thủ tục để Diệp Dũng chuyển 1000 tỉ đồng trong 3000 tỉ đồng của Saigon Co.op huy động vốn để thực hiện thương vụ Big C và mở rộng mạng lưới cho Công ty Đô Thị Mới (700 tỉ đồng), Công ty Đại Á (300 tỉ đồng) để thực hiện việc hợp tác đầu tư.
Theo nội dung hợp tác đầu tư Diệp Dung kí với bị can Võ Thành Trung (Tổng giám đốc Công ty Đô Thị Mới) và bị can Tôn Thất Hào (Tổng giám đốc Công ty Đại Á) thì Saigon Co.op được nhận tỉ lệ lợi nhuận cố định trên tổng số tiền hợp tác là 7%/năm.
Kết quả điều tra đến nay xác định việc chia lợi nhuận hai hợp đồng hợp tác trên không liên quan đến hoạt động kinh doanh của hai công ty Đô Thị Mới và Đại Á; việc hoàn trả lại vốn cho Saigon Co.op được đảm bảo bằng các hợp đồng cầm cố chứng khoán cho bên thứ 3.
Tuy nhiên, đến tháng 3-2018, bị can Hào và Trung lí do hai công ty Đô Thị Mới và Đại Á dùng 1.000 tỉ kinh doanh không hiệu quả, không thu lợi nhuận để đề nghị Saigon Co.op điều chỉ giảm lợi nhuận. Diệp Dũng đồng ý và kí thỏa thuận bổ sung, điều chỉ tỉ lệ lợi nhuận từ 7%/năm thành 0%/năm kể từ ngày 19-8-2016.
Việc Diệp Dũng tự ý sử dụng tiền của Saigon Co.op và tự điều chỉnh lợi nhuận cố định đã dẫn đến việc hai công ty trên không chuyển trả cho Saigon Co.op bất cứ khoản lợi nhuận nào, gây thiệt hại cho Saigon Co.op hơn 115,6 tỉ đồng.
Theo KLĐT bổ sung, bị can Diệp Dũng ban đầu khi mới bị khởi tố không hợp tác, tuy nhiên, quá trình điều tra bị can đã thay đổi, hợp tác, nhận thức hành vi phạm tội; mong muốn khắc phục hậu quả, có thành tích xuất sắc trong công tác, là con của liệt sĩ… CQĐT đề nghị xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với bị can.