“Thủ tướng trao đổi với tôi và yêu cầu biểu dương đơn vị làm tốt, đồng thời công khai, minh bạch tất cả đơn vị làm chậm. Đặc biệt, Thủ tướng giao làm rõ hơn nguyên nhân vì sao chậm, do nhận thức, sợ trách nhiệm hay do “đẻ” thêm thủ tục hành chính…” - Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đã thông tin tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương chiều 11-8, trước việc nhiều địa phương chưa giải ngân được khoản hỗ trợ người lao động (NLĐ) tiền thuê nhà.
Cán bộ sợ trách nhiệm
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Lê Văn Thanh cho biết trừ Lai Châu, Điện Biên và Cao Bằng không có doanh nghiệp đề nghị hỗ trợ, còn lại 60 tỉnh, thành doanh nghiệp đều đã nộp hồ sơ. Trong đó, cấp huyện tiếp nhận được 56.351 doanh nghiệp với trên 2,8 triệu NLĐ, kinh phí đề nghị hỗ trợ hơn 1.883 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến nay mới giải ngân cho 16.436 doanh nghiệp, với 1 triệu NLĐ, số tiền giải ngân hơn 728 tỉ đồng, đạt 11,23% so với dự kiến.
| |
Người lao động tại Công ty TNHH Fly High Garment đã nhận được tiền hỗ trợ thuê nhà. Ảnh: ĐẶNG LÊ |
Một số địa phương có số lượng dự kiến đối tượng lớn nhưng kinh phí giải ngân đến nay vẫn dưới 1% như Quảng Ninh, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Kiên Giang, Long An…
Theo ông Lê Văn Thanh, nguyên nhân chậm do địa phương chưa quan tâm đúng mức, tinh thần trách nhiệm chưa cao, chưa quyết liệt trong việc triển khai chính sách. Việc ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện chính sách chậm, công tác thông tin, tuyên truyền chưa đầy đủ, chưa kịp thời…
Trình tự, thủ tục thực hiện đã được đơn giản hóa nhưng trong thực hiện tại một số địa phương, người sử dụng lao động yêu cầu NLĐ cung cấp các giấy tờ bổ sung để chứng minh về tình trạng ở thuê, ở trọ như hợp đồng thuê nhà, giấy đăng ký kinh doanh của chủ nhà trọ, giấy đăng ký tạm trú…, kéo dài thời gian thẩm định hồ sơ để xác minh tình trạng cư trú của NLĐ.
“Nhiều cán bộ, công chức tiếp nhận, thẩm định hồ sơ cấp huyện còn lúng túng, chưa nắm vững chuyên môn trong việc hướng dẫn doanh nghiệp, có tâm lý lo ngại, sợ sai, sợ trách nhiệm trong việc triển khai chính sách…” - ông Thanh chỉ rõ.
Nhận hồ sơ đến hết ngày 15-8
Theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, đây là gói chính sách mang tính nhân văn, nhân ái, NLĐ thì khát khao chờ đợi nhưng việc triển khai chậm, nên không đáp ứng mục tiêu của gói này là đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế - xã hội, ổn định thị trường lao động trong lúc khó khăn.
NLĐ đang khó khăn chồng chất khó khăn nên ông Dung cho rằng đây là lúc cần đẩy nhanh các chính sách hỗ trợ.
Theo Bộ LĐ-TB&XH, gói hỗ trợ tiền thuê nhà dự kiến sẽ có trên 3,4 triệu NLĐ được hỗ trợ, với tổng kinh phí gần 6.000 tỉ đồng.
Một số địa phương cho rằng việc chi tiền chậm do người sử dụng lao động sợ bị thanh tra, kiểm tra, liên đới trách nhiệm nên không thực hiện tuyên truyền, hướng dẫn và lập danh sách đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà cho NLĐ. Một số NLĐ e ngại khi lập đề nghị hỗ trợ tiền thuê nhà sẽ gặp khó khăn trong việc cư trú vì liên quan đến đăng ký tạm vắng, tạm trú…
BHXH Việt Nam đã xác nhận trên 3 triệu NLĐ tham gia BHXH nhưng đến nay nhiều địa phương vẫn chưa giải ngân. Nhiều tỉnh đầu tháng 8 giải ngân được 5% và đến nay vẫn giữ mức này. “Vì sao lại như vậy?” - ông Dung đặt câu hỏi.
Dẫn chứng gói hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch COVID-19, ông Dung cho rằng thời điểm đó khó khăn như vậy nhưng TP.HCM vẫn làm được, giờ dễ hơn nhiều nhưng vẫn không xong. Phải chăng là khâu tổ chức thực hiện? Nhưng ông khẳng định chưa bao giờ thủ tục, tổ chức thực hiện giản đơn như bây giờ. Chỉ xác nhận với nhà chủ, NLĐ... chuyển bảo hiểm xác nhận và chi tiền...
Để triển khai nhanh gói này, Bộ LĐ-TB&XH yêu cầu các tỉnh, thành đôn đốc, hướng dẫn và hỗ trợ các doanh nghiệp khẩn trương rà soát, lập danh sánh NLĐ thuộc đối tượng hỗ trợ, gửi cơ quan BHXH xác nhận tình trạng tham gia BHXH của NLĐ để hoàn thiện hồ sơ gửi UBND cấp huyện phê duyệt trước ngày 15-8.
Chỉ đạo Liên đoàn Lao động đến làm việc trực tiếp với từng doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh để nắm bắt tình hình về đối tượng của doanh nghiệp đang thuê nhà. Hướng dẫn doanh nghiệp và NLĐ lập hồ sơ hưởng chính sách hỗ trợ, đảm bảo quyền lợi của NLĐ.
“Ngày 15-8 là ngày nhận hồ sơ cuối cùng nhưng không phải ngày giải ngân cuối cùng. Nên chưa bước qua ngày 16 thì ai gửi hồ sơ về cũng phải nhận để thẩm định và tiến hành giải ngân. Gói này lợi thế là có tên, tài khoản ngân hàng, địa chỉ rõ ràng nên làm chậm là không được…” - ông Dung kết luận.
