Sửa Luật BHXH nhằm bảo đảm lương hưu và trợ cấp

“Sau sáu năm thi hành Luật BHXH, bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn những bất cập, hạn chế. Vì vậy, năm 2018, Chính phủ giao cho Bộ LĐ-TB&XH sửa đổi Luật BHXH. Hiện đơn vị đang tập trung nghiên cứu theo hướng giúp người lao động (NLĐ) về già đều có lương hưu, trợ cấp…”. Ông Trần Hải Nam, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB&XH), cho biết như trên tại hội nghị cung cấp thông tin về BHXH, do BHXH Việt Nam tổ chức mới đây.

Xây dựng hệ thống BHXH đa tầng

Theo ông Trần Hải Nam, Luật BHXH (sửa đổi) lần này tập trung vào việc điều chỉnh năm chính sách BHXH, nhằm cụ thể hóa chính sách của Đảng, Nhà nước. Trong đó, đáng chú ý nhất là việc thiết kế hệ thống BHXH đa tầng gồm: Tầng trợ cấp hưu trí xã hội (đang được quy định ở Luật Người cao tuổi với tên gọi là trợ cấp xã hội), BHXH cơ bản (bao gồm BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện), bảo hiểm hưu trí bổ sung.

Luật BHXH (sửa đổi) sẽ điều chỉnh năm chính sách về BHXH. Ảnh: NGUYỆT NHI

Đối với tầng hưu trí xã hội, luật sẽ sửa theo hướng NLĐ đã tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng, không nhận BHXH một lần sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sớm hơn và mức trợ cấp hằng tháng cao hơn. Vì theo quy định hiện hành, đối tượng hưởng trợ cấp xã hội là 80 tuổi, với mức trợ cấp 360.000 đồng/tháng.

“Chính sách này nhằm mục đích tạo sự liên kết, hỗ trợ giữa các tầng, đặc biệt giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội với BHXH cơ bản. Qua đó, NLĐ có thể bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng lương hưu, hoặc hưởng ít nhất một trong các tầng của hệ thống BHXH” - ông Nam cho hay.

Bộ LĐ-TB&XH cũng nghiên cứu tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện. Đồng thời bổ sung chế độ trợ cấp thai sản trong chính sách BHXH tự nguyện, vì hiện nay người tham gia BHXH mới chỉ có chính sách hưu trí…

“Quy định này nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 28 của trung ương, về diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH. Cụ thể là chúng ta phải phấn đấu đến năm 2030, khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, trong đó nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5% lực lượng lao động trong độ tuổi…” - Phó Vụ trưởng Vụ BHXH thông tin.

Khuyến khích NLĐ tham gia BHXH lâu

Một chính sách quan trọng cũng được ông Trần Hải Nam nhắc tới trong lần sửa Luật BHXH này, đó là điều chỉnh điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm. Mục đích là tạo điều kiện cho NLĐ tham gia BHXH muộn, có thời gian tham gia BHXH ngắn được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH.

“Ngoài ra, như chúng ta đã biết, vừa qua một bộ phận NLĐ nhận BHXH một lần cho rằng thời gian tham gia BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu khá dài nên không thể tham gia. Vì vậy, chúng tôi giảm năm đóng tối thiểu hưởng lương hưu xuống để giúp NLĐ ở lại với hệ thống BHXH…” - ông Nam nói.

Đi đôi với điều chỉnh giảm mức đóng, ông Nam cho biết sẽ sửa các quy định về cách tính lương hưu để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm, nhằm giúp họ có được khoản tiền lúc về già.

“Tất nhiên trong chính sách chúng ta không khuyến khích đóng ngắn, đây là phương án để mở ra điều kiện, cơ hội cho nhiều NLĐ ở lại với hệ thống BHXH, nhằm giúp họ có tiền khi về già. Đối với những NLĐ có thu nhập ổn định thì khuyến khích tham gia lâu để có mức lương đảm bảo cuộc sống tốt hơn…” - ông Nam chia sẻ.

Về ý kiến cho rằng giải pháp của việc rút BHXH một lần là giảm tuổi nghỉ hưu xuống, ông Nam khẳng định tuổi nghỉ hưu được quy định trong Bộ luật Lao động và mới được Quốc hội (QH) thông qua. Trong đó, điều chỉnh tăng tuổi hưu có lộ trình đối với nam lên 62 tuổi, nữ 60 tuổi để phù hợp với tốc độ già hóa dân số và được QH bàn rất kỹ.

“Còn việc nghỉ hưu, chúng ta cũng đã có quy định đối với từng ngành nghề và khu vực. Chẳng hạn, nghề nặng nhọc, độc hại hoặc vùng kinh tế khó khăn sẽ được quyền tiếp cận tuổi nghỉ hưu sớm hơn quy định. Qua đó, chúng ta có thể thấy quy định pháp luật đã tính toán đầy đủ…” - ông Nam cho hay.

VIẾT LONG