Đây là phiên họp rất đặc biệt, có sự tham dự của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các ủy viên Bộ Chính trị...
Hội nghị triển khai Kế hoạch phát triển KT-XH và dự toán NSNN năm 2018. Ảnh: VGP
Cuộc họp Chính phủ trực tuyến cuối năm kết nối với 63 tỉnh/thành, với thành phần khách mời chưa có tiền lệ, là biểu hiện rõ nhất quan điểm của Đảng: phát triển kinh tế là trọng tâm, xây dựng Đảng là then chốt.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết hội nghị sẽ cùng thảo luận, đánh giá tình hình, kết quả, những hạn chế, bài học kinh nghiệm năm 2017 và xác định phương hướng, giải pháp thực hiện mục tiêu năm 2018.
6,81% - mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm
Nhìn lại năm 2017, Thủ tướng cho hay việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội với nhiều khó khăn, thách thức, quốc tế và khu vực có nhiều bất ổn, nhiều nước lớn có điều chỉnh chiến lược, những chính sách thương mại, đối ngoại tác động trực tiếp tới nước ta.
Ở trong nước, bên cạnh thành quả đổi mới sau 30 năm, nhiều khó khăn, bất cập chưa được giải quyết ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội. Thiên tai gây thiệt hại nặng nề ở nhiều nơi, làm hơn 300 người chết, thiệt hại về tài sản khoảng trên 60.000 tỉ đồng.
Từ đầu năm 2017, nhiều động lực tăng trưởng chính như khai khoáng, nông nghiệp, công nghiệp, xuất khẩu gặp khó khăn, kinh tế vĩ mô chịu nhiều áp lực về lạm phát, nợ xấu cao tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn hệ thống nếu không được xử lý thực chất. Nguy cơ giảm sút đầu tư nước ngoài khi hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương TPP không được thông qua. Lúc đó, nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam nên điều chỉnh lại chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, với nhiều nỗ lực đến nay các chỉ tiêu kinh tế đều đạt, vượt kế hoạch. Tăng trưởng GDP đạt 6,81% - mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm qua. Chất lượng tăng trưởng nâng lên nhờ tăng năng suất lao động và cải thiện chỉ số môi trường. Kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn, môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh, chỉ số đổi mới sáng tạo có sự cải thiện rõ rệt... Đến nay, đã cắt giảm trên 5.000 thủ tục hành chính, nhiều bộ, ngành đã quyết liệt cắt giảm từ 1/3 đến 1/2 thủ tục hành chính như yêu cầu đặt ra của Chính phủ.
"Những chỉ số rất ấn tượng về thành lập doanh nghiệp mới, thu hút đầu tư trong nước và nước ngoài, sự tăng trưởng vượt bậc của thị trường chứng khoán… cho thấy niềm tin xã hội, niềm tin thị trường, niềm tin của các nhà đầu tư vào kinh tế Việt Nam ngày càng được củng cố" - Thủ tướng nói.
Năm 2017 cũng là năm của chấn chỉnh kỷ cương, làm trong sạch một bước bộ máy nhà nước với nhiều đại án tham nhũng lớn được thanh tra, điều tra nghiêm túc, đưa ra xét xử nghiêm minh, từng bước lấy được niềm tin yêu của nhân dân.
"Những kết quả trên là sự đồng tâm hiệp lực, sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính tri, sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là sự cố gắng của người dân, doanh nghiệp. Nếu chúng ta bằng lòng, chủ quan với kết quả đó mà không tiếp tục nỗ lực thì cỗ máy phát triển sẽ dừng lại, khi đó sự khởi động lại từ đầu sẽ rất khó khăn" - người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.
Suy thoái đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ gây bức xúc
Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thẳng thắn nhìn nhận còn nhiều tồn tại, nhiều hạn chế như tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng còn chậm; chất lượng và tốc độ tăng trưởng chưa bền vững; năng suất lao động còn thấp. Số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng cao nhưng chất lượng, hiệu quả, quy mô hoạt động, sức cạnh tranh còn thấp, tính kết nối giữa doanh nghiệp tư nhân trong nước với khu vực FDI còn nhiều hạn chế. Việc xử lý nợ xấu còn nhiều khó khăn, cổ phần hóa doanh nghiệp còn thấp; phát hiện thêm nhiều dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước chậm tiến độ, kém hiệu quả, thua lỗ, thất thoát...
Theo người đứng đầu Chính phủ, còn những biểu hiện tiêu cực, suy thoái đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ gây bức xúc trong nhân dân; xây dựng chính phủ điện tử còn chậm. An toàn thông tin mạng chưa có giải pháp hiệu quả, khắc phục tình trạng lợi dụng mạng xã hội đưa tin xấu độc, tai nạn giao thông còn nghiêm trọng, đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia còn nhiều khó khăn thách thức.
“Tái cơ cấu kinh tế chưa đạt mục tiêu đề ra, nhiều hạn chế, bất cập, yếu kém trong kinh tế-xã hội chậm được cải thiện, tại sao vậy? Vấn đề mấu chốt là con người thực hiện, muốn tái cơ cấu thành công, khắc phục hạn chế yếu kém trước hết phải bố trí đội ngũ cán bộ, tái cơ cấu sức làm việc của bộ máy, học hỏi, tinh thần cởi mở, sáng tạo, phát huy những cán bộ có năng lực tốt, tư duy tốt" - Thủ tướng nói.
“Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả”
Vì vậy, năm 2018 Việt Nam cần tận dụng đà phát triển năm 2017, thúc đẩy chương trình phát triển kinh tế-xã hội, cải cách kinh tế sâu rộng, đạt và vượt những mục tiêu quan trọng trong năm tới và cả nhiệm kỳ. Tinh thần này sẽ được thể hiện trong phương châm 10 chữ của Chính phủ đề ra trong năm 2018 trình hội nghị hôm nay đó là: “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả”.
Nhận trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, Thủ tướng cho biết Chính phủ quyết tâm cùng nhau siết chặt kỷ cương hành chính, đề cao trách nhiệm cá nhân, xây dựng nền công vụ tận tụy, quyết loại trừ tham ô, nhũng nhiễu trong thi hành công vụ. Đồng thời hành động mạnh mẽ, quyết liệt hơn để chớp lấy thời cơ, đã nói là làm và làm ngay.
"Những cán bộ nào lơ là công vụ, kém năng lực, thiếu nhiệt huyết, trách nhiệm cần được thay thế. Hãy sáng tạo hơn nữa, hiệu quả hơn nữa trong thực thi nhiệm vụ, luôn tìm ra giải pháp tối ưu để đáp ứng yêu cầu năng động của nền kinh tế trong bối cảnh mới với công nghệ liên tục thay đổi. Phải làm sao sử dụng nguồn lực của dân ít nhưng đem lại hiệu quả tốt nhất" - người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.
Ông cũng cho hay hội nghị hôm nay sẽ cho câu trả lời rõ ràng hơn về việc Chính phủ, địa phương các cấp phải làm gì và làm như thế nào để sự phát triển của Việt Nam bứt phá mạnh mẽ hơn nữa, để Việt Nam không dẫm chân vào bẫy thu nhập trung bình, không bịt tụt lại trong cuộc đua tiến đến sự khá giả và phồn vinh, đứng bên lề của sự phát triển.