Bước sang năm thứ 10, đều đặn từ thứ Hai đến thứ Sáu, trừ những ngày nghỉ lễ, Tết, quán cơm Nụ Cười Phan Rang đã có hơn 2.500 ngày mở cửa, mỗi ngày phục vụ từ 100-200 suất ăn; đã chi trên 8 tỷ đồng để phục vụ trên 200.000 suất ăn giá 2.000 đồng cho người nghèo.

Từ mô hình quán cơm 2.000 của nhà báo Nam Đồng

Năm 2015 khi đi công tác tại TP.HCM, luật sư Lê Vi được nhà báo Nguyễn Đức Hiển, hiện là Phó Tổng biên tập Báo Pháp Luật TP.HCM giới thiệu về mô hình quán cơm từ thiện cho người nghèo với cái tên Nụ Cười do nhà báo Nam Đồng (bút danh của nhà báo Nguyễn Minh Lộc, nguyên Tổng Biên tập báo Pháp Luật TP.HCM) mở ra tại TP.HCM.

Anh Lê Vi liền trở về TP Phan Rang – Tháp Chàm, bàn với gia đình và quyết định mở quán cơm từ thiện. Việc đầu tiên là từ chối hợp đồng 05 năm trị giá 6 tỉ đồng với một ngân hàng và lấy diện tích 400m tại căn nhà 36A Ngô Gia Tự, TP Phan Rang – Tháp Chàm để làm quán cơm.

Quán lấy tên Nụ Cười và làm theo mô hình quán cơm của nhà báo Nam Đồng. Đến bây giờ LS Lê Vi vẫn nhớ khi quán chưa khai trương, ông Nam Đồng đã gửi ra hỗ trợ một tủ hấp cơm 70kg, 100 đĩa ăn inox và một tấn gạo; ông Nguyễn Xuân Hòa – nguyên Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh hỗ trợ 20 triệu đồng và một tấn gạo…

Theo LS Lê Vi thì đấy chính là động lực đầu tiên để quán cơm Nụ Cười được duy trì cho tới ngày nay.

Quán cơm để bán chứ không phải xin cho miễn phí

Quán cơm Nụ Cười Phan Rang khai trương đúng ngày Quốc tế lao động 1-5-2015. Quán phục vụ cơm trưa, thu tiền 2.000 đồng/suất ăn, mỗi suất cơm bốn món kèm thêm món tráng miệng trị giá tương đương 20.000 đồng, quán hỗ trợ 18.000 đồng.

LS Lê Vi chia sẻ: “Quán thu giá 2.000 đồng tượng trưng, để thể hiện quán cơm có mua và có bán, chứ không phải xin và cho. Như vậy, người đến ăn không có cảm giác mặc cảm ăn cơm từ thiện miễn phí, khách được phục vụ không mặc cảm nợ nần ân tình...

Suốt nhiều năm qua, suất ăn 2.000 đồng vẫn giữ nguyên giá như vậy. Trong mùa dịch Covid - 19, giá cơm giảm còn 1.000 đồng, khách không ngồi tại quán mà mang phần ăn về còn được kèm theo ký gạo, chai mắm, cân đường".

Kể từ ngày khai trương đến nay, nếu không đi công tác xa, LS Lê Vi và vợ là nhà giáo Lý Thị Thu Sương hầu như không ngày nào vắng mặt. Điều mà vợ chồng LS Lê Vi quan tâm không phải là doanh thu, bởi giá mỗi suất ăn chỉ 2.000 đồng, mà nếu khách ăn đưa 1.000 đồng, thậm chí nói không có tiền thì cô nhân viên quán vẫn cho “nợ” và phục vụ như mọi người khác.

Luật sư Lê Vi chia sẻ: “Vợ tôi chỉ đạo cho nhân viên nấu các suất ăn và phân công giáo viên, học sinh mang tới bàn phục vụ cho khách; còn tôi thì đi thăm hỏi hoàn cảnh, động viên từng người. Khách của quán là những người đạp xích lô, bán vé số lượm ve chai, người nghèo, người khiếm thị...

Đến bây giờ tôi hầu như quen mặt và biết hoàn cảnh gia đình các khách hàng của mình. Bữa cơm hôm nay ai vắng, ai mới tới tôi đều biết, có vài trường hợp họ qua đời, tôi cũng tìm đến viếng vĩnh biệt như một người quen thâm tình. Ai khó khăn thì tìm cách giúp đỡ”.

Cũng từ quán cơm này đã có hơn 20 gia đình được hỗ trợ từ 40 - 100 triệu đồng để xây mới, sửa sang nhà ở, 03 gia đình được nhận sổ tiết kiệm giá trị trên 100 triệu đồng...

Sắp đưa vào hoạt động xe cứu thương 0 đồng

LS Lê Vi còn được biết đến là Chủ tịch HĐQT Công ty phát triển giáo dục Hoa Sen Việt Nam. Năm 2021, khi Covid-19 bùng phát tại Ninh Thuận, Trường liên cấp Hoa Sen cũng gặp nhiều khó khăn, việc dạy và học phải dừng lại, tuy nhiên công tác thiện nguyện hỗ trợ người nghèo thì vẫn duy trì và được chuyển đổi.

Quán cơm Nụ Cười Phan Rang xuất hiện thêm cây ATM gạo. Các phương tiện vận tải của trường Hoa Sen được huy động hỗ trợ chính quyền chống dịch, một chiếc xe tải nhỏ được gắn bảng Nụ Cười suốt ngày rong ruổi ngoài đường chở lương thực, thực phẩm, rau xanh hỗ trợ cho các chốt kiểm soát dịch, những địa phương bị phong tỏa, các khu cách ly phòng chống dịch.

Chuyến xe Nụ Cười đi đến đâu là mang tới mọi người niềm tin lạc quan về công cuộc chống dịch nhất định thắng lợi.

Cũng nhân dịp này, quán cơm Nụ Cười Phan Rang sẽ nhận xây một căn nhà cho một cựu chiến binh nghèo ở huyện Thuận Nam. Trước ngày phát quà hôm nay, đã có nhiều bạn bè anh em gửi quà để chung tay với quán.

Đứng cạnh hai chiếc xe cứu thương mới mua, có chiếc chưa gắn biển số, LS Lê Vi chia sẻ: "Đây là chiếc xe cứu thương chuẩn bị đưa vào hoạt động, nó sẽ dành chở bệnh nhân là hộ nghèo khi cần cấp cứu, chuyển viện, hỗ trợ cứu trợ tai nạn giao thông... Tất cả đều miễn phí!"

Ngay lúc đó, một người từng được LS Lê Vi tư vấn luật miễn phí giấu tên, xin góp vào quỹ duy trì xe cứu thương 30 triệu đồng.

Sợ khách hàng mặc cảm, tủi thân

Trong buổi phát quà ngày hôm qua tại quán cơm Nụ Cười, còn có mặt của lãnh đạo Sở LĐ-TB&XH, các doanh nghiệp, bạn bè, gia đình cùng các thầy cô giáo và học sinh nhà trường.

Đúng 11 giờ, những người khuyết tật, trẻ em mồ côi được ưu tiên phát quà trước, những người nghèo tay cầm phiếu xếp hàng lên nhận quà rồi ngồi vào bàn ăn cơm, ai đi lại khó khăn được dìu ra tận cửa.

Khi phần cơm gà cuối cùng được bán hết thì cũng là lúc các món quà xếp chật một góc quán cũng hết sạch.

Nén niềm vui, luật sư Lê Vi chia sẻ: “Gần chục năm quán được duy trì, trong suốt thời gian ấy tôi không sợ, bởi mình còn làm được, mình còn được mọi người hỗ trợ, chỉ sợ khách đến quán không được phục vụ tốt rồi mặc cảm, tủi thân..."

Trong số những thực khách thường xuyên của quán cơm Nụ Cười, có 33 người khiếm thị, họ làm làm nghề massage tại 4 cơ sở trên địa bàn thành phố Phan Rang Tháp Chàm.

Anh V.T.N có vợ cũng là người khiếm thị, mấy năm trước đã được trường Hoa Sen nhận con vào học mẫu giáo ăn ở miễn phí. Hôm nay được ăn cơm, cùng với những người khiếm thị được ưu tiên nhận quà trước, anh chia sẻ: “Thời gian qua, cơ sở massage người mù tụi em được anh Lê Vi thường xuyên quan tâm giúp đỡ rất nhiều. Gia đình xin cám ơn anh và các nhà hảo tâm cùng quán cơm Nụ Cười Phan Rang!”.

Em Nguyễn Thị Thanh Châu, học sinh lớp 7 của trường Liên cấp Hoa Sen, có bốn chị em mồ cả cha mẹ trong đợt dịch Covid-19 năm 2021. Nhà trường đã đón hai chị em Thanh Châu vào học miễn phí 2 năm nay, ngoài ra còn vận động hỗ trợ cho bốn chị em hơn 100 triệu đồng gửi tiết kiệm. Hôm nay hai chị em cũng được nhận quà. "Cả nhà con vui và cảm động lắm bác ạ!", Châu nói khi mang quà ra về.

Với hơn 2.500 ngày mở cửa, mỗi ngày quán cơm phục vụ từ 100-200 suất ăn; đã chi trên 7 tỉ đồng để phục vụ trên 200.000 suất ăn giá 2.000 đồng cho người nghèo.

Theo luật sư Lê Vi thì những con số trên thực sự đã nói hết những cố gắng trong 9 năm qua mà quán cơm Nụ Cười đã làm. Sở dĩ có được khoảng thời gian duy trì hoạt động liên tục đó là nhờ sự động viên, chung tay thường xuyên của lãnh đạo chính quyền, các tổ chức, của anh em bạn bè cùng người thân và gia đình…