Chiều 4-7, TAND tỉnh Tây Ninh tiếp tục phiên tòa phúc thẩm vụ án vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, theo Điều 189 BLHS (Pháp Luật TP.HCM gọi là vụ án “Chở thuê xe máy cũ bị tội”).
Trước đó, thay vì tuyên án vào chiều 30-6 như dự kiến, tòa bất ngờ quay lại phần xét hỏi rồi hoãn phiên tòa.
 |
HĐXX tuyên hủy án vào chiều 4-7. Ảnh: DƯƠNG HOÀNG |
VKS đề nghị giảm nhẹ mức án với hai bị cáo
Ngay khi bước vào phòng xử án chiều 4-7, HĐXX đã công bố quyết định của chánh án TAND tỉnh Tây Ninh về việc thay đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị cáo Nguyễn Thanh Giàu.
Đáng chú ý, HĐXX cũng triệu tập bị cáo Nguyễn Lê Quốc (không kháng cáo) đến tòa để làm rõ nguồn gốc của chiếc xe thứ tư (xe Yamaha màu xanh, được định giá 230 triệu đồng) mà bị cáo này và Giàu được cấp sơ thẩm xác định là vận chuyển trái phép.
Chủ tọa sau đó công bố lời khai của Quốc tại cơ quan điều tra nói rằng: Quốc vận chuyển chiếc xe thứ tư có nguồn gốc nhập lậu từ nhà của Giàu sang nhà của một người có tên là Ngô Tuấn Nam.
Vị đại diện VKSND tỉnh Tây Ninh đã giải thích sự ảnh hưởng của chiếc xe thứ tư trong việc xác định tội danh mà Giàu, Quốc bị cấp sơ thẩm tuyên rơi vào khoản nào của Điều 189 BLHS.
Cụ thể, nếu chỉ tính ba chiếc xe mà Nguyễn Ngọc Bảo, Huỳnh Công Đình Nghi tham gia vận chuyển (tổng trị giá 156 triệu đồng), trường hợp bị kết tội thì Giàu, Quốc chỉ rơi vào khoản 1 Điều 189 BLHS (có khung hình phạt cao nhất là hai năm tù).
Còn nếu tính chiếc xe thứ tư vào thì tổng giá trị hàng hóa mà Giàu, Quốc vận chuyển trái phép là 386 triệu đồng, sẽ rơi vào khoản 2 Điều 189 BLHS (có khung hình phạt cao nhất là năm năm tù).
Theo vị đại diện VKS, không có căn cứ cho rằng chiếc xe thứ tư có nguồn gốc nhập lậu, cần tách ra để xác minh, điều tra thêm. Do đó, vị này đã đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án nhẹ hơn đối với Giàu và Quốc.
Cụ thể, VKS đề nghị tuyên phạt Giàu mức án tù bằng thời hạn tạm giam; Quốc 100-120 triệu đồng. Riêng Bảo, Nghi thì VKS tiếp tục đề nghị giữ nguyên mức án sơ thẩm vì cho rằng hai người này là mắt xích quan trọng trong đường dây vận chuyển trái phép xe máy cũ của Giàu dù không đưa ra được bất kỳ bằng chứng thuyết phục nào.
Tranh luận tại tòa, một lần nữa Bảo và Nghi cùng khẳng định không có bất kỳ quy định nào bắt buộc các bị cáo phải có nghĩa vụ kiểm tra tính hợp pháp của hàng hóa mà mình vận chuyển (trên số báo ngày 4-7, Pháp Luật TP.HCM cũng đã có bài viết nêu ý kiến của một chánh tòa hình sự về điều này).
Và quan trọng nhất là giữa Giàu và hai bị cáo hoàn toàn không có sự bàn bạc từ trước. Điều này đã được thể hiện rất rõ trong nhận định của bản án sơ thẩm.
Trả lời luật sư của bị cáo Bảo, Nghi tại phiên tòa chiều 4-7, Giàu cũng đã khẳng định nội dung trên.
“Bị cáo làm ăn lương thiện, đề nghị HĐXX xem xét minh oan cho bị cáo” - bị cáo Bảo nói lời sau cùng.
HĐXX phúc thẩm nhận định: Bảo, Nghi có phạm tội hay không phải xem xét đến hành vi của Giàu và xem xét đánh giá toàn diện vụ án.
Cần điều tra lại
HĐXX phúc thẩm nhận định: Bản án sơ thẩm của TAND huyện Tân Biên đã xử phạt Giàu hai năm tù theo khoản 2 Điều 189 BLHS (với số lượng bốn xe) là chưa chuẩn xác.
Lý do là bởi kết luận điều tra và cáo trạng không thể hiện nguồn gốc chiếc xe thứ tư nhưng cấp sơ thẩm lại xét xử các bị cáo Giàu và Quốc căn cứ vào tổng cộng là bốn xe.
Ngoài ra, cấp sơ thẩm chưa điều tra làm rõ yếu tố biên giới đối với xe để ở nhà Nam.
“Việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được, ảnh hưởng đến việc định khung hình phạt đối với Giàu và Quốc” - vị chủ tọa nói.
Đặc biệt, HĐXX nhận định: Bảo, Nghi có phạm tội hay không phải xem xét đến hành vi của Giàu và xem xét đánh giá toàn diện vụ án.
Bởi các lẽ trên, HĐXX đã căn cứ vào điểm b khoản 1 Điều 358 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và quyết định hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Do hủy bản án sơ thẩm, không xem xét kháng cáo của các bị cáo Giàu, Bảo, Nghi nên những người này không phải chịu tiền án phí phúc thẩm. HĐXX cũng quyết định tạm đình chỉ việc thi hành án với các bị cáo Trịnh Văn Kiệt, Quốc (không kháng cáo).
Bản án sơ thẩm tuyên phạt các bị cáo ra sao?
Xử sơ thẩm vào ngày 17-2, TAND huyện Tân Biên đã tuyên chấp nhận đề nghị đổi tội danh truy tố đối với các bị cáo Nguyễn Thanh Giàu, Nguyễn Lê Anh Quốc, Trịnh Văn Kiệt, Nguyễn Ngọc Gia Bảo, Huỳnh Công Đình Nghi từ tội tàng trữ, vận chuyển hàng cấm (Điều 191 BLHS) sang tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới (Điều 189 BLHS).
Theo đó, HĐXX đã tuyên phạt Giàu hai năm tù, phạt tiền Quốc 200 triệu đồng theo khoản 2 Điều 189 BLHS; phạt tiền Kiệt 20 triệu đồng, Bảo 25 triệu đồng, Nghi 20 triệu đồng theo khoản 1 Điều 189 BLHS.
Sau bản án sơ thẩm, Bảo và Nghi kháng cáo kêu oan; Giàu kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt; Quốc, Kiệt không kháng cáo.
