Đức: Oan án 888 ngày tù

Ngày 9-4, tòa án tối cao liên bang Đức đã tuyên tha bổng cho bà bác sĩ trợ lý Monika de Montgazon 52 tuổi, bị truy tố về tội giết người, gây hỏa hoạn và vô ý gây thương tích. Bà Monika thở phào gục đầu vào vai người con trai. Trước tòa, bà chỉ có thể nghẹn ngào nói được một câu: “Đời tôi đã tan nát hết rồi!”.

Cũng tại chất cồn

Sự việc xảy ra vào đêm 18-9-2003 tại Berlin. Có đám cháy, bà Monika de Montgazon choàng dậy. Bà gọi người bạn trai Charly tới cứu người cha mắc bệnh nằm liệt một chỗ, còn bà gọi điện thoại cho cứu hỏa.

Ông Charly đặt cha bà Monika lên cáng định đưa qua ngã cửa sổ thì lửa từ ngoài cửa sổ táp vào. Ông hốt hoảng nhảy từ trên lầu xuống đất và bị gãy xương chậu. Khi nhân viên cứu hỏa tới, phân nửa ngôi nhà hai căn đã bị lửa bao trùm. Cha bà Monika đã chết trong đám cháy.

Theo kết quả điều tra, cha bà Monika thường hút thuốc trên giường. Phía trước giường nằm của cụ có trải miếng vải sơn để tàn thuốc rơi khỏi làm hỏng sàn. Hỏa hoạn bắt đầu lúc một giờ đêm và lan rất nhanh.

Mọi nghi ngờ đổ dồn vào bà Monika. Nếu nhà cháy, bà có thể nhận 220.000 euro (hơn 5,6 tỷ đồng VN) tiền bảo hiểm.

Cục Cảnh sát hình sự Berlin giám định hiện trường theo một phương pháp mới do họ sáng chế: Nếu phát hiện chất cồn vượt quá giới hạn cho phép tại hiện trường thì chính chất cồn là tác nhân kích thích lửa cháy mạnh hơn. Kết quả phân tích cho thấy 16/17 mẫu thử lấy từ đám cháy đều có chất cồn. Ba tuần sau, bà Monika bị bắt.

Mùa hè năm 2004, tòa bắt đầu xét xử. Phiên tòa đã trở thành cuộc tranh luận nảy lửa giữa các giám định viên. 4/6 giám định viên không đồng ý với cơ sở lý thuyết “cháy do cồn”. Ba người khẳng định có hiện tượng cháy âm ỉ trước và hỏa hoạn cháy nhanh là do số thuốc lá chưa hút trong phòng cha bà Monika.

Trong phiên tòa, thẩm phán nói không úp mở rằng bị cáo rất đáng nghi ngờ ngay từ khi cơ quan chức năng thu thập chứng cứ. Rốt cuộc, bà Monika bị kết án tù chung thân và chỉ có cơ hội được đặc xá sau 15 năm thụ án.

Tự do và mất sạch

Sau đó, tòa án tối cao liên bang Đức đã xem xét lại vụ án với lý do phương pháp giám định “cháy do cồn” của Cục Cảnh sát hình sự Berlin chỉ mang tính chất kinh nghiệm chủ nghĩa.

Trong phiên xét xử mới về vụ án bà Monika de Montgazon, một giám định viên là tiến sĩ hóa học chuyên về hỏa hoạn của Tổng cục Cảnh sát hình sự liên bang được mời làm nhiệm vụ giám định.

Thông qua phim ảnh dùng làm tài liệu về khoa học hình sự trong 17 năm giảng dạy tại trường đại học, bà giám định viên này đã chứng minh: Chất cồn ít có hiệu quả để kích thích đám cháy phát triển.

Bà phân tích nguyên nhân chính đám cháy bột phát là khi ông Charly mở cửa sổ, ngọn lửa được tiếp thêm oxy. Sau đó, lửa lan từ tầng trên xuống tầng trệt và lửa ở tầng trệt lại được tiếp thêm oxy khi bà Monika mở cửa chạy thoát thân.

Cuối cùng tòa nhận định: Các giám định viên trước đây đã sử dụng một phương pháp giám định mà giới khoa học vẫn xem là phương pháp gây nhiều phức tạp và chưa công nhận.

Tính ra bà Monika de Montgazon đã bị giam oan ức 888 ngày. Bà được nhận tiền bồi thường mỗi ngày 11 euro với tổng số tiền bồi thường 9.768 euro (hơn 250 triệu đồng VN). Tuy vậy, bà Monika vẫn buồn rầu nói: “Cuộc đời tôi xem như đã hết!”.