Theo Press TV, tại cuộc họp của các quốc gia ủng hộ các phe đối lập lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 18-9, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đã đưa ra phát biểu trên. Nhóm quốc gia chống ông Assad tham dự cuộc họp trên có Pháp, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ cùng một số quốc gia phương Tây và Ả Rập.
“Chúng tôi tin rằng con đường duy nhất hướng tới là thực hiện một quá trình chuyển tiếp chính trị và giải thích rõ ràng với người Iran, người Nga và chính phủ ông Assad rằng chúng tôi, một nhóm đồng lòng, sẽ không ủng hộ việc tái kiến thiết Syria cho tới khi diễn ra một quá trình chuyển tiếp chính trị như vậy. Theo Nghị quyết 2254, điều đó có nghĩa là một quá trình chuyển tiếp không có vai trò của ông Assad” – ông Johnson nhấn mạnh, nhắc tới một nghị quyết được Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc thông qua hồi năm 2015.
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson. Ảnh: REUTERS
Tuy nhiên, Nghị quyết 2254 được đồng minh của Syria là Nga bỏ phiếu thuận lại không đề cập ông Assad cũng như bất kỳ vai trò chính trị nào của nhà lãnh đạo Syria đương thời trong tương lai, ngược với những gì ông Johnson tuyên bố.
Quyền trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về vấn đề Cận Đông David Satterfield cũng nói rằng tất cả quốc gia tham dự cuộc họp trên đều nhất trí rằng “nếu có sự tham gia của quốc tế trong việc tái xây dựng Syria thì sẽ có một tiến trình chính trị như vậy”.
Syria rơi vào khủng hoảng quân sự kể từ tháng 3-2011. Các nhóm đối lập chống chính phủ Syria kể từ đó đã nhận được viện trợ hùng hậu về tài chính và hậu cần từ một số quốc gia Ả Rập cũng như các chính phủ phương Tây phản đối ông Assad. Dù vậy, chính phủ Syria cùng các nước đồng minh đã đạt được thành công trong việc đẩy lùi các tay súng ra khỏi phần lớn lãnh thổ đất nước.
Theo ước tính hồi tháng 8-2016, cuộc nội chiến Syria đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 400.000 người, khiến hàng triệu người li tán và gây thiệt hại nặng nề về cơ sở hạ tầng của Syria.
Khi chính quyền Damascus liên tiếp giành được chiến thắng trước các tay khủng bố, Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ đã dẫn đầu một sáng kiến hòa bình cho Syria trong hội đàm ở thủ đô Astana, Kazakhstan. Ba nước bảo hộ này đã thành lập bốn vùng giảm căng thẳng trên toàn quốc gia Trung Đông này, giúp giảm đáng kể trận chiến.
Iran và Nga là đồng minh của chính phủ Syria, còn Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh của một phe đối lập chống ông Assad.
Một nhóm công nhân xây dựng xây dựng lại một cửa hàng bị tàn phá trong các cuộc không kích ở chợ Khan al-Wazir, thành cổ ở Aleppo hồi tháng 7-2017. Ảnh: AFP
Tiến trình Astana đã được khởi động nhiều năm sau một sáng kiến được Liên Hiệp Quốc thực hiện nhằm chấm dứt xung đột Syria. Các cuộc đàm phán do Liên Hiệp Quốc điều phối diễn ra ở TP Geneva của Thụy Sĩ đã không đem đến nhiều tiến bộ so với các cuộc đàm phán ở Astana. Điều này làm một số nước hậu thuẫn phe đối lập ở Syria không mấy hài lòng và cũng không mong hội đàm Astana được thành công, theo Press TV.
Ông Satterfield nhấn mạnh “việc tái kiến thiết Syria phụ thuộc rất nhiều vào một tiến trình chính trị đáng tin cậy. Tiến trình này tập trung vào vai trò của Liên Hiệp Quốc và Geneva”.
