Từ cuối tuần qua, lực lượng được Mỹ chống lưng tại Syria đã mở một chiến dịch mới nhắm vào khu vực bị nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) chiếm đóng ở phía Đông Syria, giáp biên giới Iraq. Đây cũng là khu vực mà quân chính phủ Syria đang tiến đánh suốt tuần qua, quyết đánh dẹp thành trì cuối cùng của IS tại đất nước. Nhiều chuyên gia lo ngại hai phe cuối cùng sẽ va chạm quân sự để giành quyền kiểm soát vùng lãnh thổ phía Đông giàu tài nguyên dầu mỏ, theo Navy Times.
Trọng điểm Deir el-Zour
Ngày 9-9 vừa qua, lực lượng Hội đồng quân sự Deir el-Zour đã mở chiến dịch Bão táp Jazeera nhắm đến vùng lãnh thổ phía Đông của Syria. Lực lượng này từng được Mỹ huấn luyện, thuộc Các lực lượng dân chủ Syria (SDF) với xương sống là lực lượng dân quân người Kurd. SDF cũng là đồng minh trên bộ chủ lực của Mỹ trong cuộc chiến chống IS tại Syria, theo AP.
Các đồng minh của Mỹ sẽ gặp nhiều bất lợi để tiến đánh sang phía Đông Syria. Hiện nay quân chủ lực của SDF vẫn đang bận tay với chiến dịch bao vây và giải phóng TP Raqqa khỏi kiểm soát của IS. Đã ba tháng trôi qua, SDF mới chỉ giải phóng được khoảng 60% TP. Càng tiến sâu vào các khu vực đô thị, chiến sự sẽ càng khốc liệt và hao tổn binh lực, thời gian hơn nữa.
Theo AP, các lực lượng phiến quân được Mỹ chống lưng vài tháng trước đã tập hợp tại vùng Tanf Đông Nam Syria để hành quân về Deir el-Zour. Nhưng kế hoạch đổ vỡ vào tháng 6 vì quân đội Syria đến được biên giới Iraq trước, cản đường tiến quân. Con đường duy nhất để SDF tiến vào tỉnh miền Đông là hướng từ tỉnh Hassakeh ở phía Đông Bắc Syria.
Cũng trong tuần qua, cùng với hỏa lực hỗ trợ của không quân Nga, quân đội Syria và các lực lượng thân Iran đã đánh đến TP Deir el-Zour, phá vỡ vòng vây suốt gần ba năm qua của IS. Đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi điện chúc mừng chiến thắng vang dội này của quân đội Syria và các đồng minh. Theo ông Dmitry Peskov, người phát ngôn điện Kremlin, ông Putin đánh giá cao thắng lợi này và chúc mừng Syria đạt được một bước đi quan trọng giải phóng Syria khỏi chủ nghĩa khủng bố.
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu đánh giá Deir el-Zour là vị trí chiến lược chủ chốt trên sông Euphrates, khẳng định thắng lợi là điều báo hiệu cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố ở Syria sắp đến hồi kết. Sau chiến thắng, ước tính có khoảng 93.000 dân thường đang được lực lượng Damascus bảo vệ trong phạm vi TP.
Ahmed Abu Khawla, chỉ huy Hội đồng quân sự Deir el-Zour, ngày 9-9 tuyên bố mở chiến dịch Bão táp Jazeera đánh vào khu vực miền Đông Syria, giáp biên giới Iraq. Ảnh: AFP
Chia sẻ quyền kiểm soát?
Trong tuyên bố thắng lợi, Tổng thống Syria Bashar al-Assad khẳng định quân đội Syria sẽ dùng Deir el-Zour làm bàn đạp để giải phóng toàn bộ khu vực còn bị IS chiếm đóng gần biên giới Iraq. Tiến quân thành công đến Deir el-Zour, quân đội Syria và đồng minh tiến thêm một bước dài cho tham vọng tái kiểm soát toàn bộ mỏ dầu sát biên giới Iraq. Đây là các mỏ có trữ lượng dầu lớn nhất Syria.
Washington trong nhiều tháng qua đã đặt quyết tâm chặn đứng việc hình thành một “hành lang Iran”, một vùng lãnh thổ nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng Shi’ite trải dài từ Tehran (Iran) đến Damascus (Syria), theo Navy Times. Cuộc chạy đua giành quyền kiểm soát miền Đông Syria sẽ quyết định liệu Mỹ hay liên minh Nga-Iran sẽ nắm quyền ảnh hưởng trên khu vực giàu ý nghĩa chiến lược này.
Tuy nhiên, các lãnh đạo của SDF lại khẳng định chiến dịch Bão táp Jazeera đã được chuẩn bị nhiều tháng trời và không liên quan đến chiến thắng của quân chính phủ tại Deir el-Zour tuần qua. Đại diện liên quân do Mỹ dẫn đầu khẳng định SDF sẽ “quyết định khi nào thích hợp để tiến đánh” Deir el-Zour, theo AP. Liên quân này từ chối bình luận về khả năng đụng độ giữa SDF và quân chính phủ Syria, thay vào đó kêu gọi các bên tập trung lực lượng chiến đấu với kẻ thù chung là khủng bố IS.
Tờ Navy Times nhận định cả Moscow và Washington đều không muốn một vụ đụng độ nổ ra giữa SDF và quân chính phủ Syria. Nhiều khả năng các bên sẽ đi đến một thỏa thuận cho phép chia sẻ quyền kiểm soát vùng giáp ranh biên giới Iraq. Hồi tháng 6, phát ngôn viên liên quân chống IS, ông Ryan Dillon, từng khẳng định: “Việc của chúng tôi là đánh IS. Nếu chính phủ Syria có cùng mục đích và cho thấy họ đang hoàn thành công việc đó ở thị trấn Abu Kamal (giáp biên giới Iraq), Deir el-Zour hay các vùng khác thì chúng tôi sẽ không cần phải động đến các khu vực đó”.
| Ahmed Abu Khawla, chỉ huy Hội đồng quân sự Deir el-Zour, cho biết ông đang nắm trong tay khoảng 4.000 tay súng. Đa số thành viên lực lượng này đều có gốc ở tỉnh Deir el-Zour. Ông khẳng định các kế hoạch cho chiến dịch tại Deir el-Zour đã được chuẩn bị trong gần một năm rưỡi qua nhưng cuối cùng chiến dịch tại Raqqa được tiến hành trước vì các cân nhắc của cộng đồng quốc tế. Theo tiết lộ của ông Abu Khawla, Hội đồng quân sự Deir el-Zour đã giải phóng được 93 ngôi làng ở vùng Tây Bắc của tỉnh này. Trả lời hãng tin AP về rủi ro đụng độ với quân chính phủ, ông tuyên bố: “Nếu quân chính phủ muốn đối đầu hoặc dám bắn một viên đạn về phía chúng tôi, chắc chắn chúng tôi sẽ đáp trả”. ___________________________ Chúng tôi là một đội quân có tổ chức. Chúng tôi không phải dân quân hay các binh đoàn rời rạc. Chúng tôi có sự chỉ huy quân sự thống nhất và một đầu não tham mưu chỉ huy tác chiến. AHMED ABU KHAWLA, chỉ huy Hội đồng |
