Gặp khó khi làm khai sinh quá hạn

Cần có khai sinh để giải quyết công việc liên quan, ông Nguyễn Đình Trang (phường Đông Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM) đang gặp khó vì bị UBND phường này từ chối giải quyết đăng ký khai sinh quá hạn.

Không có giấy tờ chứng minh quan hệ

Ngày 11-1-2013, ông Trang nộp hồ sơ đăng ký khai sinh tại UBND phường. Hồ sơ gồm có: tờ khai đăng ký khai sinh; giấy tường trình và cam kết về việc chưa từng đăng ký khai sinh; CMND và hộ khẩu của ông và mẹ ông; giấy chứng tử của ba ông. Ngoài ra, ông còn nộp cho UBND phường giấy chứng nhận hộ khẩu thường trú mà gia đình ông được UBND quận Tân Bình cấp năm 1982. Trong giấy này, mẹ ông làm chủ hộ và trong cột quan hệ với chủ hộ ông được ghi là con, ba ông là chồng.

Sau khi nhận hồ sơ, UBND phường giải thích đây là trường hợp đăng ký khai sinh quá hạn và yêu cầu ông liên hệ với UBND phường nơi ông sinh ra và có hộ khẩu thường trú trước khi chuyển đến phường này xác nhận ông chưa được đăng ký khai sinh ở đây. Ông đã nộp được giấy xác nhận này nhưng lại không xuất trình được giấy tờ chứng minh mối quan hệ cha, con. Thế là UBND phường không giải quyết, đồng thời hướng dẫn ông liên hệ TAND quận 12 để yêu cầu tòa cho nhận cha.

Làm thủ tục hộ tịch tại UBND xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, TP.HCM. Ảnh: HTD

Vụ việc bị kéo dài

ông T. (xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh, TP.HCM) cũng gặp khó tương tự.

Cha ông T. mất năm 1950 và mẹ ông mất năm 2011 (có giấy báo tử). Ông được cấp CMND, hộ khẩu thường trú nhưng chưa được cấp giấy khai sinh. Ngày 26-3-2011, khi ông nộp hồ sơ đăng ký khai sinh quá hạn thì UBND xã Bình Chánh từ chối giải quyết. Ban đầu, UBND xã yêu cầu ông chứng minh mối quan hệ cha, mẹ, con. ông đã được Phòng Nghiệp vụ cảnh sát Công an TP.HCM xác định mối quan hệ trên nhưng phần mẹ ông chỉ ghi tên mà không có năm sinh, số CMND, địa chỉ nên UBND xã đề nghị ông bổ sung. Ông T. tìm đến Công an huyện Bình Chánh xin trích lục bản khai nhân khẩu của mẹ ông năm 1976. Công an huyện đã xác nhận việc mẹ ông T. khai ông T. là con ruột và cung cấp nội dung về mẹ ông T. theo yêu cầu của UBND xã.

Tưởng vậy là được giải quyết nhưng UBND xã vẫn từ chối, viện lẽ ông T. không đủ điều kiện để nhận mẹ của mình mà phải kiện ra tòa án xem xét. UBND xã cho rằng: Nếu ông T. nhận mẹ là tự nguyện và không có tranh chấp giữa những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến việc này thì yêu cầu nhận mẹ của ông mới được giải quyết. Trong khi đó, mẹ ông T. có người con riêng mà người này thì không có ý kiến phản đối hay chấp thuận yêu cầu của ông T. Sau cùng, UBND xã trả lại hồ sơ đăng ký khai sinh của ông T.

Chính quyền phải tự xác minh

Nếu ông Trang đang chờ UBND phường xem xét lại vụ việc thì ông T. đã gửi đơn yêu cầu Phòng Tư pháp huyện, Sở Tư pháp TP.HCM can thiệp.

Ngày 2-10-2012, Sở Tư pháp TP.HCM có công văn cho biết: Đối với những trường hợp đăng ký khai sinh quá hạn cho người đã thành niên mà một bên hoặc cả hai bên cha, mẹ đã chết, UBND cấp xã cần căn cứ vào những giấy tờ cá nhân có ghi về quan hệ cha, mẹ, con do đương sự xuất trình để ghi. Trường hợp không có giấy tờ ghi về quan hệ cha, mẹ, con thì cơ quan đăng ký hộ tịch phải xác minh làm rõ trước khi đăng ký.

Sau khi nhận được công văn này, ông T. đã đến UBND xã Bình Chánh nộp lại hồ sơ nhưng xã này vẫn không giải quyết.

KIM PHỤNG