Cảnh sát cơ động: Lực lượng tinh nhuệ chống bạo loạn, khủng bố

Cảnh sát cơ động (CSCĐ) là lực lượng vũ trang đặc biệt của ngành công an. Hoạt động của CSCĐ theo Pháp lệnh năm 2013, đến năm 2022 thì nâng lên thành luật, có hiệu lực từ ngày 1-1-2023.

Nhân một năm triển khai đạo luật này, báo Pháp Luật TP.HCM phỏng vấn Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Thanh, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động.

Những đặc thù, khác biệt

. Phóng viên: Thưa Thiếu tướng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động đã triển khai phổ biến, quán triệt Luật CSCĐ như thế nào?

+ Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Thanh (ảnh): Trước hết, phải khẳng định việc Quốc hội ban hành một luật riêng về Cảnh sát cơ động đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc với lực lượng. Đây là cơ sở pháp lý cho tổ chức, hoạt động và xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bộ Tư lệnh CSCĐ đã triển khai quyết liệt, toàn diện Luật Cảnh sát cơ động và các văn bản quy định chi tiết thi hành cho hơn 4.000 lãnh đạo, cán bộ làm công tác pháp chế trên toàn quốc của ngành công an và toàn thể cán bộ, chiến sĩ lực lượng CSCĐ.

Có thể nói sau một năm triển khai đồng bộ, Luật CSCĐ đã phát huy hiệu quả trong công tác vũ trang bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

. CSCĐ có đặc thù, khác biệt so với các lực lượng khác trong công an nhân dân?

+ CSCĐ tổ chức theo mô hình đơn vị vũ trang chiến đấu tập trung, quân số đông, được trang bị nhiều loại vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật đặc chủng, chuyên dụng hiện đại…

CSCĐ tác chiến theo đội hình, cơ động, nhanh, đấu tranh vũ trang trực diện, xử lý những vụ việc, tình huống phức tạp mà nếu chỉ sử dụng biện pháp, lực lượng khác thì không giải quyết được.

CSCĐ được tổ chức huấn luyện thường xuyên, chuyên sâu về võ thuật, quân sự, kỹ chiến thuật chiến đấu ở cường độ cao, trong mọi điều kiện địa hình, địa bàn, thời tiết, khí hậu. Mỗi chiến sĩ phải có sức khỏe bền bỉ, dẻo dai, sử dụng thành thạo các loại vũ khí, phương tiện được trang bị, có kỹ năng chiến đấu tinh nhuệ, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.

Sau một năm triển khai đồng bộ, Luật Cảnh sát cơ động đã phát huy hiệu quả trong công tác vũ trang bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.

Phối hợp chặt chẽ với quân đội

. Với đặc điểm như vậy, CSCĐ có những tương đồng nhất định với các đơn vị chiến đấu của quân đội. Vậy hai bên phối hợp thế nào?

+ Các quy định về phối hợp giữa CSCĐ với các lực lượng thuộc Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ được quy định tại Điều 21 Luật CSCĐ, Nghị định 02/2022/NĐ-CP và Nghị định 03/2019/NĐ-CP về phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và nhiệm vụ quốc phòng.

Chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các lực lượng thuộc Bộ Quốc phòng trên các mặt công tác như cung cấp thông tin, phối hợp trong đào tạo, huấn luyện, diễn tập, rồi công tác vũ trang bảo vệ mục tiêu.

Trang bị máy bay cho CSCĐ, rồi thành lập Trung đoàn Không quân Công an nhân dân có sự đóng góp, ủng hộ rất lớn của quân đội.

Hiệp đồng chặt chẽ, theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mỗi lực lượng nên đã phát huy hiệu quả trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Kiểm soát chặt, không để xảy ra lạm quyền

. Đặc trưng của CSCĐ có lẽ là trấn áp, bảo vệ và khôi phục trật tự công cộng. Vậy Bộ Tư lệnh CSCĐ làm thế nào để kiểm soát trên toàn lực lượng, tránh lạm quyền, nhất là khi triển khai các nội dung liên quan đến quyền con người, quyền công dân theo quy định của hiến pháp?

+ Hoạt động của CSCĐ liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân đã được quy định trong Luật CSCĐ và các luật có liên quan như Luật Công an nhân dân; Luật Phòng, chống khủng bố; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ và các luật chuyên ngành khác.

Bộ Tư lệnh đã quán triệt tới cán bộ, chiến sĩ nắm vững các quy định, quy trình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đặc biệt là khi thực hiện các nhiệm vụ về phòng, chống khủng bố, tuần tra kiểm soát, bảo vệ mục tiêu, hướng dẫn về nghiệp vụ để thực hiện thống nhất trong toàn lực lượng.

Do vậy, trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ, chính là những nhiệm vụ liên quan đến hạn chế quyền con người, quyền công dân, cán bộ, chiến sĩ CSCĐ luôn chấp hành nghiêm quy trình công tác, không để xảy ra sai phạm.

. Huy động máy bay dân dụng vào hoạt động vũ trang là một điểm mới trong Luật CSCĐ. Sau một năm, quy định này đã được áp dụng trên thực tế chưa?

+ Khoản 2 Điều 10 Luật CSCĐ quy định CSCĐ được mang theo người vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không, lên máy bay dân sự trong trường hợp sử dụng máy bay do cấp có thẩm quyền huy động riêng cho CSCĐ để kịp thời cơ động giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự nhằm mục đích đáp ứng kịp thời yêu cầu cấp bách của vụ việc.

Đó có thể là các công tác áp tải hàng hóa đặc biệt của Nhà nước, áp tải tội phạm nguy hiểm theo yêu cầu của cơ quan chức năng, hay gần đây là áp tải cổ vật quốc gia vận chuyển ra nước ngoài triển lãm…

Quy định này đã được triển khai trên thực tế, mà quy mô nhất là lần đầu tiên lực lượng CSCĐ đã trưng dụng máy bay dân sự để vận chuyển cán bộ, chiến sĩ đặc nhiệm cơ động khẩn cấp đi xử lý kịp thời, hiệu quả vụ khủng bố xảy ra tại Đắk Lắk hồi tháng 6-2023, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và trang thiết bị.

Bộ Tư lệnh đã phối hợp với cơ quan liên quan Bộ GTVT khảo sát, xây dựng phương án bảo đảm an ninh trật tự, chống bạo loạn, khủng bố tại các cảng hàng không, sân bay và các địa bàn mà phương tiện giao thông khác khó tiếp cận hoặc đáp ứng yêu cầu khẩn trương, cấp bách của vụ việc.

. Xin cảm ơn Thiếu tướng.•