Tới quận 8, TP.HCM, chúng tôi dò hỏi đường đi vào tuyến rạch Bồ Đề nhưng rất nhiều người dân địa phương không biết. Ít ai ngờ con rạch rộng lớn nằm ở ngoại thành ngày nào bây giờ nhiều đoạn đã bị người dân xây nhà lấn chiếm, lấp bít cả lối đi.
Ô nhiễm quá, phải giải tỏa rạch Bồ Đề
Phải nhờ anh Nguyễn N., một công nhân lâu năm của Công ty Thoát nước Đô thị TP.HCM dẫn đường, chúng tôi mới đến được những đoạn rạch Bồ Đề đang bị lấn chiếm. “Đây là đoạn khu vực tiếp giáp giữa quận 8 và huyện Bình Chánh. Vài năm trước rạch còn rộng lắm, sà lan chạy vào còn được. Nhưng giờ dân lấn chiếm nhiều quá nên dòng chảy thường xuyên tắc nghẽn, ô nhiễm nghiêm trọng” - anh N. bày tỏ.
Trên bản đồ, tuyến rạch Bồ Đề bắt đầu từ ngã ba sông Hiệp Ân, chạy dọc theo quốc lộ 50 hướng từ quận 8 về huyện Bình Chánh. Song trên thực tế, đoạn rạch tiếp giáp giữa quận 8 và huyện Bình Chánh đã bị lấn chiếm, nhiều chỗ không lối đi. Thậm chí có nhiều hộ còn làm “nhà xí” ngay trên mặt nước nên nhìn tuyến rạch chẳng khác những tuyến kênh đen ở quận 4 trước đây. Tình trạng ô nhiễm này đã được UBND quận 8 báo động từ cuối năm 2013.
Tuyến rạch Bồ Đề (quận 8, TP.HCM) nhiều đoạn bị lấn chiếm thu hẹp dòng chảy. Ảnh: KB
Đến giữa tháng 10-2015, trong công văn gửi các sở, ngành liên quan, UBND quận 8 cho biết đã ban hành kế hoạch đo vẽ hiện trạng tuyến rạch Bồ Đề để tiến hành giải tỏa, di dời nhà dân lấn chiếm. Bước đầu, UBND quận 8 xác định tổng diện tích cần giải tỏa hơn 3.500 m2, có 34 hộ dân thuộc phường 5 bị ảnh hưởng. Dự kiến đến cuối tháng 11-2015, Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng quận 8 sẽ hoàn tất hồ sơ pháp lý của dự án để lập thủ tục xin chủ trương và ghi vốn thực hiện dự án. “Đối với những hộ dân bị ảnh hưởng, căn cứ nguồn gốc pháp lý về nhà đất, quận sẽ có hướng bồi thường, hỗ trợ cụ thể”, Ban Giải phóng mặt bằng quận 8 thông tin.
Kênh thối gần sân bay chờ ngày cải tạo
Sau những cơn mưa lớn, dòng nước đen ngòm hôi thối ở kênh Tân Trụ, quận Tân Bình cứ tràn vào nhà dân. Thấy chúng tôi ghi hình đoạn kênh tắc nghẽn do rác vào chiều 22-10, bà Út nhà số 90/2 Nguyễn Phúc Chu, phường 15, quận Tân Bình bày tỏ: “Nếu cải tạo kênh, nhà tôi bị mất vào đến 12 m nhưng tôi ủng hộ dự án này. Sống chật một chút mà khang trang chứ sống trong cảnh ô nhiễm triền miên thế này thì không thể chịu nổi”.
Dự án cải tạo kênh Tân Trụ (từ đường Phạm Văn Bạch đến kênh Hy Vọng) do Trung tâm Chống ngập làm chủ đầu tư, hiện đã hoàn thành phần đo vẽ, khảo sát. Dự án có tổng kinh phí hơn 530 tỉ đồng, cần giải tỏa hơn 7.700 m2, có 227 căn nhà bị ảnh hưởng (trong đó có 89 căn giải tỏa trắng).
Theo kế hoạch, trong giai đoạn 2016-2020, tuyến kênh Tân Trụ sẽ được lắp đặt cống hộp và mở đường hai bên, mỗi bên khoảng 12 m. Tuy nhiên, để đẩy nhanh tiến độ, Sở KH&ĐT vừa đề nghị nên tách phần bồi thường giải phóng mặt bằng thành dự án riêng và giao cho UBND quận Tân Bình thực hiện.
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều người dân sống ven kênh Tân Trụ cho biết đã được chính quyền địa phương cung cấp một số thông tin về dự án này. “Chúng tôi rất mong chờ dòng kênh thối này sớm được cải tạo, chỉnh trang, mang lại không gian sống mới cho cư dân tương tự dự án cải tạo kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè” - anh Huỳnh Sơn, nhà gần kênh, hy vọng.
Còn 57 tuyến kênh rạch bị lấn chiếm Trong báo cáo gửi UBND TP.HCM tháng 10-2015, Trung tâm Chống ngập cho biết hiện toàn TP còn 57 tuyến kênh rạch bị lấn chiếm, ảnh hưởng đến thoát nước và gây ô nhiễm môi trường. Trong đó tại quận 7 có 12 tuyến, Gò Vấp 11 tuyến, Bình Thạnh tám tuyến… Hiện ngoài dự án cải tạo rạch Bồ Đề và kênh Tân Trụ còn có các dự án trong giai đoạn chuẩn bị thực hiện như dự án cải tạo kênh Hy Vọng (Tân Bình), cải tạo rạch Văn Thánh (Bình Thạnh). |