Ngày 29-5, TAND cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm và đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm vụ cố ý làm trái tại Vinacafe.
Hai bị cáo Nguyễn Công Hoàng (sinh năm 1959, nguyên phó tổng giám đốc công ty cà phê Việt Nam, kiêm giám đốc trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe) và Nguyễn Nhật (sinh năm 1957, nguyên giám đốc công ty kinh doanh tổng hợp Vinacafe Quy Nhơn) sau khi xét xử sơ thẩm đã có kháng cáo kêu oan.
Bị cáo Nguyễn Công Hoàng.
HĐXX nhận định cấp sơ thẩm vi phạm tố tụng nghiêm trọng cấp phúc thẩm không thể khắc phục được. Quá trình điều tra và cấp sơ thẩm chưa xác định được chính xác số tiền thiệt hại cũng như chưa xác định được tổng công ty có chỉ đạo các bị cáo hay không... Từ đó, toà tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra xét xử.
Theo hồ sơ, năm 2010, các ngân hàng không có nguồn USD để bán cho các doanh nghiệp. Khi đó, Vinacafe Quy Nhơn cần có USD để nhập khẩu phân bón nên Nguyễn Nhật đại diện Vinacafe Quy Nhơn đã ký hợp đồng cho Trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe do ông Nguyễn Công Hoàng làm giám đốc vay tiền để mua cà phê xuất khẩu. Cả hai doanh nghiệp này đều trực thuộc tổng công ty cà phê Việt Nam- Vinacafe.
Theo đó, xuất khẩu được cà phê, Trung tâm thu ngoại tệ về bán lại cho BIDV Bình Định để ngân hàng này bán ngoại tệ lại cho Vinacafe Quy Nhơn nhập khẩu phân bón. Thực hiện chủ trương trên, ngày 3-8-2010, ông Nguyễn Nhật và ông Nguyễn Công Hoàng đã ký Hợp đồng vay vốn với nội dung trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe vay của Vinacafe Quy Nhơn số tiền 50 tỉ đồng.
Mục đích để thu mua cà phê với lãi suất vay 13% năm, sẽ được trả sau khi thanh lý hợp đồng, thời hạn vay theo kế hoạch thu mua và xuất khẩu cà phê của trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe.
Trong thời gian từ 3-8-2010 đến 12-11-2010, trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe đã gửi cho công ty Vinacafe Quy Nhơn 9 giấy đề nghị chuyển tiền tổng giá trị 124 tỉ đồng. Vinacafe Quy Nhơn đã ký 21 ủy nhiệm chi chuyển cho Trung tâm tổng số tiền 116,8 tỉ đồng từ ngày 4-8-2010 đến 15-11-2010. Trung tâm đã chuyển trả nợ cho Vinacafe Quy Nhơn tổng cộng 19 lần với tổng số tiền 71,7 tỉ đồng tiền gốc và thanh toán thêm một vài lần nữa, còn nợ Vinacafe Quy Nhơn tiền gốc là gần 36 tỉ đồng.
Xử sơ thẩm, toà đã tuyên phạt bị cáo Hoàng 12 năm tù, bị cáo Nhật 11 năm tù.
Tại phiên phúc thẩm, hai bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội như bản án sơ thẩm quy buộc. Theo các bị cáo, việc mình làm tất cả vì mục đích đưa công ty đi lên, không có tư lợi, chiếm đoạt tài sản của công ty. Việc làm này đã báo cáo và có sự đồng ý của tổng công ty. Ngoài ra, các bị cáo cho rằng số thiệt hại cấp sơ thẩm quy kết là chưa đúng vì toàn bộ số tiền này đang nằm trong tổng công ty, các bị cáo không gây thiệt hại cho Nhà nước.
Bào chữa, luật sư của bị cáo cho rằng trong vụ án này Vinacafe không bị thiệt hại. Sau khi khởi tố vụ án đến nay, trung tâm xuất nhập khẩu Vinacafe tiếp tục trả cho Vinacafe Quy Nhơn thêm 3 tỉ đồng, hiện số nợ chỉ còn 36,2 tỉ đồng.
Số nợ sẽ tiếp tục giảm đi theo lộ trình với sự giám sát trực tiếp của tổng công ty Vinacafe và Vinacafe Quy Nhơn. Hiện Trung tâm vẫn hoạt động bình thường và kinh doanh có lãi, hoàn toàn có khả năng trả nợ.
Từ đó, luật sư nói bản án sơ thẩm xác định số tiền trung tâm còn nợ Vinacafe Quy Nhơn là tiền các bị cáo làm thất thoát của Nhà nước là không đúng. Vì kết quả điều tra tại trung tâm đã khẳng định: số tiền này đã được trung tâm dùng để trang trải nợ nần - nghĩa là khoản tiền đó dùng để đầu tư, chi phí, duy trì cho hoạt động kinh doanh của trung tâm, giúp trung tâm thu về lợi nhuận... Từ đó, luật sư đề nghị HĐXX tuyên các bị cáo không phạm tội.