Dự án Khu phố mới Phước An (thường gọi là Khu dân cư Phước An; thị trấn Tiên Kỳ, huyện Tiên Phước) do Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển hạ tầng Quảng Nam, được UBND tỉnh Quảng Nam chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 5-2015. Tuy nhiên, đã gần 10 năm, dự án chưa hoàn thiện, dù được gia hạn tiến độ nhiều lần.
Dân sống khổ vì ở cạnh dự án
Sau khi được chấp thuận chủ trương đầu tư, chính quyền địa phương thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ từ năm 2016. Nhưng, đến nay nhiều người vẫn chưa được bố trí tái định cư.
Nhiều năm liền, một số gia đình đã tháo dỡ nhà cửa, bàn giao mặt bằng phải thuê nhà ở hoặc ở trong nhà tạm. Một số hộ ở tại chỗ bị trũng thấp do dự án thi công xung quanh, thường xuyên ngập úng, nhà cửa xuống cấp có nguy cơ sụp đổ.
Ông Nguyễn Dõng (73 tuổi, ngụ thị trấn Tiên Kỳ), cho biết dự án đổ đất xung quanh, khu đất nhà ông trở thành nơi thấp nhất. Khi trời mưa, nước xung quanh dự án chảy vào, nhà ông chẳng khác hồ chứa.
“Họ đổ đất xung quanh, nhà tôi thành chỗ thấp nhất nên mưa xuống là ngập. Còn nhà cửa xây dựng cũng rất lâu, bây giờ đã xuống cấp, hư hỏng hết. Dù rất cực, không ở nổi nhưng phải chấp nhận vì không biết ở đâu?”, ông Dõng than thở.
Theo ông, gia đình chấp thuận chủ trương, sẵn sàng nhường đất cho dự án nếu như nhà nước đưa ra phương án đền bù, bố trí tái định cư thoả đáng.
Bà Nguyễn Thị Nhị (vợ ông Dõng), cho hay gia đình bà có 1.700m2 đất bị thu hồi, được bố trí 4 lô tái định cư. Cơ bản gia đình đã thống nhất giá cả bồi thường, nhưng không đồng ý với thủ tục bố trí tái định cư.
“Họ đền bù 4 lô, chỉ vị trí đất tái định cư cho tôi bên kia, nhưng mà chưa có giấy tờ gì hết! Đất chỗ đó giờ đang của người ta, chưa thu hồi mà nói là tái định cư cho tôi sao được. Lỡ nhà nước không thu hồi của người ta được thì quyền lợi của tôi giải quyết thế nào?”, bà Nhị thắc mắc và cho biết, dù sống khổ nhưng gia đình bà không có lựa chọn khác.
Lỗi của cơ quan nhà nước
Chủ đầu tư đã bỏ hàng chục tỉ đồng vào dự án. Nhưng công tác giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư chưa hoàn thành khiến dự án rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan. Mới đây, ông Mai Tiến Công, Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư Phát triển Hạ tầng Quảng Nam, có đơn kiến nghị khẩn cấp gửi UBND tỉnh Quảng Nam.
Trong đơn, công ty này đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam xem xét chỉ đạo giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng kéo dài nhiều năm, thực hiện tái định cư để người dân bàn giao mặt bằng, hoàn thành đúng tiến độ đã gia hạn.
Nói về trách nhiệm của chính chính quyền địa phương, ông Nguyễn Hùng Anh, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước cho hay, dự án Khu dân cư Phước An được phê duyệt phương án tái định cư tại chỗ. Trước đây, huyện mới chỉ thực hiện thủ tục thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, chờ quỹ đất của dự án để bố trí tái định cư.
“Khi tổ chức thực hiện bồi thường thì vướng, có hộ nhận tiền, hộ không nhận tiền. Do đó, dự án không triển khai liên tục, chưa hoàn thiện đúng tiến độ”, ông Nguyễn Hùng Anh nói.
Theo ông Hùng Anh, nếu trước đây lập thủ tục bố trí tái định cư cùng thời điểm với thủ tục thu hồi đất thì người dân chỉ nộp khoảng 100 triệu đồng/1 lô tái định cư. Còn đến thời điểm này, người dân phải nộp tiền sử dụng đất khoảng 400-500 triệu/lô tái định cư, thậm chí cả tỉ đồng.
“Nếu phê duyệt tái định cư theo phương án mới, áp dụng giá đất mới thì người dân nộp phần tiền chênh lệch quá nhiều, như vậy họ chịu thiệt”, ông nói và thừa nhận, lỗi thuộc về nhà nước, bởi người dân chấp thuận chủ trương nhưng huyện không thể bố trí tái định cư ngay.
Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước cho hay, huyện đang xin ý kiến lãnh đạo tỉnh, tạo điều kiện phê duyệt giá đất tái định cư năm 2016 (cùng thời điểm thu hồi đất) để bố trí cho người dân. Đồng thời, đề xuất các giải pháp hỗ trợ chủ đầu tư hoàn thiện dự án đúng tiến độ cho phép.
Ghi nhận của PV, dự án thi công khoảng 80% khối lượng, hầu hết các hạng mục công trình đã hoàn thành.
Ngược lại, tại một số vị trí vướng mặt bằng, công tác thi công vẫn còn bỏ ngõ. Tại các vị trí này, cốt nền thấp hơn cốt nền khu dân cư bao bọc tứ phía từ 0,5-2m. Do đó, đây là vị trí chứa nước cho dự án mỗi khi trời mưa lớn.
