FASTGO lên tiếng về mô hình vận tải công nghệ

Dư luận đang xôn xao về vai trò pháp lý của dịch vụ gọi xe công nghệ nói chung trong hai câu chuyện “Công ty Cổ phần Ánh Dương (Vinasun) kiện Công ty TNHH Grab (Grab)” và “Dự thảo nghị định về quản lý hợp đồng vận chuyển điện tử”.

Mới đây, Công ty Cổ phần FASTGO Việt Nam (FASTGO) có công văn gửi HĐXX TAND TP.HCM về vụ kiện giữa hai công ty trên để cung cấp thông tin làm rõ mô hình hoạt động các công ty công nghệ trong lĩnh vực vận tải (sau đây gọi là xe công nghệ - PV).

Nhiều ý kiến trái chiều

Theo FASTGO, những câu chuyện xoay quanh hai sự kiện trên thực chất đều nhận được những ý kiến trái chiều.

Nhiều tài xế taxi truyền thống tập trung tại sân tòa ở TP.HCM trong một phiên xử gần đây giữa Vinasun và Grab. Ảnh: PHƯƠNG LOAN  

Cụ thể, những ý kiến phản đối mô hình xe công nghệ cho rằng với các đặc điểm kinh doanh nội tại thì những doanh nghiệp này phải được xếp vào loại hình doanh nghiệp vận tải truyền thống, bị ràng buộc với nhiều điều kiện kinh doanh chặt chẽ. Trong khi đó, những doanh nghiệp xe công nghệ đang kinh doanh tự do mà không bị ràng buộc pháp lý và trách nhiệm xã hội như các hãng taxi truyền thống.

Ngược lại, ý kiến ủng hộ các doanh nghiệp xe công nghệ lại cho rằng đây chỉ là kinh doanh dịch vụ phần mềm kết nối giữa hành khách với tài xế trên mô hình kinh tế chia sẻ và không thể mang mô hình kinh doanh 0.4 để áp dụng cho tương lai 4.0…

Theo FASTGO: “Nhìn nhận một cách khách quan trên quan điểm tôn trọng ý kiến và thông tin đa chiều thì cả hai bên đều có những điểm hợp lý và chưa hợp lý, khiến các cơ quan quản lý và truyền thông lúng túng vì đây là vấn đề mới của ngành vận tải và công nghệ thông tin”.

Quan điểm của FASTGO cũng không bình luận doanh nghiệp xe công nghệ có phải là doanh nghiệp kinh doanh vận tải hay không, vì đó là chuyên môn của các cơ quan quản lý và đã có nhiều văn bản pháp quy. FASGO chỉ tập trung phân tích làm rõ các khía cạnh công nghệ và dịch vụ mà các bên đang tranh cãi về mô hình xe công nghệ có là trung gian môi giới kết nối các chuyến đi hay không.

“Không phải mô hình công ty công nghệ thuần túy”

FASTGO đưa ra phân tích và so sánh về sự thay đổi từ “mô hình kinh tế” chia sẻ sang “mô hình kinh tế cho thuê”.

Theo các chuyên gia kinh tế, khái niệm “mô hình kinh tế chia sẻ” thường được các công ty lớn sử dụng như một hình thức PR để đối phó với chính quyền trong các vụ việc và tranh thủ ý kiến ủng hộ của cộng đồng. Theo đó, các mô hình hoạt động như các doanh nghiệp xe công nghệ hiện nay về bản chất là “mô hình kinh tế cho thuê ngắn hạn”.

Bên cạnh đó, FASTGO cũng đưa ra đánh giá về môi giới kinh doanh là hình thức đóng vai trò trung gian, kết nối khách hàng với nhà cung cấp dịch vụ, chịu một phần trách nhiệm trong việc đảm bảo giao dịch mà không trực tiếp chịu trách nhiệm về việc cung cấp dịch vụ.

FASTGO đánh giá: “Căn cứ trên thực tế hoạt động của mô hình xe công nghệ hiện nay, rõ ràng đây không phải là mô hình công ty công nghệ thuần túy, cũng không phải hoàn toàn mang tính chất môi giới kinh doanh như các ứng dụng gọi xe khác bởi các lý do sau”:

Thứ nhất, về giá cước: Doanh nghiệp xe công nghệ chính là đơn vị quyết định giá cước chuyến đi theo thời điểm, giá cước này các tài xế hoàn toàn không biết mà chỉ hiển thị cho khách hàng khi gọi xe. “Nếu đơn thuần là trung gian môi giới thì giá cước phải do bên bán (là tài xế) quyết định theo nguyên lý thị trường” - văn bản nêu.

Trường hợp này là doanh nghiệp xe công nghệ bán dịch vụ vận chuyển cho khách trước và hưởng doanh thu về công ty. Sau đó thuê tài xế để cung cấp dịch vụ cho khách hàng, trả một phần phí khoảng 70% phí thu được của khách hàng.

Thứ hai, về thanh toán: FASTGO dẫn chứng theo công bố của một doanh nghiệp xe công nghệ thì gần 50% số cuốc khách đi được thanh toán bằng thẻ ngân hàng, số tiền này sẽ về công ty trước khi thanh toán lại cho đối tác là tài xế sau khi trừ chiết khấu.

“Nếu đơn thuần chỉ là trung gian môi giới thì tiền từ khách hàng phải được chuyển thẳng về ví điện tử hoặc tài khoản ngân hàng của đối tác tài xế” - FASTGO nói và cho rằng ở đây doanh nghiệp này đã ghi nhận toàn bộ doanh thu từ khách hàng là doanh thu của đơn vị và thanh toán lại cho tài xế bằng chính sách tự quyết với tài xế.

FASTGO thông tin thêm: Trong thời gian qua, một doanh nghiệp xe công nghệ, sau khi buộc khách hàng chuyển đổi ví điện tử từ dạng ví Credit sang dạng ví Moca, khách hàng không thể liên kết được với tài khoản của những ngân hàng không nằm trong danh sách liên kết của ví Moca. Vì vậy, hàng triệu khách hàng đã bị mất tiền từ ví điện tử Credit và cũng không biết được số tiền mình còn lại là bao nhiêu sau khi chuyển đổi.