Đến khi làm thủ tục bảo lãnh đưa con ra nước ngoài thì được yêu cầu thử ADN, người mẹ mới khai thật cháu là con nuôi”.
Đó là một trong những trường hợp vướng mắc khó giải quyết quyền lợi cho trẻ được nhận nuôi mà bà Nguyễn Thị Hảo, Cục trưởng Cục Con nuôi Bộ Tư pháp chia sẻ tại Hội nghị tổng kết thi hành công ước Lahay số 33 về bảo vệ trẻ em và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nuôi con nuôi quốc tế và Luật Nuôi con nuôi trên địa bàn TP.HCM ngày 10-8.
Theo thông tin từ bà Hảo về trường hợp trên, nước sở tại họ xem điều này là gian dối và đứa trẻ rất khó được đến sống với bố mẹ. Bà nói: “Lỗi của ai thì không biết nhưng rõ ràng là đứa trẻ bị thiệt thòi”.
Cũng vì các bậc cha mẹ lơ là hoặc cố ý làm sai quy trình nhận con nuôi mà nhiều đứa trẻ gặp nhiều trở ngại khi làm giấy tờ tùy thân hợp lệ, ảnh hưởng tới quyền lợi của bé.
Hiện nay có năm cơ sở bảo trợ xã hội được UBND TP.HCM chỉ định làm nhiệm vụ giới thiệu trẻ em cho làm con nuôi người nước ngoài. Tuy nhiên, theo ông Đinh Hữu Tuyến, Giám đốc Làng thiếu niên Thủ Đức, có những trường hợp được giới thiệu con nuôi nhiều năm qua nhưng đến nay chưa được giải quyết do vướng quy định. Theo quy định của Luật Nuôi con nuôi thì chính quyền địa phương (con nuôi trong nước) và Sở Tư pháp (con nuôi nước ngoài) phải trực tiếp lấy ý kiến cha, mẹ đẻ của trẻ và những người có liên quan về việc cho trẻ làm con nuôi, họ cũng phải có mặt khi giao nhận con nuôi.
Ông Tuyến nói: “Trên thực tế, có hồ sơ kéo dài hàng năm trời vì các em có hoàn cảnh xuất thân quá phức tạp, trẻ không nhớ rõ, thậm chí không biết gì về cha mẹ, người thân. Nhiều người mẹ đã bỏ địa phương đi rất lâu, gia đình không biết người mẹ đã sinh và bỏ rơi đứa bé. Một số khác thì tỏ ra bất hợp tác, trốn tránh… Đây thực sự là một khó khăn rất lớn trong quá trình lấy ý kiến thân nhân về việc cho trẻ làm con nuôi”.
Anh Nguyễn Ngọc Duy, Phòng Quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TP.HCM, cho biết từ đầu năm 2011 đến nay, công an tiếp nhận 591 trường hợp Sở Tư pháp yêu cầu xác minh để người nước ngoài nhận con nuôi. Có nhiều vụ việc kéo dài bởi người mẹ ở tỉnh khác đến TP sinh con với địa chỉ, số điện thoại không chính xác, sau đó bỏ rơi con. Việc phối hợp với các địa phương khác xác minh thân nhân của trẻ rất khó khăn, thậm chí không được hồi âm.
