Sở GTVT TP Hà Nội vừa có báo cáo gửi UBND TP Hà Nội về việc nghiên cứu, xây dựng đề án “Phân vùng hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng, tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030”.
Lộ trình theo ba giai đoạn
Đề án trên nhằm cụ thể hóa lộ trình hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, giảm ùn tắc và ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP đã được HĐND TP Hà Nội thông qua tại kỳ họp tháng 7-2017.
Theo đó, Sở GTVT đề xuất xây dựng phương án cấm xe máy theo ba giai đoạn: 2019-2025, 2026-2030 và sau năm 2030.
Cụ thể, từ nay đến năm 2025 sẽ thí điểm cấm xe máy vào giờ cao điểm các ngày làm việc trong tuần trên hai tuyến đường dẫn vào trung tâm TP gồm: Đường Nguyễn Trãi (đoạn từ nút giao Vành đai 3 đến đường Láng) sẽ thí điểm cấm xe máy vào năm 2019-2020; đường Xuân Thủy - Cầu Giấy sẽ cấm xe máy sau năm 2020, khi tuyến đường sắt đô thị 3A đi vào hoạt động.
Ngoài ra, Hà Nội sẽ nghiên cứu hạn chế xe máy trên bốn trục đường lớn xuyên tâm khác gồm: Giải Phóng (đoạn từ nút giao Vành đai 3 đến phố Đại Cồ Việt), Nguyễn Văn Cừ (đoạn từ cầu vượt Long Biên đến cầu Chương Dương), Lê Văn Lương (đoạn từ nút giao Vành đai 3 đến đường Láng), Trần Duy Hưng - Nguyễn Chí Thanh.
Đồng thời giai đoạn 2021- 2025, Hà Nội sẽ thực hiện cấm xe máy hoạt động vào các ngày cuối tuần tại tuyến phố trung tâm của quận Hoàn Kiếm (thuộc khu vực bảo tồn cấp 1 mở rộng).
Giai đoạn 2025-2030, tiến hành hạn chế xe máy trong khu vực Vành đai 1 gồm bốn quận nội thành cũ là Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng. Giai đoạn sau năm 2030, hạn chế xe máy trong khu vực Vành đai 3 và mở rộng ra các khu vực khác.
Ùn tắc giao thông ở Hà Nội đang là bài toán nan giải. Ảnh: T.PHÚ
Cùng với lộ trình cấm xe máy trên, Hà Nội cũng đề ra lộ trình phát triển các phương tiện vận tải hành khách công cộng thay thế gồm xe buýt, minibus, buýt nhanh, đường sắt đô thị, xe đạp công cộng, một số phương tiện giao thông khác… Trong đó, các loại hình vận tải công cộng sẽ đáp ứng khoảng 70% nhu cầu đi lại của người dân.
Theo Sở GTVT, việc xây dựng đề án trên là cần thiết. Và việc cấm xe máy phải tuân thủ các nguyên tắc chung là khu vực hạn chế xe máy phải nằm trên địa bàn các quận có điều kiện thuận lợi cho tổ chức giao thông (như điểm đỗ xe, các tuyến trung chuyển), năng lực vận tải hành khách công cộng và các phương tiện phải đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân, không cấm xe máy trên các tuyến đường độc đạo…
Phải có phương án hợp lý
Về lộ trình cấm xe máy trên, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, phân tích: Ùn tắc tại Hà Nội đã báo động nhiều năm nay, vì vậy cấm xe máy, tăng cường phương tiện vận tải công cộng là lộ trình tất yếu và là một chủ trương đúng. “Tôi cho rằng thời điểm này Hà Nội đưa ra lộ trình trên là phù hợp. Giao thông Hà Nội đã cấp bách lắm rồi, nếu không hạn chế xe cá nhân thì trong tương lai gần, Hà Nội có làm thêm bao nhiêu đường cũng không đủ chỗ để phương tiện lưu thông” - ông Thanh nói.
Tuy nhiên, ông Thanh cũng cho rằng Hà Nội phải có phương án tổ chức giao thông hợp lý, tránh gây xáo trộn đời sống người dân. “Chủ trương là đúng nhưng cách thực hiện phải hợp lý. Phải công bố rõ ràng đến năm nào, tại tuyến đường nào xe buýt, đường sắt trên cao và phương tiện vận tải hành khách công cộng khác đã đủ thay thế xe cá nhân thì thực hiện cấm. Những công việc này phải được chuẩn bị trước một bước rồi mới tiến hành hạn chế xe máy” - ông Thanh nhấn mạnh.
Cũng theo ông Thanh, cùng với tăng cường hạ tầng giao thông, tăng cường phương tiện vận tải hành khách công cộng, Hà Nội cũng phải rà soát lại quy hoạch theo hướng tuyệt đối không cho xây thêm nhà cao tầng ở nội đô. “Những năm qua quy hoạch nội đô bị phá vỡ, nhiều dự án cao ốc 20-30 tầng đua nhau mọc, gây sức ép lên hạ tầng giao thông và giờ Hà Nội đang phải giải quyết hậu quả này. Chính vì vậy phải thực hiện nghiêm quy hoạch đô thị, nếu không Hà Nội sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn khi giải quyết bài toán ùn tắc giao thông” - chuyên gia này lưu ý.
Thu mua xe máy cũ của dân Sở GTVT TP Hà Nội cũng cho biết từ nay đến năm 2025 sẽ thực hiện lộ trình dừng đăng ký xe máy mới tại các quận nội thành. Cụ thể, từ nay đến năm 2020, dừng đăng ký xe máy tại năm quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa, Tây Hồ. Giai đoạn 2020-2025 sẽ dừng đăng ký xe máy mới tại các quận Cầu Giấy, Hoàng Mai, Long Biên, Thanh Xuân, huyện Gia Lâm, Đông Anh. Cạnh đó, Hà Nội sẽ ban hành các chính sách hỗ trợ người dân thông qua việc thu mua xe máy cũ với mức giá tùy theo năm sử dụng đối với xe có tuổi đời dưới 10 năm. Theo ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT TP Hà Nội, do ùn tắc, ô nhiễm trong giao thông ngày càng gia tăng nên cần có giải pháp hạn chế phương tiện cá nhân kèm với thúc đẩy vận tải hành khách công cộng phát triển. Tuy nhiên, để cấm được xe máy thì cần có lộ trình cụ thể, đảm bảo lợi ích chung của xã hội và nhu cầu đi lại của người dân. Đề án hạn chế xe máy sẽ được lấy ý kiến người dân, chuyên gia trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. |