Ngày 23-3, Cơ quan Cảnh sát điều tra và VKSND tỉnh Bình Thuận đã thực hiện lệnh khám xét nhà bà Thông Thị Đinh (65 tuổi) ngụ xã La Dạ, huyện Hàm Thuận Bắc.
Cuộc khám xét chỗ ở diễn ra khá nhanh, bà Đinh đã tự nguyện giao nộp hai cục kim loại mặt trước hình tượng voi, mặt sau hình tượng người, màu cánh gián, mỗi cục có kích thước 2,5x1,8cm.
Theo lời khai của bà Thông Thị Đinh, đây là hai cục kim loại quý mà bà đã bỏ tiền ra mua trước đây.
Đây là động thái mới nhất của Cơ quan CSĐT sau hơn một năm TAND Cấp cao tại TPHCM hủy bản án sơ thẩm của TAND Bình Thuận kết án bà Đinh tám năm tù, giao hồ sơ cho VKSND Bình Thuận điều tra lại từ đầu.
CQĐT ghi hình hai cục kim loại
Theo cáo trạng của VKSND tỉnh Bình Thuận, tháng 2-2015, thông qua sự giới thiệu của ông Ya Thiên, ông Trần Minh Quang (52 tuổi, ngụ thị trấn Đức Tài, huyện Đức Linh, Bình Thuận) biết bà Đinh có bán một vật gia truyền bằng đồng đen nên ông Quang hỏi mua.
Bà Đinh cho biết vật gia truyền này là của ông K’ Ba (trú xã La Dạ), bà sẽ liên lạc và thay mặt ông K’ Ba đứng ra giao dịch mua bán. Ông Quang đồng ý và hai bên lập giấy đặt cọc tiền mua hàng, thỏa thuận vào ngày 12-5-2015 giữa ông Quang, ông Nguyễn Mạnh Hùng (bạn ông Quang) và bà Đinh.
Giấy đặt cọc có nội dung: “Bà Đinh đồng ý bán một con hàng đồng đen là vật gia truyền của gia đình cho ông Quang trị giá 80 triệu USD. Sau khi kiểm hàng xác định chất lượng, bên mua sẽ thưởng cho bên bán 500 triệu đồng. Trong ngày 12-5-2015, bên mua thanh toán cho bên bán số tiền 20 tỷ đồng, số tiền còn lại thanh toán trong 3 ngày tiếp theo. Bên mua đặt cọc cho bà Đinh số tiền 30 triệu đồng để thực hiện hợp đồng”.
Hai cục kim loại được cho là đồng đổi màu
Sau khi nhận tiền cọc 30 triệu đồng, bà Đinh viện ra nhiều lý do khác nhau để kéo dài thời gian giao hàng và còn yêu cầu ông Quang phải ứng thêm tiền để bà liên hệ mua hàng. Khi ông Quang yêu cầu được gặp trực tiếp ông K’ Ba thì bà Đinh nói rằng: “Ông K’ Ba không muốn tiếp xúc với người Kinh vì sợ bị cướp hàng”. Tin lời của bà Đinh từ tháng 2-2015 đến tháng 11-2016, ông Quang nhiều lần đưa cho bà Đinh tổng số tiền 785 triệu đồng.
Sau khi ông Quang tìm gặp và phát hiện nhà ông K’ Ba không có đồng đen, bà Đinh tiếp tục hứa hẹn bán một ché phát sáng, một ché đối bằng sắt, ba viên đá phát sáng, một viên đá thiên thạch nặng 3,81kg. Từ tháng 11-2016 đến tháng 1-2017, ông Quang tiếp tục đưa cho bà Đinh số 987 triệu đồng nữa tổng cộng hơn 1,7 tỷ đồng.
Ngoài ra, tháng 3-2017, bà Đinh còn thông báo cho ông Quang biết ông Mang Văn Bích (là cháu ông K’ Ba) có đồng đen và đang muốn bán. Ông Quang đặt cọc cho ông Bích số tiền 300 triệu đồng rồi lập một hợp đồng ủy quyền mua bán kim loại gia truyền giữa ông Bích và Quang, người môi giới là bà Thông Thị Đinh.
Tuy nhiên sau đó, ông Quang nhiều lần liên lạc nhưng ông Bích từ chối gặp mặt nên yêu cầu bà Đinh trả lại số tiền đã đặt cọc nhưng bà Đinh không đồng ý và khẳng định giữa bà và ông Bích không hề quen biết nhau, bà chỉ là người làm chứng cho việc mua bán giữa hai bên.
Cuối tháng 5-2017, ông Quang nộp đơn tố cáo bà Đinh và ông Bích. Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định Mang Văn Bích là người trú tại thôn 2, xã Hàm Cần, huyện Hàm Thuận Nam nhưng đã chết từ năm 2009 do bị sét đánh. Hiện cơ quan điều tra đã xác minh nhưng chưa làm rõ được đối tượng mạo danh Mang Văn Bích để điều tra, xử lý.
Quá trình điều tra, ông K' Ba khẳng định gia đình ông không có đồng den, đá đổi màu, thiên thạch, đá phát sáng và cũng không nhận tiền như lời khai của bà Đinh. Ngày 27-4-2018, Cơ quan CSĐT khởi tố, bắt giam bà Đinh về tội chiếm đoạt tài sản.
Quá trình điều tra, bà Đinh khai nhận sau khi nhận tiền của ông Quang đều giao hết cho ông K' Ba và chỉ giữ lại một ít để chi phí đi lại. Bà Đinh đã giao nộp bảng kê tiền nợ của ông K' Ba nội dung từ 2008, bà Đinh đã đưa tiền cho ông K' Ba và các con ông K' Ba xây nhà với tổng số tiền hơn 1,1 tỷ đồng.
Bà Đinh tại phiên tòa sơ thẩm
Tuy nhiên, theo CQĐT, bảng kê nợ này không thể hiện thời điểm ngừng đưa tiền và cũng không có chữ ký xác nhận của ông K Ba. Riêng ông K' Ba xác nhận năm 2010, ông có mượn tiền của bà Đinh xây nhà nhưng sau đó đã bán đất trả hết tiền.
Sau khi bị tố cáo, bà Đinh đã tự nguyện khắc phục hậu quả bằng cách giao cho ông Quang căn nhà cấp 4 và hơn 2.800 m² đất trồng cây lâu năm. Ông Quang đã nhận tài sản và không yêu cầu bồi thường gì thêm. Sau 10 tháng bị tạm giam, bà Đinh được tại ngoại để chữa bệnh.
Tháng 2-2019, TAND tỉnh Bình Thuận xét xử sơ thẩm. Tại phiên tòa, bà Đinh tiếp tục cho rằng do ông K' Ba hứa bán đồng đen nên bà mới gặp ông Quang để thỏa thuận mua bán kiếm tiền môi giới và đã đưa cho ông K' Ba hơn 1,1 tỷ đồng. Sở dĩ không có ký nhận là giữa bị cáo và ông K' Ba đều là người dân tộc thiểu số nên tin tưởng nhau. Tuy nhiên, lời khai này không được chấp nhận và bà Đinh bị kết án tám năm tù giam.
Sau khi bà Đinh kháng cáo kêu oan, tháng 12-2019, TAND Cấp cao tại TPHCM đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Tại phiên tòa, bà Đinh tiếp tục kêu oan cho rằng mình chỉ là người môi giới.
Theo TAND Cấp cao, giấy thỏa thuận mua bán ngày 12-5-2015 có nội dung hứa thưởng cho bên bán, điều này mâu thuẫn với một hợp đồng mua bán thông thường. Ông Quang đã biết trước bà Đinh không phải là chủ hàng nhưng CQĐT không làm rõ những mâu thuẫn trên để xác định ý thức lừa dối của bị cáo. Chủ thể mua bán còn có ông Nguyễn Mạnh Hùng nhưng không được lấy lời khai là chưa khách quan thỏa đáng theo quy định của pháp luật.
Trong giấy nhận nợ ngày 8-1-2016 cũng ghi rõ bà Đinh là người môi giới. Ngoài ra căn cứ biên bản ghi lời khai thì bà Đinh khai ông K Ba thừa nhận nợ tiền xây nhà, mua vàng, mua xe máy xới...
CQĐT cân 2 cục kim loại
Tuy nhiên, cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm đã không xác minh, thu thập các chứng cứ liên quan đến số tiền nợ và tiền đã trả nợ của ông K Ba để xác định số nợ trên có liên quan đến số tiền mà bà Đinh nhận của ông Quang hay không.
Đặc biệt, căn cứ đơn tố cáo và lời khai tại CQĐT thì ông Quang không quen biết bị cáo Đinh mà chỉ thông qua ông Ya Thiên ở Đà Lạt để tìm mua đá thiên thạch và giữa hai người có liên lạc điện thoại về việc mua bán này.
Tuy nhiên, cơ quan tố tụng đã không xác minh lấy lời khai ông Ya Thiên để làm rõ mối quan hệ có liên quan đến vụ án này là chưa khách quan, đầy đủ theo luật định... Từ những lý do trên, TAND Cấp cao tại TPHCM đã quyết định hủy án sơ thẩm, giao hồ sơ để điều tra lại vụ án theo qui định pháp luật.
Trao đổi với PLO, bà Đinh một mực cho rằng mình chỉ là người môi giới, là nạn nhân khiến bà bị mất đất, mất nhà còn bị kết án oan. Đối với hai cục kim loại vừa bị CQĐT thu giữ, bà Đinh cho biết, đây là hai cục đồng đổi màu (!?).
Theo bà Đinh, năm 2018 bà nghe giới thiệu nên đã cùng một người khác góp tiền mua của ông TVC ở Tánh Linh (Bình Thuận) với giá 5,5 tỉ đồng nhằm bán lại kiếm lời chứ không liên quan gì với vụ án.
PLO sẽ theo dõi, tiếp tục thông tin.
