Trước đây, vào ngày 5-5, Công ty Kính nổi Viglacera (VIFG) và Công ty TNHH Kính nổi Việt Nam (VFG) nộp đơn yêu cầu Cục Quản lý cạnh tranh (thuộc Bộ Công thương) điều tra và áp dụng biện pháp tự vệ đối với mặt hàng kính nổi nhập khẩu. Hai công ty này cho rằng kính nổi nhập khẩu tăng nhanh về số lượng, giá lại thấp hơn kính nội địa nên ngành kính nội địa có thể phải ngừng sản xuất. Do đó, các công ty này yêu cầu áp dụng biện pháp tự vệ bằng cách đánh thuế đối với kính nhập khẩu trong vòng bốn năm, cụ thể là áp thuế 0,6 USD/m2 kính.
Ngày 1-7, Bộ Công thương có quyết định khởi xướng điều tra. Sau khi các bên cung cấp tài liệu, đến ngày 30-10, Cục Quản lý cạnh tranh có báo cáo sơ bộ cho rằng việc gia tăng hàng nhập khẩu là nguyên nhân cơ bản gây ra thiệt hại cho ngành sản xuất kính trong nước. Đến ngày 20-11, Cục Quản lý cạnh tranh đã làm việc với các bên liên quan để nghe ý kiến.
Sáng 19-12, hơn mười doanh nghiệp nhập khẩu kính nổi đã bày tỏ sự lo ngại nếu Bộ Công thương ra quyết định áp dụng biện pháp tự vệ nói trên.
Các doanh nghiệp cho rằng họ đang nhập khẩu kính nổi nguyên liệu về để gia công thành kính xây dựng, kính trang trí nội thất, kính xe ôtô... Thời gian gần đây, hai doanh nghiệp sản xuất kính nội địa (chiếm trên 90% thị phần) đã liên tục tăng giá bán, tạo sự khan hiếm giả, gây ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu đầu vào sản xuất của các doanh nghiệp gia công. Nếu sắp tới Bộ Công thương chấp thuận tự vệ, áp thêm thuế vào hàng nhập khẩu thì xem như hạn chế kính nhập khẩu. Do đó, kính nội địa sẽ càng được dịp làm giá, tái lập thế độc quyền về cung cấp kính nổi nguyên liệu.
Ông Ngô Quang Thụy, Giám đốc điều hành Công ty Luật NT Trade Law, đại diện cho Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Dịch vụ Phú Phong, cho rằng theo quy định, các biện pháp tự vệ có thể không được áp dụng nếu việc áp dụng các biện pháp đó gây thiệt hại đến lợi ích của đa số nhà tiêu thụ hàng hóa. Trong trường hợp nói trên, các công ty gia công kính nổi chính là nhà tiêu thụ kính nổi nguyên liệu nhập khẩu và có thể bị thiệt hại nếu kính nhập khẩu bị đánh thuế. Do đó, Bộ Công thương không thể ra quyết định áp dụng biện pháp tự vệ.
Theo quy định của Pháp lệnh về tự vệ trong nhập khẩu hàng hóa nước ngoài vào Việt Nam (năm 2002) thì thời gian điều tra vụ việc nói trên sẽ kết thúc vào ngày 31-12-2009 (sau sáu tháng điều tra, nếu không có gia hạn). Sau đó, Bộ Công thương phải công bố kết quả điều tra và ra quyết định áp dụng hoặc không áp dụng biện pháp tự vệ sau khi tham khảo ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan.
QUỲNH NHƯ
