Ông Quân cho biết năm nay vốn giải ngân cho doanh nghiệp khoa học hiện mới chỉ đạt 40%.
Ông Trần Anh Vương, Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp trẻ Hà Nội, cho rằng Việt Nam là nước đang dần thoát khỏi đói nghèo, có tỉ lệ học vấn cao nhưng khả năng phát triển khoa học-công nghệ lại rất hạn chế. Các nước như Hàn Quốc, Trung Quốc hiện đang đuổi theo Nhật Bản để trở thành các quốc gia có hệ thống trường đại học, viện nghiên cứu mạnh nhất trong khu vực.
Thách thức của Việt Nam và các doanh nghiệp là làm sao có thể tiếp cận khoa học-công nghệ để nâng cao sức cạnh tranh. Các tập đoàn, tổng công ty nhà nước chưa chứng tỏ vị trí dẫn đầu trong nghiên cứu, triển khai và đưa khoa học - công nghệ vào đời sống xã hội.
Việt Nam là nước có tỉ lệ học vấn cao nhưng khả năng phát triển công nghệ còn hạn chế. Trong ảnh: Nuôi cấy mô nhân giống hoa tại Đà Lạt. Ảnh: CTV
Cũng theo ông Quân, nguồn vốn đầu tư cho khoa học - công nghệ mới chỉ bằng 0,6% GDP, tương đương khoảng 5 USD/người. Đây là mức rất thấp so với các nước trong khu vực, như Hàn Quốc 1.000 USD/người, gấp chúng ta 200 lần. Trong khi đó, vốn đầu tư từ xã hội cho khoa học - công nghệ mới chỉ bằng 70% so với ngân sách của nhà nước.
Trong khi đó, các nước phát triển thì đầu tư gấp đôi nguồn ngân sách, cá biệt như Hàn Quốc thì gấp 10 lần. Do cơ chế chính sách chưa thật đầy đủ để khuyến khích doanh nghiệp thành lập các tổ chức nghiên cứu khoa học nên có xu hướng nhiều tập đoàn, tổng công ty đã chuyển các trung tâm, tổ chức nghiên cứu này về bộ chủ quản mà không để trực thuộc doanh nghiệp nữa.
Khắc phục những nhược điểm trên để năm 2010 tổng chi cho khoa học công nghệ bằng 1,5% GDP, ông Quân cho rằng nhà nước nên có chính sách ra chỉ tiêu yêu cầu doanh nghiệp phải trích 10% lợi nhuận trước thuế để đầu tư khoa học công nghệ. Còn đối với nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính nên cân nhắc việc xem xét năng lực giải ngân của từng địa phương. Nếu nơi nào năng lực giải ngân yếu thì nên chuyển số vốn còn dư cho trung ương để đầu tư cho hệ thống các phòng thí nghiệm chuyên ngành, chương trình dioxin...
LÊ THANH
