Bộ LĐ-TB&XH vừa trình Chính phủ dự thảo nghị định quy định về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp Nhà nước.
Trong đó, đơn vị soạn thảo đề xuất tiền lương khu vực này phải đảm bảo gắn với năng suất lao động và hiệu quả sản xuất, kinh doanh, hướng đến bảo đảm mặt bằng thị trường.
Bỏ quy định tính lương theo xếp hạng doanh nghiệp
Theo Bộ LĐ-TB&XH, cơ chế tiền lương, thưởng tại doanh nghiệp nhà nước hiện đang bộc lộ nhiều bất cập. Chẳng hạn, có sự phân biệt giữa doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và doanh nghiệp có cổ phần chi phối của nhà nước, chính sách tiền lương chưa phân biệt rõ theo quy mô năng suất và hiệu quả giữa doanh nghiệp, lương của người quản lý còn thấp…
Theo đó, cơ quan soạn thảo xây dựng nghị định theo hướng tiền lương phải gắn với năng suất lao động và hiệu quả sản xuất, kinh doanh, hướng đến bảo đảm mặt bằng thị trường. Các doanh nghiệp được tự quyết định chính sách tiền lương; thực hiện giao khoán chi phí tiền lương, bao gồm cả tiền thưởng trong quỹ lương gắn với nhiệm vụ, điều kiện sản xuất kinh doanh, ngành nghề, tính chất hoạt động của doanh nghiệp.
Thêm vào đó, dự thảo nghị định cũng phân định rõ tiền lương của người đại diện vốn nhà nước với ban điều hành. Trong đó, ban điều hành hưởng chung quỹ tiền lương với người lao động và có khống chế mức hưởng tối đa của tổng giám đốc so với mức lương bình quân của người lao động. Thực hiện nguyên tắc ai thuê, bổ nhiệm thì người đó đánh giá và trả lương.
Với quan điểm đó, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất mức lương cơ bản của các lãnh đạo chủ chốt trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước sẽ được chia theo từng mức.
Trong đó, Chủ tịch hội đồng thành viên có mức lương cơ bản cao nhất là 80 triệu đồng/tháng, thấp nhất là 32 triệu đồng/tháng.
Trưởng ban kiểm soát mức cao nhất là 66 triệu đồng/tháng, thấp nhất 26 triệu đồng/tháng.
Thành viên hội đồng thành viên, hội đồng quản trị, kiểm soát viên mức lương cơ bản cao nhất là 66 triệu đồng mỗi tháng và thấp nhất 25 triệu đồng/tháng.
Mức tiền lương cơ bản được quy định gắn với 3 chỉ tiêu vốn, doanh thu, lợi nhuận chia theo ngành, lĩnh vực, không dựa vào xếp hạng như quy định hiện hiện hành.
Như vậy, doanh nghiệp có lợi nhuận, tỉ suất lợi nhuận trên vốn cao hơn thực hiện của năm trước thì tiền lương kế hoạch tối đa bằng 2 lần mức lương cơ bản, tức lương tối đa của chủ tịch hội đồng thành viên cao nhất là 160 triệu đồng/tháng.
Người điều hành có mức lương tối đa cao
Về tiền lương và thưởng của người lao động và ban điều hành, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất nhà nước chỉ quy định nguyên tắc và giao cho doanh nghiệp xác định, chi trả theo quy chế của doanh nghiệp.
Trong đó, doanh nghiệp hoàn thành vượt kế hoạch đề ra được bổ sung tối đa 2 tháng tiền lương vào quỹ tiền lương nhằm khuyến khích doanh nghiệp nâng cao hiệu quả. Cạnh đó, cho phép tính thêm tiền lương đối với lao động đặc thù, lao động chuyên môn kỹ thuật cao trong các lĩnh vực mũi nhọn.
Cách làm trên tương tự như việc Chính phủ đã cho phép Tổng công ty Hàng không Việt Nam tính lương cho phi công theo mặt bằng tiền lương trên thị trường.
Đối với ban điều hành, tiền lương và thưởng dự kiến tính chung trong quỹ tiền lương, thưởng với người lao động và giao cho hội đồng thành viên đánh giá, quyết định mức lương cụ thể theo mức độ hoàn thành kế hoạch sản xuất, kinh doanh.
Trong đó, dự thảo nghị định có khống chế mức hưởng tối đa của tổng giám đốc không vượt quá 10 lần so với mức lương bình quân chung của người lao động.
Với dự kiến quy định này, mức tiền lương bình quân của tổng giám đốc do doanh nghiệp phân phối theo quy chế trả lương tối đa có thể đạt khoảng 100-120 triệu đồng/tháng. Riêng Tập đoàn, tổng công ty quy mô lớn tối đa có thể đạt khoảng 170-180 triệu đồng.
“Mức tiền lương tối đa này bảo đảm bao trùm mức lương hiện đang trả thực tế, tương quan với mức lương tối đa của chủ tịch hội đồng thành viên cùng doanh nghiệp và cũng bước đầu tiệm cận gần hơn với mặt bằng tiền lương trên thị trường…” - Bộ LĐ-TB&XH cho hay.
Theo Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết TP.HCM, dự thảo nghị định đã tích hợp được nhiều ngành đặc thù và dự thảo cũng tách biệt quỹ lương của hội động thành viên, kiểm soát viên với quỹ lương của ban điều hành. Tuy nhiên, dự thảo mới chỉ điều chỉnh về mức lương cơ sở, không áp dụng yếu tố doanh thu, điều này dễ dẫn đến lương lãnh đạo quản lý chỉ là lương cơ bản.
Theo dự thảo nghị định, nhà nước quy định mức lương cơ bản, tiền lương tăng thêm và tiền thưởng gắn với quy mô, mức độ phức tạp của quản lý và hiệu quả kinh doanh, sử dụng vốn nhà nước đối với người đại diện vốn nhà nước và hướng đến bảo đảm mặt bằng tiền lương trên thị trường.
Loại trừ chi phí ảnh hưởng khi tính lương đối với doanh nghiệp làm nhiệm vụ bình ổn thị trường; tính đúng, tính đủ chi phí tiền lương phù hợp với mặt bằng thị trường vào chi phí, đơn giá sản phẩm, dịch vụ công ích.
