Theo số liệu thống kê mới đây của BHXH Việt Nam, từ ngày 1-1-2016 đến 31-8-2024, cả nước có trên 1.285 triệu người hưởng BHXH một lần nhưng sau đó quay lại tham gia BHXH.
Đối với những trường hợp trên, người lao động không được bảo lưu số năm tham gia trước đó mà tính lại từ đầu, do họ đã rút BHXH một lần.
Nhiều trường hợp rút BHXH 1 lần
Ông Đào Duy Hiện, Phó Ban thực hiện chính sách BHXH Việt Nam, cho rằng người lao động rút BHXH một lần tập trung chủ yếu ở khu vực ngoài nhà nước, do tính chất công việc chịu áp lực, nhảy việc nhiều…
Nhiều người trẻ chọn rút BHXH một lần vì khó khăn trước mắt. Nhóm tuổi rút BHXH một lần chủ yếu nằm ở độ tuổi từ 20 đến dưới 40, chiếm khoảng 78%.
“Nguyên nhân là do lao động trẻ tuổi cho rằng nhu cầu trước mắt quan trọng hơn, so với việc đóng BHXH đủ thời gian để được hưởng lương hưu. Bên cạnh đó, ở độ tuổi này mức lương làm việc tại các doanh nghiệp chưa cao, chưa có tích luỹ, nên khi có nhu cầu về tài chính, họ sẽ chọn rút BHXH một lần để giải quyết khó khăn” - ông Hiện lý giải.
Theo Luật BHXH sửa đổi, có hiệu lực từ 1-7-2025, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc, tự nguyện và thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, thì được rút BHXH một lần. Sau thời gian luật có hiệu lực thi hành, sẽ không được rút BHXH một lần nữa.
Lý do người lao động rút BHXH 1 lần
Trao đổi với PV, chị NTH, ngụ tại huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An, cho biết cách đây hơn 10 năm chị đã làm công nhân tại một công ty tại khu công nghiệp Long Hậu - Bình Hòa, huyện Thủ Thừa và được tham gia BHXH đầy đủ.
Theo quy định của Luật BHXH 2024, đến năm 2028, chị tham gia BHXH được 15 năm là chị đủ thời gian tham gia BHXH để được nhận lương hưu. Tuy nhiên, chị vẫn thích nhận BHXH 1 lần vì với mức lương đóng BHXH hiện nay, chị phải tham gia hơn 30 năm thì hàng tháng chỉ nhận được khoảng 3 triệu đồng/tháng. Với mức lương hưu này thì chị không thể lo cho cuộc sống hiện nay.
“Dẫu biết mức lương hưu cao hay thấp sẽ tùy vào mức lương mà người lao động đóng BHXH hàng tháng. Tuy nhiên, mức lương của tôi đóng BHXH hàng tháng thấp thì làm sao được nhận lương hưu cao được. Chính vì thế, tôi chỉ muốn nhận BHXH 1 lần để có một số vốn đầu tư mua bán ổn định cuộc sống hiện tại” - chị H chia sẻ.
Anh Nguyễn Văn Dũng, ngụ tại TP Thủ Đức, TP.HCM chia sẻ: "Năm 2010, vợ chồng tôi từ Tiền Giang lên TP.HCM làm công nhân tại quận Bình Tân. Tính đến nay, vợ chồng tôi đã tham gia BHXH được 14 năm.
Theo tôi được biết từ năm 2025, người tham gia BHXH 15 năm sẽ được nhận lương hưu nên tôi hai vợ chồng tôi sẽ nghỉ việc để nhận BHXH 1 lần. Sau khi chờ một năm nghỉ việc, hai vợ chồng anh Dũng sẽ nhận được khoảng hơn 200 triệu đồng.
“Tôi biết về lâu dài thì đây lại không phải là một quyết định đúng đắn, vì ngay sau khi hưởng BHXH một lần, toàn bộ thời gian đã đóng BHXH trước đây không được bảo lưu. Thế nhưng vì hoàn cảnh khó khăn nên chúng tôi cần một số vốn lo cho cuộc sống. Sau khi nhận BHXH 1 lần, nếu chúng tôi có đủ điều kiện về thời gian vẫn muốn tham gia lại BHXH để nhận lương hưu” - anh Dũng nói.
Điều kiện rút BHXH một lần từ năm 2025
Điều 70, Luật BHXH năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7-2025 quy định, đối với người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đã chấm dứt tham gia BHXH, mà có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
Thứ nhất, người đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
Thứ hai, người ra nước ngoài để định cư.
Thứ ba, người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.
Thứ tư, người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng.
Thứ năm, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm.
BHXH TP.HCM
