5 năm trước, ba tôi được chính quyền địa phương xây nhà tình nghĩa trên đất của ông. Nay ông mất, gia đình tôi ở xa nên không thể trông coi. Xin hỏi, nếu bán nhà tình nghĩa có vi phạm pháp luật không, thưa luật sư?
Bạn đọc Hữu Hưng (TP.HCM)
Luật sư Nguyễn Đình Thế, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Hiện pháp luật không có quy định hạn chế hay ngăn cấm người nhận nhà tình nghĩa chuyển nhượng cho người khác.
Tuy nhiên, vì đặc tính gắn liền với quyền sử dụng đất nên khi chuyển nhượng nhà đồng nghĩa với việc sẽ chuyển nhượng cả quyền sử dụng đất. Do vậy, việc chuyển nhượng nhà tình nghĩa được xây dựng trên đất thì phải đáp ứng được điều kiện về chuyển nhượng quyền sử dụng đất và điều kiện mua bán nhà ở theo quy định của pháp luật hiện hành.
Cụ thể, theo quy định tại khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai năm 2024, người sử dụng đất được quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;
- Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của tòa án, quyết định hoặc phán quyết của trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;
- Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự;
- Trong thời hạn sử dụng đất;
- Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 160 Luật Nhà ở 2023 thì giao dịch về mua bán nhà ở phải có đủ các điều kiện sau:
- Có Giấy chứng nhận theo quy định của pháp luật;
- Không thuộc trường hợp đang có tranh chấp, khiếu nại, khiếu kiện về quyền sở hữu theo quy định của pháp luật về giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo;
- Đang trong thời hạn sở hữu nhà ở đối với trường hợp sở hữu nhà ở có thời hạn;
- Không bị kê biên để thi hành án hoặc để chấp hành quyết định hành chính đã có hiệu lực pháp luật của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc không thuộc trường hợp bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, biện pháp ngăn chặn theo quyết định của Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Không thuộc trường hợp đã có quyết định thu hồi đất, có thông báo giải tỏa, phá dỡ nhà ở của cơ quan có thẩm quyền.
Như vậy, để chuyển nhượng nhà tình nghĩa thì phải đáp ứng đủ các điều kiện quy định như trên.
