Trả nợ bằng tiền thắng bạc: Tịch thu sung công!

Xử sơ thẩm, TAND quận 11 (TP.HCM) phạt Minh hai năm tù về tội đánh bạc…, buộc chị M. (người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) nộp 35 triệu đồng Minh trả nợ để sung công, bởi đây là tiền do Minh phạm tội mà có. Xử phúc thẩm, TAND TP.HCM nhận định chưa có cơ sở xác định Minh dùng tiền thắng bạc trả nợ, khi trả Minh cũng không nói rõ đây là tiền thắng bạc... nên hủy phần tịch thu 35 triệu đồng sung công, giao cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại...

Trước hết cần khẳng định tiền thắng bạc là tài sản do phạm tội mà có, theo luật thì phải tịch thu sung công. Vấn đề còn lại là cơ quan tố tụng có đủ căn cứ xác định tiền Minh trả nợ cho chị M. có phải là tiền do Minh thắng bạc mà có hay không. Để làm được việc này, phải dựa vào lời khai của Minh và chị M.

Ở đây, Minh thừa nhận dùng 35 triệu đồng thắng bạc để trả nợ cho chị M., chị M. cũng thừa nhận đã nhận của Minh 35 triệu đồng. Việc chị M. biết hay không biết tiền này do đâu mà có không phải dấu hiệu để xác định tiền có phải do phạm tội mà có hay không. Giả thiết, chị không biết tiền Minh trả là tiền thắng bạc. Sau khi vụ án được khởi tố, cơ quan điều tra xác định Minh dùng tiền thắng bạc để trả cho chị thì theo luật, cơ quan điều tra phải thu hồi vì đó là vật chứng của vụ án. Chị M. có nghĩa vụ phải nộp số tiền đó cho cơ quan điều tra. Khi cơ quan điều tra đã thu tiền thì khoản nợ giữa Minh và chị M. vẫn còn đó, Minh vẫn phải có nghĩa vụ trả nợ cho chị.

Tòa phúc thẩm hủy một phần án sơ thẩm với lý do chưa có căn cứ xác định tiền Minh trả chị M. là tiền do thắng bạc mà có hay không là không cần thiết. Với nội dung báo phản ảnh, tôi thấy có căn cứ xác định 35 triệu đồng này là tiền do Minh thắng bạc mà có, cần phải tịch thu sung công.

Đây chỉ là một trường hợp cụ thể, TAND Tối cao cũng đã có hướng dẫn “tiền, tài sản do phạm tội mà có” là vật chứng của vụ án thì cần tịch thu sung công. Vấn đề là cơ quan tố tụng xác định đúng hay sai mà thôi.

Nguyên Chánh Tòa Hình sự TAND Tối cao ĐINH VĂN QUẾ