Nỗ lực vượt bậc đưa mục tiêu 3000 km cao tốc về đích

LTS: Để tạo khí thế thi đua sôi nổi và triển khai thành công, hiệu quả đợt thi đua cao điểm “500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc”, Thủ tướng vừa đề nghị các cấp ủy Đảng phải quyết liệt chỉ đạo sát sao, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, làm hết sức để các dự án về đích đúng hẹn. Tuy nhiên, không vì chạy theo tiến độ mà ảnh hưởng đến chất lượng dự án. Lời phát động của Thủ tướng là động lực to lớn để các đơn vị có liên quan tập trung cao độ hoàn thành dự án.

Đại hội XIII của Đảng đặt mục tiêu đến năm 2025, cả nước có 3000 km cao tốc và đến năm 2030 có 5.000 km cao tốc để tạo không gian, động lực phát triển mới cho đất nước. Vì thế, trong ba năm trở lại đây, ngành giao thông rất nỗ lực hoàn thành và đưa vào khai thác 858 km, bằng hơn 2/3 tổng số kilomet cao tốc đã triển khai trong gần 20 năm trước (khoảng 1.163 km).

Tuy nhiên, cả nước hiện mới đưa vào vận hành, khai thác 2.021 km đường bộ cao tốc (ĐBCT). Để hoàn thành gần 1.000 km ĐBCT còn lại đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của nhiều bộ, ngành và địa phương, với mục tiêu tất cả vì lợi ích của nhân dân, quốc gia, dân tộc…

Ông Lê Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ GTVT (ảnh nhỏ), chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM như trên về những việc cần làm để hoàn thành mục tiêu 3.000 km ĐBCT.

Thuận lợi và thách thức đến từ bốn nhóm dự án

. Phóng viên: Hiện các dự án ĐBCT có kế hoạch hoàn thành trong năm 2025 đang gặp những thuận lợi và khó khăn gì, thưa ông?

+ Thứ trưởng Lê Anh Tuấn: Vừa qua, Bộ GTVT phối hợp với các địa phương rà soát tình hình triển khai và chia các dự án ĐBCT có kế hoạch hoàn thành trong năm 2025 thành ba nhóm.

Nhóm 1 gồm 13 dự án với tổng chiều dài hơn 700 km. Đây là những dự án có các điều kiện thuận lợi về giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu, vướng mắc đã cơ bản được tháo gỡ, đảm bảo hoàn thành trong năm 2025 như cao tốc Bắc - Nam đoạn từ Bãi Vọt đến Vạn Ninh và từ Quảng Ngãi đến Nha Trang; cao tốc Lộ Tẻ - Rạch Sỏi; cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu...

Nhóm 2 gồm 10 dự án tiến độ đang bám sát kế hoạch đề ra, song còn một số khó khăn liên quan đến giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, nguồn cung vật liệu... cần được tháo gỡ để hoàn thành trong năm 2025.

Nhóm này gồm các dự án: Cần Thơ - Hậu Giang, Hậu Giang - Cà Mau, Hòa Liên - Túy Loan; dự án đường vành đai 3 TP.HCM qua Long An và TP.HCM; cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang và một phần cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột...

Nhóm 3 có bốn dự án (chiều dài 60 km) còn nhiều khó khăn về mặt bằng, vật liệu đắp… Đó là các dự án thành phần thuộc cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua địa phận tỉnh Đồng Nai và phần còn lại của dự án đường vành đai 3 TP.HCM.

Chẳng hạn như dự án ĐBCT Biên Hòa - Vũng Tàu và đường vành đai 3 TP.HCM đi qua địa phận tỉnh Đồng Nai, địa phương đã nỗ lực nhưng đến nay mới bàn giao được 40% mặt bằng, gây khó khăn cho công tác thi công hai dự án này.

. Như vậy, tới đây Bộ GTVT và các địa phương cần phải làm gì để đưa các dự án này về đích đúng hẹn?

+ Như chúng ta đã biết, ngoài việc trực tiếp đến công trường không quản ngày nghỉ, lễ, Tết, Thủ tướng cũng vừa phát động phong trào “500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km ĐBCT”. Đây là nguồn cổ vũ và động lực lớn lao đối với mỗi cán bộ, đảng viên, công nhân viên, người lao động toàn ngành GTVT.

Với vai trò, trách nhiệm của mình, Bộ GTVT sẽ chủ động xây dựng chương trình hành động, kế hoạch tổ chức thực hiện, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, hiệu quả với các bộ, ngành, địa phương nhằm quyết liệt tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc còn lại.

Bộ GTVT đã tham mưu thành lập Ban Chỉ đạo các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT do Thủ tướng trực tiếp làm trưởng ban. Qua đó để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đôn đốc, giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương.

Bộ đã yêu cầu các chủ đầu tư cử cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm đồng hành cùng địa phương trong giải phóng mặt bằng; xác định khu vực ưu tiên triển khai trước. Phối hợp với Bộ TN&MT rà soát trữ lượng cát của các địa phương trong vùng, kế hoạch triển khai và nhu cầu cát của từng dự án để tham mưu Thủ tướng giao chỉ tiêu cụ thể cho các địa phương có nguồn cát, điều chuyển linh hoạt nguồn cát giữa các dự án.

Không vì tiến độ mà đánh đổi chất lượng dự án

. Vậy kế hoạch cụ thể Bộ GTVT sẽ triển khai là gì, thưa ông?

+ Trước tiên, Bộ GTVT sẽ quán triệt, yêu cầu toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành GTVT, đội ngũ tư vấn giám sát, nhà thầu. Đặc biệt là đội ngũ kỹ sư, công nhân, người lao động ngày đêm bám trụ trên các công trường dự án tiếp tục duy trì và phát huy khí thế, quyết tâm cao nhất, tất cả vì mục tiêu lợi ích của nhân dân, quốc gia, dân tộc.

Trong đó, chúng tôi sẽ tập trung vào một số công việc cụ thể sau: Một là, các ban quản lý dự án theo dõi, bám sát chặt chẽ tình hình triển khai các dự án; xác định các đường găng để có giải pháp cụ thể và tiến độ chi tiết, kiểm tra của từng mũi thi công, từng nhà thầu để đôn đốc quyết liệt tiến độ dự án. Tập trung giải quyết những thủ tục nội nghiệp hỗ trợ công trường nhằm đẩy nhanh tiến độ.

Các ban phải thực hiện đúng quy định hợp đồng và kết quả thi công trên công trường để linh hoạt nhằm giải ngân đúng và đủ giúp các mũi tăng tốc thi công. Song song đó, ban phải kiểm soát chặt chẽ từng khâu, từng thủ tục đảm bảo đúng quy định của pháp luật, tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, sai phạm.

Hai là, yêu cầu các đơn vị tư vấn phải bám sát hiện trường, luôn có cán bộ thường trực giám sát chặt chẽ về quy trình, chất lượng thi công, thực hiện nghiệm thu thanh toán đáp ứng tiến độ, kịp thời xử lý ngay những điều chỉnh, bổ sung thiết kế kỹ thuật nếu có.

Các nhà thầu phải tận dụng tối đa thời tiết tốt, điều chỉnh tiến độ thi công, tăng cường nhân lực, thiết bị, tài chính tổ chức thi công “ba ca, bốn kíp”. Nhà thầu phải bù lại phần khối lượng nếu đang bị chậm và thực hiện đúng với cam kết thi đua về tiến độ hoàn thành gói thầu, dự án, đảm bảo hoàn thành dự án đúng tiến độ yêu cầu.

Thêm vào đó, chúng tôi cũng yêu cầu các đơn vị thi công tuyệt đối không vì tiến độ mà đánh đổi chất lượng. Chúng tôi cũng giao Cục Quản lý đầu tư xây dựng, Cục Đường cao tốc thường xuyên kiểm tra hiện trường, đôn đốc và hướng dẫn các ban quản lý dự án, tư vấn, nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, tiến độ giải ngân.

Song song đó, yêu cầu các đơn vị kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tiến độ theo chỉ dẫn kỹ thuật; chủ động nắm bắt, xử lý kịp thời những vướng mắc phát sinh của từng dự án, từng gói thầu. Bộ GTVT cũng sẽ kiên quyết xử lý các vi phạm của các chủ thể tham gia các dự án theo đúng quy định của hợp đồng đã ký và các quy định của pháp luật liên quan.

Ngoài ra, Bộ GTVT đề nghị UBND các địa phương có dự án, chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ các chủ đầu tư, nhà thầu thi công trong quá trình triển khai dự án. Đặc biệt, chúng tôi yêu cầu các tỉnh giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, cung cấp đầy đủ nguồn vật liệu cho các công trường, nhất là các dự án khu vực ĐBSCL.

Các tỉnh cũng được giao kiểm soát chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, chống việc lợi dụng tăng giá, ép giá. Bên cạnh đó, mỗi vùng đều phải công bố giá, chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng hằng tháng sát với biến động của thị trường để đủ bù đắp một phần chi phí, tháo gỡ khó khăn về tài chính cho các nhà thầu xây dựng.

. Với các giải pháp như ông nêu, liệu chúng ta có hoàn thành mục tiêu Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra không?

+ Chúng tôi tin tưởng rằng cùng với sự chung sức, đồng lòng từ các bộ, ngành, địa phương và phong trào “500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km ĐBCT” do Thủ tướng phát động, chúng ta sẽ hoàn thành nhiệm vụ Đại hội XIII của Đảng đề ra. Đây cũng là kết quả thực chất và thiết thực để chúng ta chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Xin cảm ơn ông.•