Sau lịch trình khá dày đặc tại San Francisco, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến thủ đô Washington D.C vào sáng 19-9 (theo giờ địa phương) để tiếp tục những hoạt động khác trong chuyến công tác tại Mỹ, diễn ra từ 17 đến 23-9.
Chuyến thăm và làm việc tại Đại học Georgetown là hoạt động đầu tiên của Thủ tướng ngay sau khi đặt chân tới Washington, D.C.
Thế giới đang đứng trước nhiều thách thức
Mở đầu bài phát biểu, Thủ tướng Phạm Minh Chính điểm lại các mốc quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Mỹ trong suốt chặng đường lịch sử vừa qua. Ông nhận định bước vào thập niên thứ ba của thế kỷ 21, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là nguyện vọng thiết tha của nhân dân thế giới. Cách mạng công nghiệp 4.0 với trí tuệ nhân tạo và xu hướng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo tiếp tục mở ra những cơ hội phát triển mới…
Tuy vậy, Thủ tướng cho rằng nhân loại cũng đang đứng trước thời điểm khó khăn, đó là sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, cạnh tranh địa chính trị, địa kinh tế, gia tăng vũ trang, sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, chủ nghĩa dân tộc cực đoan đang nổi lên.
Cạnh đó là những thách thức về già hoá dân số, an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, lương thực, nguồn nước, năng lượng và tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng diễn biến ngày càng gay gắt, đa chiều, gây hậu quả nặng nề. Kinh tế toàn cầu đang chứng kiến nhiều cơn gió ngược.
Theo Thủ tướng, thế giới đứng trước hai sự lựa chọn. Một là, thụ động hứng chịu những thách thức, nguy cơ với cái giá phải trả rất đắt. Hai là, chủ động thích ứng, tranh thủ cơ hội, hoá giải thách thức, lấy hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển làm mục tiêu… Trong đó, Việt Nam chọn con đường thứ hai và mong muốn các đối tác cũng có sự lựa chọn này.
Khuôn khổ mới đòi hỏi tư duy mới
Đáng chú ý nhất là phần phát biểu về việc Việt Nam - Mỹ phải làm gì để hiện thực hóa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại việc nhân chuyến thăm cấp Nhà nước Việt Nam vừa qua của Tổng thống Joe Biden, hai nước đã nâng cấp khuôn khổ quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững, mở ra giai đoạn phát triển mới cho hợp tác song phương.
“Khuôn khổ mới cũng đòi hỏi chúng ta phải có tư duy mới, cách thức mới để tạo ra những đột phá mới, và đạt được những thành quả mới” - Thủ tướng nhấn mạnh và cho rằng hai bên cần tập trung cụ thể hóa điều này thành những chiến lược, chương trình, kế hoạch hành động, dự án, hoạt động hợp tác kinh doanh cụ thể.
Trong đó, tiếp tục quan tâm và ưu tiên dành nguồn lực để hiện thực hóa các cam kết trong Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ giữa hai nước. Việt Nam mong muốn Mỹ hỗ trợ Việt Nam thực hiện thành công ba đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế, phát triển nguồn nhân lực, và xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. Qua đó, góp phần hiện thực hoá định hướng xây dựng “một Việt Nam mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng” như hai bên mong muốn…
Hai bên cũng cần xác định hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư là động lực chủ yếu và là “động cơ vĩnh cửu” thúc đẩy quan hệ song phương. Mỹ sớm thúc đẩy lộ trình công nhận Quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam và mở cửa thị trường hơn nữa cho hàng hóa của Việt Nam trên cơ sở bảo đảm cân bằng, bình đẳng, cùng có lợi…
Về phần mình, Việt Nam sẵn sàng trao đổi, phối hợp để tạo những điều kiện thuận lợi cho hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư của Mỹ tại Việt Nam.
Thủ tướng cũng cho rằng hai bên cần sớm hoàn thiện các khuôn khổ hợp tác mới, làm cơ sở thúc đẩy, làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác. Xác định khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ là lĩnh vực mang tính đột phá, không giới hạn. Tập trung vào những lĩnh vực ưu tiên, trọng tâm: nền tảng công nghệ số, hệ sinh thái bán dẫn, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi năng lượng, công nghệ sinh học, y tế, dược phẩm; đào tạo sinh viên và nguồn nhân lực chất lượng cao…
Đáng lưu ý, hai bên cần tiếp tục hợp tác hiệu quả về quốc phòng, an ninh; tiếp tục thúc đẩy khắc phục hậu quả chiến tranh làm điểm sáng trong hợp tác giữa hai nước.
Thủ tướng sau đó đã nhắc lại câu nói của Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln để kết thúc bài phát biểu của mình, đó là: “Luôn nhớ rằng quyết tâm thành công của chính bạn quan trọng hơn bất cứ điều gì khác”.
Cùng ngày, tại Thủ đô Washington D.C, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có cuộc gặp với lãnh đạo của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ; Hạ nghị sỹ Kevin McCarthy, Chủ tịch Hạ viện Mỹ và Hạ nghị sĩ Michael McCaul, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ; tiếp Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo; tiếp Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai.
Thủ tướng cũng đã ăn trưa, làm việc với CEO của các doanh nghiệp, tập đoàn hàng đầu của Mỹ trong lĩnh vực bán dẫn.